UbuntuGuideBurmese
Describe UbuntuGuideBurmese here.
General Notes
General Notes
* Ubuntu လမ္းၫႊန္သည္ ပုဂၢလိကဆိုင္ရာကုမၸဏီႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း အျခားစီးပြားေရး လုပ္ငန္းႀကီးမ်ားႏွင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း စီးပြားေရးအရသက္ဆိုင္မႈမရွိပါ။
* Ubuntu သည္ သုံးစြဲသူေတြကို Menu အသုံးခ်႐ုပ္ပုံဆိုင္ရာ [http://en.wikipedia.org/wiki/Graphical_user_interface Graphical User Interface (GUI)] ႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း စာသားအသုံးခ် command line ဆိုင္ရာ text-based [http://en.wikipedia.org/wiki/Command-line_interface command-line interface (CLI)] ေသာ္လည္းေကာင္း အလုပ္ေတြကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေစပါသည္။ Ubuntu မွာ (command-line-interface)ကို Terminal လို႔ေခၚပါသည္။ Terminal ကိုစဖြင့္မယ္ဆိုရင္ :Menu -> File -> Open Terminal ခုလို အဆင့္တိုင္းသြားေရာက္ႏိုင္ပါသည္။ ခဲေရာင္မ်ဥ္း အစက္မ်ားအတြင္းမွာ စာသားမ်ားကို Terminal မွာ ထည့္သြင္းအသုံးျပဳႏိုင္ပါသည္။ ကြန္ပ်ဴတာလုပ္ေဆာင္မႈစနစ္မွ ေျပာင္းလဲခ်က္မ်ားကို ေျပာင္းလဲခြင့္ရွိသူ (admin အခြင့္ရွိတဲ့) အသုံးျပဳသူကပဲေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ပါသည္။ 'sudo' command က အသုံးျပဳသူကို ေျပာင္းလဲခြင့္ရွိသူ admin အျဖစ္ ယာယီသတ္မွတ္ေပးသည္။ (ဥပမာ ပ႐ိုဂရမ္တစ္ခု သြင္းစဥ္(သို႔) စနစ္ပိုင္းဆိုင္ ရာေျပာင္းလဲစဥ္)နမူနာအေနျဖင့္ ေအာက္တြင္ေဖာ္ျပထားသည္။
- sudo bash
'gksudo'ကို Graphical Application ေတြဖြင့္ရာမွာ 'sudo' အစား Run Command မွလည္းေကာင္း(သို႔) menu bar မွလည္းေကာင္း အသုံးျပဳႏိုင္ပါသည္။ နမူနာအေနျဖင့္ ေအာက္တြင္ေဖာ္ျပထားသည္။
- gksudo gedit / etc / apt / sources. list
ဖိုင္အမ်ားစုရဲ႕ စီမံခန္႔ခြဲမႈေတြကို source ျပင္ဆင္ခြင့္ရွိတဲ့ admin အခြင့္ (root Administrative privileges)ႏွင့္ Nautilus file managerကဲ့သို႔ အသုံးျပဳကာနဲ႔ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ပါသည္။ menu barမွတဆင့္ အသုံးျပဳမယ္ဆိုရင္ ' gksudo ' ကိုအသုံးျပဳပါ။
- gksudo nautilus သို႔မဟုတ္ sudo nautilus
man ကေတာ့ ကြန္မန္း command ေတြအတြက္ အကူအညီလိုလာၿပီဆိုရင္ အသုံးျပဳႏိုင္ပါသည္။ နမူနာအေနနဲ႔ man sudo လို႔႐ိုက္ထည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္ sudo ကြန္မန္းနဲ႔ဆိုင္တဲ့ လက္စြဲဖိုင္စာမ်က္ႏွာေတြကိုျမင္ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါသည္။
- man sudo
apt-get ႏွင့္ aptitude ေတြကို ပ႐ိုဂရမ္ေတြ ပက္ေက့ (package) ေတြ ထည့္သြင္းရာမွာအျမန္ဆုံးနည္းအေနနဲ႔ အသုံးျပဳပါသည္။ GUI ထည့္သြင္းမႈအတြက္ Synaptic Package Manager ကိုလဲအသုံးျပဳႏိုင္ပါသည္။ ဒါေပမယ့္ ပ႐ိုဂရမ္ေတြ ပက္ေက့ (package) အမ်ားစုဟာ apt-get install ႏွင့္ေရာ Synaptic Package Manager ႏွင့္ပါ ထည့္သြင္းႏိုင္ပါသည္။ အခုလမ္းၫႊန္မွာျမင္ေတြ႕ႏိုင္ ပါသည္။
- sudo apt-get install package
Synaptic မွာပက္ေက့ေတြ (package) ကိုရွာေဖြပုံနဲ႔ ထည့္သြင္းပုံက ဤသို႔ျဖစ္ပါသည္။ အမိန္႔ေပးမႈအမ်ားအျပားကို Nano text editor စာသား အယ္ဒီတာ အသုံးျပဳခိုင္းေစပါသည္။ Nano text editor က Linux လင္းနက္တိုင္းမွာ ရရွိတဲ့ text editor အယ္ဒီတာျဖစ္ပါသည္။ တစ္ခါတရံမွာ Ubuntuဦးဘြန္တု မွာပါတဲ့ gedit text editor ထက္ အသုံးျပဳရတာ ပိုလြယ္ပါသည္။ Menu ဆိုတာကေတာ့ desktop အေပၚဘက္မွာရွိ Menu barမီႏူးဘားကို ရည္ၫႊန္းပါသည္။ မိုက္ခ႐ိုေဆာ့ဖ္၀င္းဒိုးမွာရွိတဲ့ Start menu ၊ Apple Macintosh မွာရွိတဲ့ Menu bar ေတြနဲ႔တူတူပါပဲ။ တကယ္လို႔ (64 Bits) ၆၄ ဘစ္ ဗားရွင္းစနစ္ကို အသုံးျပဳမယ္ဆိုရင္ i386 ကို amd64 နဲ႔ အစားထိုးရမွာ ျဖစ္ပါသည္။
Other Versions
How to find out which version of Ubuntu you 're using
Terminal ေပၚမွာ ဒီလို႐ိုက္ထည့္ၿပီး Enter ႏွိပ္ပါ။
- lsb_release -a
How to find out which kernel you are using
- uname -a
Newer Versions of Ubuntu
Ubuntu ကို ၆လလၽွင္တစ္ႀကိမ္ထုတ္ေဝၿပီး ႏွစ္စဥ္ ဧၿပီလႏွင့္ေအာက္တိုဘာလတို႔တြင္ ထုတ္ေဝပါသည္။ Version တစ္ခု မထုတ္ေဝမွီ beta ( ၂ ) ျကိမ္ ၊ Alpha ( ၂ ) ျကိမ္ ကိုလည္း developer မ်ားအေနျဖင့္ စမ္းသပ္ သုံးစဲြ အျကံျပဳႏိုင္ရန္အတြက္ ထုတ္ေပးပါသည္ ။
- version (၅) ျကိမ္ျပည့္တိုင္း (သို့ ) ၂ ႏွစ္တစ္ျကိမ္ LTS version ( Long Term Support ) ကိုထုတ္ေပးပါသည္ ။ LTS version သည္ လုံျခဳံေရး update ၅ႏွစ္အထိအေထာက္အပံ့ေပးပါသည္ ။
Older Versions of Ubuntu Older Versions of Ubuntu Saucy Salamander (13.10)(no longer supported) Raring Ringtail (13.04)(no longer supported) Quantal Quetzal (12.10)(no longer supported) Precise Pangolin (12.04 LTS)(Long Term Support version supported until April 2017) Lucid Lynx (10.04 LTS)(Server support (only) until April 2015) See this complete listof older and newer versions.
Other Resources
Ubuntu Forums (http://ubuntuforums.org/) တြင္ အြန္လိုင္းေျဖရွင္းခ်က္မ်ားႏွင့္အျခားေသာအေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ားကို ကူညီေပးရန္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားစြာ ရွိပါသည္။ ျပည္တြင္း အဖြဲ႕အစည္းအေနျဖင့္ Ubuntu for Myanmar (u4mm) (http://u4mm.com/) ရွိၿပီး ျမန္မာဘာသာျဖင့္ Ubuntu အေၾကာင္းေလ့လာႏိုင္ပါမည္။
Ubuntu Resources
Unity Desktop
Unity (http://en.wikipedia.org/wiki/Unity_%28desktop_environment%29) ဆိုသည္မွာ Ubuntu တြင္ အသုံးျပဳသည့္ နဂိုမူလပါေသာ Desktop ပုံစံျဖစ္ပါသည္။ (Gnome) ဂႏုမ္းမွ အသုံးျပဳသည့္ GTK ပလက္ေဖာင္းျဖင့္ အဆင္ေျပသင့္ေတာ္ပါသည္။ netbook မ်ားတြင္ အသုံးျပဳရန္ ဒီဇိုင္းျပဳလုပ္ထားေသာ္လည္း အျခားေသာ စက္ပစၥည္းအမ်ိဳးအစားမ်ားတြင္ပါ အသုံး၀င္ေစရန္ canonical မွ ျပင္ဆင္ေပးထားပါသည္။
Gnome Project
Gnome 3 (http://www.gnome.org/) သည္ Ubuntu အတြက္ ပုံစံအသစ္အေနျဖင့္ ရယူႏိုင္ပါသည္။ Gnome လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား (http://projects.gnome.org/) ၾကည့္႐ႈ ရယူႏိုင္ပါသည္။
Gnome installation ျပဳလုပ္ပုံ ၁ (https://launchpad.net/~gnome3-team/+archive/gnome3) :
sudo add-apt-repository ppa : gnome3-team/gnome 3 sudo apt-get update sudo apt-get dist-upgrade sudo apt-get install gnome-shell
installation ျပဳလုပ္ပုံ ၂ (https://launchpad.net/~ubuntugnometeam) :
sudo add-apt-repository ppa : ubuntugonmeteam/gnome3 sudo add-apt-repository ppa : ubuntugonmeteam/ppa-gen sudo apt-get update sudo apt-get install ugr-desktop-g3 sudo apt-get dist-upgrade
Ubuntu Screenshots and Screenshots
What is Ubuntu? (http://www.ubuntu.com/ubuntu) Ubuntu 11.04 Unity Desktop (http://www.youtube.com/watch/v=HMztaKt_1_E) and other YouTube videos (http://www.youtube.com/results?search-query=ubuntu+11.04aq=f). မၾကာမီ ျမန္မာဘာသာ သင္ၾကားပို႔ခ်ခ်က္မ်ား ထည့္သြင္းမည္။
News Application Resources
GetDeb (http://www.getdeb.net)- ေနာက္ဆုံးထြက္ရွိေသာ software မ်ားကို တရား၀င္ထိန္းသိမ္းထားရာ ေနရာမ်ားကဲ့သို႔ ရရွိႏိုင္ျခင္း(သို႔) မရရွိႏိုင္ျခင္း အတူတူျဖစ္သည္။ .deb ဖိုင္ပုံစံျဖင့္ ထည့္သြင္းရန္လြယ္ကူပါသည္။ (ဤေနရာတြင္ ဆက္လက္ေလ့လာပါ။ Apt and Package Basics).
Top 100 Open source Applications
Linux Alternatives (http://www.linuxalt.com/) See our full list of add-on applications.
Other *buntu guides and help manuals
Kubuntuguide (http://www.kubuntuguide.info)--Kubuntu သည္ နာမည္ေက်ာ္ၾကားေသာ KDE desktop ကို အသုံးျပဳထားပါသည္။
Xubuntu (http://www.xubuntuguide.org)--Xubuntu can run with as little as 256 Mb RAM. It is better for older machines with limited resources.---
Lubuntu (https://wiki.ubuntu.com/Lubuntu)--သည္ RAM 256Mb ႏွင့္ပင္ အသုံးျပဳႏိုင္ပါသည္။ အိုေဟာင္းေနေသာ စက္မ်ားႏွင့္ပင္ သင့္ေတာ္ပါသည္။
Offical Ubuntu Server Guide (https://help.ubuntu.com/10.04/serverguide/C/index.html) -- Ubuntu server လမ္းၫႊန္ - server packages မ်ားအတြက္ ေကာင္းမြန္ေသာ ကိုးကားမႈျဖစ္ပါသည္။
Ubuntu Doctors Guide (http://www.ubuntudoctorsguild.org/) -- က်န္းမာေရးႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ ေနရာမ်ားတြင္သုံးေသာ (K)ubuntu Linux မ်ားအတြက္စုစည္းထားေသာလမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ား
SkoleLinux (http://www.slx.no/en/take-a-tour) -- Debian/Ubuntu Linux (open-source) မ်ားအတြက္ ပညာရပ္ဆိုင္ရာမ်ား စုစည္းထားမႈ
Installing Ubuntu
Hardware Requirements
Ubuntu ထည့္သြင္းအသုံးျပဳႏိုင္ရန္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား
Ubuntu Saucy Salamander သည္ 384 Mb ပမာဏသည္ RAM ရွိ႐ုံမၽွျဖင့္ ေကာင္းစြာလည္ပတ္ႏိုင္သည္။ (GUI installer ျဖင့္ထည့္သြင္းလၽွင္ အနည္းဆုံး 256 Mb ပမာဏလိုအပ္ၿပီး၊စာသားျဖင့္သာေဖာ္ျပေသာ installer ကို သုံးလၽွင္ 192 Mb ပမာဏသာလိုအပ္သည္)။ Notebooks မ်ားတြင္ Ubuntu Saucy Salamander ကိုေကာင္းစြာ အသုံးျပဳႏိုင္သည္။
Ubuntu ထည့္သြင္းျခင္းသည္ Hard disk ေနရာလြတ္ 3-4 GB မၽွသာ အသုံးျပဳၿပီး အဆင္ေျပစြာ အသုံးျပဳႏိုင္ရန္ 8-10GB သာ လိုအပ္သည္။
အကယ္၍ သင့္ကြန္ပ်ဴတာ၏ memory ပမာဏသည္ ယခုေဖာ္ျပခဲ့သည္ထက္ နည္းပါးေနပါက အျခားေသာ ဆင္တူ OS မ်ားျဖစ္ေသာ ေအာက္ပါ OS မ်ားကို အသုံးျပဳႏိုင္သည္။ [https://wiki.ubuntu.com/Lubuntu Lubuntu] (၁၆၀ MB RAM ပမာဏရွိ႐ုံျဖင့္ အသုံးျပဳႏိုင္သည္။)[http://www.puppylinux.org/ PuppyLinux] (၂၅၆ MB RAM ပမာဏရွိ႐ုံျဖင့္ အသုံးျပဳႏိုင္သည္။)သို႔မဟုတ္ [http://damnsmalllinux.org/ DSL] (အနည္းဆုံး RAM ပမာဏ၊Harddisk ေနရာလြတ္ အနည္းငယ္သာရွိ႐ုံ USB drive မွ အသုံးျပဳရန္၊ သို႔မဟုတ္ အျခား Operation System မ်ား အတြင္းမွ softwareတစ္ခုကဲ့သို႔ အသုံးျပဳရန္)။
Fresh Installation
Ubuntu တစ္ခုတည္း သီးသန္႔ထည့္သြင္းျခင္း
(http://www.ubuntu.com/download/ubuntu/download)မွ Ubuntu ၏ ေနာက္ဆုံးထြက္ရွိထားေသာ operating system_OS အား download ဆြဲယူပါ။
ထို OS အား CD ေပၚသို႔ Ubuntu installation CD ( Live CD ) အျဖစ္ အသုံးျပဳႏိုင္ရန္ မည္သို႔ေရးသားရမည္ကို How To (https://help.ubuntu.com/community/BurningIsoHowto) တြင္ လမ္းၫႊန္ထားသည္။ ထိုလမ္းၫႊန္ခ်က္အတိုင္း ျပဳလုပ္ထားသည့္ Live CD ကို Ubuntu ထည့္သြင္းရန္အတြက္ အသုံးျပဳသည္။အျခားနည္းလမ္းတစ္ခုအေနျဖင့္ Server version ကို အရင္ထည့္သြင္းၿပီးမွ Ubuntu desktop version ကို ထည့္သြင္း၍ အသုံးျပဳႏိုင္သည္။
Server version ကဲ့သို႔ ပိုမိုျမန္ဆန္သည့္ စာသားျဖင့္သာေဖာ္ျပေသာ installer ကို အသုံးျပဳထားသည့္ ISO file ကို Alternative Download (http://www.ubuntu.com/download/ubuntu/alternative-download) တြင္ ရယူႏိုင္သည္။ ထို ISO င္Desktop CD(Regular Download) ထက္ေ႐ြးခ်ယ္ႏိုင္ေသာ installation လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ပိုမိုပါ၀င္သည္။ LiveCD ကို USB flashdrive ေပၚသို႔ (usb-creater-gtk) အသုံးျပဳ၍ ထည့္သြင္းၿပီး ထို flashdrive ကို CD drive မပါ၀င္သည့္ ကြန္ပ်ဴတာမ်ားေပၚတြင္ Ubuntu ထည့္သြင္းရန္ အသုံးျပဳႏိုင္သည္။
Ubuntu Community documentation
Dual-Booting Windows and Ubuntu
Windows ႏွင့္ Ubuntu ကို ကြန္ပ်ဴတာတစ္လုံးထဲေပၚတြင္ ယွဥ္တြဲတင္ျခင္း
ကြန္ပ်ဴတာတစ္လုံးထဲေပၚတြင္ Windows ႏွင့္ Ubuntu ယွဥ္တြဲတင္ရာတြင္ အခက္အခဲမ်ားႀကဳံေတြ႕ရႏိုင္ပါသည္။ Windows ၏ boot loader သည္ Windows သီးသန္႔ကိုသာ ေထာက္ပံ့သည့္အတြက္ ကြန္ပ်ဴတာေပၚတြင္ Windowsကိုဦးစြာထည့္သြင္းရပါမည္။ ပုံမွန္ Windows ထည့္သြင္းသည့္လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ Hard drive ၏ ေနရာရွိသမၽွကို အသုံးျပဳသည့္အတြက္ Ubuntu ထည့္သြင္းရန္ ေနရာလြတ္ရရွိရန္ဆိုပါက Windows မွ အသုံးျပဳထားသည့္ Hard drive ကိုခ်ဳံ႕ေပးရန္အပ္ပါသည္။[ Harddriveပမာဏကိုမေျပာင္း လဲခင္ ဦးစြာ ( Disk Cleaup ) မလိုအပ္ေသာ ဖိုင္မ်ားကို ရွင္းလင္း၍ ( Disk Defragmentation ) ဖိုင္ျပန္စီေသာ လုပ္ငန္းစဥ္ကို လုပ္ေဆာင္ထားပါ။]
Windows ၏ Hard drive partition ကိုခ်ဳံ႕ၿပီးပါက Ubuntu ကို ထည့္သြင္းရန္သို႔မဟုတ္ Hard disk partition မ်ားကို ထပ္မံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏိုင္ရန္အတြက္ ကြန္ပ်ဴတာကို reboot ျပန္လုပ္ေပးရပါမည္။ ဤသို႔ျပဳလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ Windows စနစ္မွ အ သစ္ျပဳျပင္လုပ္ေဆာင္ထားေသာ Hard drive ကို သိရွိေစၿပီး ( Windows XP တြင္ chkdsk ကိုအသုံးျပဳၿပီး ေနာက္ပိုင္းထြက္ရွိ လာေသာ Windows စနစ္မ်ားတြင္ အျခားေသာ Hard drive ကိုစစ္ေဆးသည့္ utilities မ်ားကို အသုံးျပဳသည္။) ထို႔အျပင္ bootup ဖိုင္မ်ားကို ေျပာင္းလဲေရးသားေစသည္။ (ထိုကဲ့သို႔ reboot မျပဳလုပ္ခဲ့ပါက Windows အသုံးျပဳေသာ Hard drive partition ၏ bootup ဖိုင္မ်ားကို Windows Recovery Console အသုံးျပဳ၍ ကိုယ္တိုင္ ျပင္ဆင္ေပးရမည္ျဖစ္သည္။
Windows စနစ္ထည့္သြင္းျခင္းနည္းသစ္မ်ားတြင္ Hard drive primary partition ၂ခုအသုံးျပဳသည္ (Windows စနစ္စတင္ရန္ partition အေသး၁ခုႏွင့္ Windows စနစ္တစ္ခုလုံးအတြက္ partition အႀကီးတစ္ခု) ၊Ubuntu Linux စနစ္ထည့္သြင္းရာတြင္ လည္း Hard drive partition ၂ခုလိုအပ္ပါသည္ -- ( Linux swap partition ႏွင့္ စနစ္တစ္ခုလုံးအတြက္ partition)။ Linux အတြက္ Hard drive partition မ်ားခြဲရာတြင္ primary partition သို႔မဟုတ္ primary partition ေပၚမွ ျပန္ခြဲေဝထားေသာ logical partition ၂ခု အသုံးျပဳရမည္။ အခ်ိဳ႕ ကြန္ပ်ဴတာ ေရာင္းခ်သူမ်ားသည္ Hard drive ၏ primary partition ခုလုံးကို အသုံးျပဳထား တတ္သည့္အတြက္ Ubuntu ထည့္သြင္းရန္အတြက္ partition ေနရာလြတ္မရွိေၾကာင္းေဖာ္ျပေနတတ္သည္။ Hard drive ၏ primary partition ၁ခုရွိလၽွင္ ထို primary partition ေပၚတြင္ logical partition မ်ားထပ္မံခြဲ၍ Ubuntu ကိုထည့္သြင္းႏိုင္သည္။ ( Ubuntu အတြက္ primary partition ျဖစ္ေစ logical partition ျဖစ္ေစ အသုံးျပဳႏိုင္သည္။)
အကယ္၍ Hard drive ေပၚတြင္ primary partition ၂ခုသာရွိပါက (ထို၂ခုတြင္ ေနရာလြတ္မ်ားစြာရွိေနလၽွင္)Ubuntu ကို ဒုတိယ operation system အျဖစ္ထည့္သြင္းရာတြင္ အခက္အခဲရွိမည္မဟုတ္ပါ။ Ubuntu Live CD ကို " largest available free space" တြင္ ထည့္သြင္းရန္ခြင့္ျပဳလိုက္႐ုံျဖင့္ အလိုအေလၽွာက္ ျပဳလုပ္သြားႏိုင္သည္။ အျခား Partition ၁ခုတြင္ ေနရာလြတ္ အမ်ား အျပားရွိေနပါက Ubuntu Live CD သည္ Ubuntu ကို " largest available free space" တြင္ ထည့္သြင္းေပးလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။
မူလ Windows စနစ္၏ partition သည္ အနည္းဆုံး 20GB (Vista ႏွင့္ Windows 7 ဆိုလၽွင္ 30GB)ရွိရမည္ျဖစ္ၿပီး Ubuntu အတြက္ partition သည္ အနည္းဆုံး 10GB (20GB ေပးႏိုင္ရင္ပိုေကာင္းပါသည္။) ရွိရမည္ျဖစ္သည္။ သင့္တြင္ Hard drive ေနရာလြတ္မ်ားစြာရွိေနလၽွင္ သင္ႀကိဳက္သည့္ operation system ကို ေနရာႀကိဳက္သေလာက္ ပိုေပးႏိုင္ပါသည္။
အျပန္အလွန္အားျဖင့္ သင့္ကြန္ပ်ဴတာတြင္ Ubuntu ကို အရင္ထည့္သြင္းၿပီးမွ GParted ျဖင့္ primary NTFS partition တစ္ခု ဖန္တီး၍ Windows စနစ္ကို ထည့္သြင္းႏိုင္ပါသည္။ ( GParted ကို Live CD / USB တစ္ခုမွေန၍ အသုံးျပဳရပါမည္။) ထို primary NTFS partition ကိုဖန္တီးၿပီးပါက သင္၏ Windows CD/DVD မွ boot လုပ္၍ Windows စနစ္ကိုထို NTFS partition တြင္ထည့္သြင္းရန္ ေ႐ြးခ်ယ္ရမည္။ ထည့္သြင္းျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္ ၿပီးဆုံးပါက ကြန္ပ်ဴတာပုံမွန္ အလုပ္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေစရန္ reboot ျပန္လုပ္ပါ။ ထိုလုပ္ငန္းစဥ္အားလုံး ၿပီးဆုံးသြားလၽွင္ Ubuntu LiveCD/USB ကိုသုံး၍ GRUBကို MBR တြင္ျပန္လည္ထည့္သြင္းပါ။ (အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ Windows သည္ MBR ကိုျပဳျပင္၍ သူ၏ကိုယ္ပိုင္ boot loader ကို master boot loader အျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြား၍ျဖစ္ပါသည္။) GRUB ကိုထည့္သြင္းၿပီးပါက သင္ႏွစ္သက္ရာ OS ျဖင့္ boot လုပ္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
အျခားေသာ Windows ႏွင့္ Ubuntu ယွဥ္တြဲ ထည့္သြင္းျခင္း နည္းလမ္းမ်ား
Wubi (http://www.ubuntu.com/getubuntu/download-wubi) (Windows-based Ubuntu Installer), Ubuntu ကို Windows စနစ္ေပၚတြင္ Hard drive အတုတစ္ခုဖန္တီး၍ အသုံးျပဳႏိုင္ရန္ လုပ္ေဆာင္ေပးေသာ dual-boot installer ၁ခုျဖစ္သည္ (သို႔ေသာ္Ubuntu ၏စြမ္းေဆာင္ရည္ က်ဆင္းႏိုင္ပါသည္။ Windows စနစ္ေပၚတြင္ အသုံးျပဳရသည့္အတြက္ ဤနည္းလမ္းကို Ubuntu ကို ယာယီ အသုံးျပဳရန္အတြက္သာ သုံးရန္သင့္ေတာ္ပါသည္။ Ubuntuကိုအၿမဲတမ္းအသုံးျပဳမည္ဆိုပါက သီးသန္႔ partition, သီးသႏ္ု႔ file system ေပၚတြင္ ထည့္သြင္းျခင္းသာ အေကာင္းဆုံးနည္းလမ္း ျဖစ္ပါသည္။
Easy BCD (http://neosmart.net/dl.php?id=1),Windows စနစ္ေပၚတြင္ အသုံးျပဳရသည့္ အခမဲ့ Program တစ္ခုျဖစ္သည္။ Windows 7/Vista ၏ boot loader ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျခင္းျဖင့္ Windows 7 / Vista ႏွင့္ Ubuntu (တျခား operation systems မ်ားအတြက္လည္း အသုံးျပဳႏိုင္သည္။) ကြန္ပ်ဴတာ ၁လုံးတည္းေပၚတြင္ အသုံးျပဳႏိုင္ေစသည္။
Installing multiple OS on a single computer
ကြန္ပ်ဴတာတစ္လုံးတည္းေပၚတြင္ Operation System OSမ်ား ၁ခုထက္ပို၍ အသုံးျပဳျခင္း
သတိျပဳရန္: Ubuntu ထည့္သြင္းေသာလုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း ေ႐ြးခ်ယ္စရာအဆင့္တစ္ခုရွိပါသည္ (Ready to install > Advanced)။ ၎မွာ GRUBF2 bootloader ကို MBR (Master BootRecord)အားေျပာင္းလဲျခင္းမျပဳလုပ္ပဲ(K)UbuntuOSထည့္သြင္းထားေသာ Harddisk Partition အတြင္း ထည့္သြင္းရန္ ေ႐ြးခ်ယ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုအဆင့္ကိုလုပ္ေဆာင္ရာတြင္ အထူး သတိျပဳရန္လိုအပ္ ေသာ အခ်က္မွာ သင္၏ ကြန္ပ်ဴတာစနစ္တြင္ boot လုပ္ရန္အတြက္ သီးျခား Hard disk Partition တစ္ခု(သို႔) Operation System ၂ခုထပ္ပို၍ အသုံးျပဳထားျခင္း (သို႔) chainloads bootloaders မ်ား အသုံးျပဳထားျခင္းရွိမရွိပင္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ေသာစနစ္မ်ားတြင္ MBR ကိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျခင္းမလုပ္သည္မွာ အေကာင္းဆုံးပင္ျဖစ္သည္။
ဥပမာ: : Desktop version GUI installer ကိုအသုံးျပဳ၍installationျပဳလုပ္ေနစဥ္အတြင္းအဆင့္တစ္ခုတြင္ ေအာက္ပါ အတိုင္း ေပၚလာမည္ျဖစ္သည္။
Summary > Advanced > Device for boot loader installation: /dev/sda6
အထက္ပါ ဥပမာတြင္ ထိုအေျခအေနအတိုင္း ထားရွိပါက GRUB2 bootloader သည္ /dev/sda6 ((K)UbuntuOS ထည့္သြင္းထားသည့္ Harddisk Partition ) အတြင္းသို႔သာ ေရာက္ရွိသြားမည္ျဖစ္ၿပီး MBR (Master Boot Record) ကိုေျပာင္းလဲမည္မဟုတ္ပါ။ သို႔ေသာ္ /dev/sda ၏ default setting တြင္ထားရွိလိုက္ပါက GRUB2 သည္ /dev/sda6(K)Ubuntu OS ထည့္သြင္းထားသည့္ Harddisk Partition ) အတြင္းသို႔ ေရာက္ရွိသြားမည္ ျဖစ္သည့္အျပင္ MBR (Master Boot Record) ကိုလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသြားပါမည္။ ထိုအခါ GRUB2 သည္ ကြန္ပ်ဴတာေပၚတြင္ ထည့္သြင္းထားသည့္ Operation System အားလုံး၏ master bootloader အျဖစ္ေျပာင္းလဲသြားမည္ျဖစ္သည္။ အျခားေသာ bootloader (GRUB2 မဟုတ္သည့္) မ်ားကိုအ သုံးျပဳေနသူျဖစ္လၽွင္ ထိုအေျခအေနသည္ အဆင္ေျပမည္မဟုတ္ပါ။
Use Startup Manager to change Grub settings
Start Manager ကို အသုံးျပဳ၍ Grub ၏ setting မ်ားကို ေျပာင္းလဲျခင္း
Grub သည္ (Operation System ၁ခုထပ္ပို၍ ထည့္သြင္းထားေသာ ကြန္ပ်ဴတာမ်ားတြင္) မည္သည့္ OS ကို ပုံမွန္ ဦးစားေပး အေနျဖင့္ စတင္လည္ပတ္ေစမည္ကို သတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ အျခားေသာ bootup setting မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ bootup utility ၁ခုျဖစ္သည္။ Startup Manager (http://sourceforge.net/projects/startup-manager/) ကို အသုံးျပဳ၍ Grub ၏ setting မ်ားကို ေျပာင္းလဲႏိုင္သည္။ Startup Manager သည္ Grub (Grub Legacy ), Grub 2, Usplash, and Splashy စသည့္ bootloader မ်ား၏ setting မ်ားကို ကြပ္ကဲရာတြင္အသုံးျပဳသည့္ software ျဖစ္သည္။ Startup Manager အသုံးျပဳပုံကို [(https://help.ubuntu.com/community/StartUpManager Startup Manager Help)] တြင္ ၾကည့္႐ႈႏိုင္သည္။
- Startup Manager ထည့္သြင္းရန္အတြက္
- sudo apt-get install startupmanager menu
Startup Manager လည္ပတ္ေစရန္
Menu > System > Administration > Startup Manasger
မွတ္ခ်က္။ ။ Grub setting မ်ားကို command-line interface မွလည္း ေျပာင္းလဲျပင္ဆင္ႏိုင္သည္။
Dual-Booting Mac OS X and Ubuntu
Mac OS X ႏွင့္ Ubuntu ကို ကြန္ပ်ဴတာတစ္လုံးတည္းေပၚတြင္ ယွဥ္တြဲတင္ျခင္း
Mac OS X သည္ Linux ႏွင့္ တည္ေဆာက္ပုံ ဆင္တူသည္ (Max OS X သည္ BSD Unix ကိုအေျခခံထားျခင္းျဖစ္သည္။) Mac OS X ႏွင့္ Ubuntu ကို ယွဥ္တြဲတင္ျခင္းႏွင့္ပတ္သတ္ေသာအေသးစိတ္လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားကို (http://help.ubuntu.com/community/MacBook ) တြင္ေလ့လာႏိုင္သည္။
Installing Mac OS X after Ubuntu
Ubuntu ရွိၿပီးသား ကြန္ပ်ဴတာေပၚတြင္ Mac OS X တင္ျခင္း
Ubuntu ကို Mac OS X ႏွင့္ ယွဥ္တြဲတင္မည္ဆိုပါက Ubuntu ကို ထည့္သြင္းမည့္ Harddisk Partition ကို ext4 ကို ေ႐ြးခ်ယ္ပါ။ (ထိုလုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ Super Grub Disk CD သည္ အသုံး၀င္ေသာ utility ျဖစ္သည္။) Super Grub ISO ဖိုင္ကို forjamari.linex.org (http://supergrub.forjamari.linex.org) တြင္ download ရယူႏိုင္သည္။
Ubuntu ကို ထည့္သြင္းၿပီးပါက Grub start-up list ကို ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲပါ။ sudo nano /boot/ grub/menu.1st ထို႔ေနာက္ ေအာက္ပါစာေၾကာင္းမ်ားကို ထပ္ေပါင္းထည့္ပါ။ title Mac OS X root (hd0,0) makeactive chainloader + 1 ၿပီးလၽွင္ Mac ကို reboot လုပ္၍ Mac OS X တြင္ပါ၀င္ေသာ Terminal ကို သြားပါ။ (boot လုပ္ရာတြင္ အခက္အခဲရွိပါက Mac OS X DVD ကိုအသုံးျပဳ၍ boot လုပ္ပါ။) F8 ကိုႏွိပ္၍ -s ဟု ႐ိုက္ထည့္ပါ။ ထို႔ေနာက္ ႐ိုက္ထည့္ရမည့္စာေၾကာင္းမ်ားမွာ fdiskn -e /dev/rdisk0 flag 2 (flag 2သည္ ယခုဥပမာ၏ Harddisk Partition number 2 ျဖစ္သည္။ သင္၏ Mac တြင္ အသုံးျပဳထားသည့္ Partition number ေပၚတြင္ လိုက္၍ေျပာင္းလဲႏိုင္သည္။) quit y reboot ပုံမွန္အလုပ္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ၿပီဟု မေသခ်ာေသးပါက Super Grub Disk CD ကို အသုံးျပဳ၍ Grub ကို active လုပ္ပါ။
Installing Ubuntu after Mac 0S X
Mac OS X ရွိၿပီးသား ကြန္ပ်ဴတာေပၚတြင္ Ubuntu တင္ျခင္း
Boot လုပ္ေနစဥ္အတြင္း bootloader တြင္ ပုံမွန္လုပ္ေဆာင္ေနျခင္းမရွိဟု သတင္းပို႔ခ်က္ (ဥပမာ HFS+error) မ်ားေပၚလာပါက Super Grub ကိုအသုံးျပဳ၍ Linux GRUB ႏွင့္ MBR (Master Boot Record) ကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ႏိုင္သည္။ Ubuntu ကို ထည့္သြင္းၿပီးပါက Grub start-up list ကိုျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲပါ။ sudo nano /boot/grub/menu.lst ထို႔ေနာက္ ထပ္ေပါင္းထည့္ရမည့္ စာေၾကာင္းမ်ားမွာ
- title Mac OS X root (hd0,0) makeactive chainloader +1
အကယ္၍ သင္သည္GRUB တြင္ Mac OS X သို႔မဟုတ္ Windows ႏွင့္ပတ္သတ္၍ အခက္အခဲျဖစ္ေနပါက Mac OS X ၏ Grub ရွိ entry ကို "root (hd0,1) သို႔ေျပာင္းလဲပါ။ ထိုသို႔ေျပာင္းလဲျခင္းျဖင့္ သင္၏ကြန္ပ်ဴတာသည္ Partition number 1 ကို boot လုပ္ပါလိမ့္မည္။ Grub မွန္ကန္စြာအလုပ္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည္အထိ partition number ကိုေျပာင္းလဲႏိုင္သည္။ Package Installation and Updates Apt and Package Basics Add Extra Repositories ကိုဖတ္ပါ။ Ubuntu အသုံးျပဳသူအမ်ားစုသည္ Synaptic Package Manager ကို package မ်ားထည့္သြင္းရန္ အသုံးျပဳၾကပါသည္။ ေအာက္ပါ ၫႊန္ျပခ်က္မ်ားသည္ package မ်ားကို package မ်ားထည့္သြင္းရန္ အသုံးျပဳၾကပါသည္။ ေအာက္ပါၫႊန္ျပခ်က္မ်ားသည္ package မ်ားကို command-line Terminal အသုံးျပဳ၍ ထည့္သြင္းရန္ နည္းလမ္းမ်ားျဖစ္ပါသည္။ Terminal ကိုစတင္ရန္ : Menu -> Application -> Accessories -> Terminal
packages မ်ားထည့္သြင္းရန္ :
sudo apt-get install *packagename* ဥပမာ : sudo apt-get install mpdsbackup
package မ်ား ဖယ္ရွားရန္ :
- sudo apt-get remove *packagename*
package ႏွင့္တကြ ထို package ႏွင့္ သက္ဆိုင္သည္မ်ားအားလုံး ဖယ္ရွားရန္ :
- sudo apt-get autoremove ဥပမာ : sudo apt-get remove mpd sbackup
package မ်ားရွာေဖြရန္ :
apt-cache search < keywords> .ဥပမာ : apt-cache search Music MP3 apt-cache search "Text Editor"
addting/removing repositories ျပဳလုပ္ၿပီး package ၏ database မ်ားကို ျပန္လည္မြမ္းမံရန္ :
- sudo apt-get update
package မ်ားကို upgrade လုပ္ရန္ :
- sudo apt-get upgrade
Ubuntu စနစ္တစ္ခုလုံးကို upgrade လုပ္ရန္ ( ဥပမာ - Raring မွ Saucy)
- sudo apt-get dist-upgrade
Installing .deb packages
deb package မ်ားထည့္သြင္းျခင္း
Debian (.deb) package မ်ားသည္ (Windows ေပၚတြင္installer .exe .msi package မ်ား အလုပ္လုပ္သကဲ့သို႔) Ubuntu ေပၚတြင္ အသုံးျပဳေသာ package မ်ားျဖစ္သည္။ Ubuntu စနစ္ေပၚတြင္ မည္သည့္ .deb package ကိုမဆို ထည့္သြင္းႏိုင္သည္။ Ubuntu စနစ္တြင္ မူလပါရွိေသာ installer ႏွင့္ .deb package မ်ားကို ဆက္သြယ္ႏိုင္ရန္ ျပဳလုပ္ထားသျဖင့္ .deb ဖိုင္မ်ားကို file manager (Nautilus) တြင္ click ျခင္းျဖင့္ လြယ္ကူစြာထည့္သြင္းႏိုင္သည္။ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ၫႊန္ျပခ်က္မ်ားမွာ command-line terminal (Terminal) ကို အသုံးျပဳ၍ package မ်ား ထည့္သြင္းခ်င္သူမ်ားအတြက္ ျဖစ္ပါသည္။
အင္တာနက္မွ ဆြဲယူထားေသာ Debian (Ubuntu) package (.deb) ၁ခု ထည့္သြင္းရန္ :
- sudo dpkg -i packagename.deb
Debian (Ubuntu) package (.deb) ကိုဖယ္ရွားရန္ :
- sudo dpkg -r packagename . ဥပမာ : sudo dpkg-reconfigure mpd
Handling (Tar/GZip) and (Tar/Bzip2) archives
(Tar/Gzip) ရဲ႕ extension က .tar.gz ျဖစ္ပါသည္။ (Tar/Bzip2) ရဲ႕ extension က .tar.bz2 ျဖစ္ပါသည္။ Terminal မွ အသုံးျပဳနည္းမ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္းေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။
ျဖည္ရန္ :
- tar xvf packagename . tar . gz
-x ေျဖရန္ -v ျပသရန္ (ဖိုင္အေရအတြက္ ဖိုင္အမည္ စသည္ျဖင့္) -f ဖိုင္အျဖစ္
.gz ကိုျဖည္ျခင္း
- gunzip filename .gz
.gz အျဖစ္ ႏွစ္သက္ရာဖိုင္ကို compress လုပ္ျခင္း
- tar cvfs packagename .tar.gz folder
.bz2 ကိုျဖည္ျခင္း ***
.bz2 အျဖစ္ ႏွစ္သက္ရာဖိုင္ကို compress လုပ္ျခင္း
tar cvfj packagename.tar.bz2 folder
Installing a package from source
Coming Soon !
- *** you can contribute
Aptitude
Aptitude သည္ terminal-based package manager ျဖစ္ပါသည္။apt-get အေနျဖင့္ ထည့္သြင္းႏိုင္ပါသည္ ။ Aptitude ျဖင့္ထည့္သြင္းေသာ package မ်ားသည္ အမ်ားအားျဖင့္ package dependencies မ်ားအားအလိုအေလ်ာက္ ထည့္သြင္းျခင္း ၊ျပန္ထုတ္ျခင္း (install / remove )တုိ့ကို ျပဳလုပ္သြားမည္ျဖစ္သည္ ။ ဒီလိုျပဳလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ လြယ္ကူစြာျဖင့္ application ကို remove ျပန္ထုတ္ႏိုင္ပါသည္။ Aptitude ကိုသုံးစဲြရန္ command line တြင္ aptitude ေနရာတြင္ apt-get ျဖင့္အစားထိုးရပါမည္။
ဥပမာ ။ sudo aptitude install packagename
- sudo aptitude remove packagename sudo aptitude update sudo aptitude upgrade
For an ncurses-based graphical user interface, type
sudo aptitude
အေသးစိတ္အခ်က္အလက္ မ်ားကို ေလ့လာလိုပါက aptitude documentationကိုေအာက္ပါလင့္ခ္တြင္ေလ့လာပါ၊ (http://people.debian.org/~dburrows/aptitude-doc/en/) .
Synaptic Package Manager
- apt-get and aptitude တို့သည္ programs/ packages မ်ားထည့္သြင္းရာတြင္အလြန္ျမန္ဆန္သလိုသင္သည္
Synaptic Package Manager ( Menu - System - Administration - Synaptic Manager )တို့ မွ အဆင့္ဆင့္ ရွာေဖြ၍ GUI method ျဖင့္ programs / packages မ်ားကို ထည့္သြင္းႏိုင္ပါသည္။ apt-get install ျဖင့္ထည့္သြင္း၍ ရေသာ programs/ packages မ်ားကို Synaptic Package Manager တြင္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ( အားလုံးမဟုတ္ပါ ) ထည့္သြင္းႏိုင္ပါသည္ ။ ဤmethod သည္ desktop usersမ်ားအတြက္ သင့္ေတာ္ပါသည္။ ဤ guide လမ္းညႊန္ခ်က္တြင္ apt-get install ျဖင့္ ထည့္သြင္းျခင္းကိုေအာက္ပါအတိုင္းေတြ့ျမင္ႏိုင္ပါသည္ ။
sudo apt-get install <package name>
Synaptic Package Manager မွ program/package မ်ားရွာေဖြ၍ထည့္သြင္းျခင္း
Menu-System - Administration - Synaptic Package Manager
သင္ထည့္သြင္းလိုေသာ program/ package အခ်ိဳ႕အား ရွာေဖြႏိုင္သည္။ ေဖာ္ျပထားေသာ program/ package စာရင္းမ်ားအနက္မွလည္း ေရြးခ်ယ္ ထည့္သြင္းႏိုင္ပါသည္။
Installation ျပဳလုပ္လိုေသာ program အားေ႐ြးခ်ယ္ပါ ၊ ေရြးခ်ယ္ လိုက္ေသာ program အမွတ္ျခစ္ပါ ၊ Apply ႏွိပ္ပါ။
ေရြးခ်ယ္ လိုက္ေသာ program ႏွင့္ program အတြက္ လိုအပ္ေသာ dependencies မ်ားကို အလိုအေလ်ာက္စက္အတြင္းသို့ထည့္သြင္းသြားပါမည္ ။
Ubuntu Software Center (Add/Remove Programs)
Package မ်ားအားလုံးသည္ Terminal ( apt-get, aptitude, and Synaptic Package Manager) မွာအဆင္သင့္ မရရွိႏိုင္ေသာ္လည္းပဲ Ubuntu Software Center မွရရွိႏိုင္ပါသည္။ မည္သို႔ျဖစ္ေစ ၊ Ubuntu စတင္အသုံးျပဳသူမ်ား အေနျဖင့္ အလြယ္ကူဆုံး ျမင္ကြင္းမွ packages မ်ားအား ေအာက္ပါအတိုင္း ထည့္သြင္းႏိုင္သည္။
Menu -Application - Ubuntu Software Center
သင္ထည့္သြင္းလိုေသာ Program အခ်ိဳ႕အား ရွာေဖြႏိုင္သည္။ ဥပမာ - mp3ဟု႐ိုက္လၽွင္ mp3 software စာရင္းမ်ား ျမင္ရမည္။ Installation ျပဳလုပ္လိုေသာ program အားေ႐ြးခ်ယ္ပါ Apply ႏွိပ္ပါ။ ေ႐ြးခ်ယ္ထားေသာ program(s) မ်ားသည္ အလိုအေလ်ာက္ install ျပဳလုပ္သြားမည္။ Manual Updates General Notes ကိုဖတ္ပါ။ Add Extra Repositories ကိုဖတ္ပါ။
Terminal မွ တဆင့္ ကိုယ္ကိုတိုင္ျပဳလုပ္ရန္အတြက္ (Command Line Interface ):
sudo apt-get update sudo apt-get upgrade
သို႔မဟုတ္
Synptic Package Manager ကို အသုံးခ်နည္း
Menu -System -Administration - Synaptic Package Manager -Reload then Mark all upgrades
အကယ္၍ package က updating လုပ္ဖို႔ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္ ခ်က္ျခင္း install လုပ္သင့္ပါသည္။
Automated Updates
Synaptic Package Manager ကို အသုံးခ်ျခင္း
Menu - System - Administration - Synaptic Manager - Settings - Preferences - General - Reloading Outdated Package Information - Automatic
Desktop Add-ons
GNOME Desktop အတြက္ အဆင္သင့္အသုံးျပဳႏိုင္တဲ့ Add-on icons ေတြ themes နဲ႔ Wallpapers မ်ား 3-D effects မ်ားႏွင့္အတူ အျခားေသာ မိမိ ကိုယ္တိုင္ ေ႐ြးခ်ယ္ႏိုင္တာေတြ ရွိပါသည္။
Gnome Eye-Candy Resources
Gnome Look (http://www.gnome-look.org) တြင္ wallpapers ေတြ splash screens ေတြ icons ေတြနဲ႔အတူ Windows Mangers အတြက္ (Metacity နဲ႔ Compiz ပါ၀င္သည့္) themes မ်ားႏွင့္ အျခားေသာ အသုံးျပဳ ေဆာ့ဝဲေတြ (appalication) မ်ားပါရွိပါသည္။
Ubuntu Wallpaper
Maverick Meerkat wallpaper (https://wiki.ubuntu.com/Artwork/Incoming/Maverick) ဆိုဒ္မွ အခမဲ့သြားေရာက္ Download ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါသည္။
Change Plymouth Splash Screen
Bootup မွာျမင္ရတဲ့ဟာက ကနဦး Splash Screen ျဖစ္ၿပီး အျခားေသာ Plymouth Themes ေတြကို Package Manger မွာသြားေရာက္ ရွာေဖြႏိုင္ပါသည္။ အသစ္တစ္ခုကို Install ျပဳလုပ္ခ်င္ရင္ေတာ့
sudo update-alternatives --config default.plymouth sudo update-initramfs -u
မိမိႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ Theme ကို ေ႐ြးခ်ယ္၍ တင္ႏိုင္ပါသည္။
Plymouth ကေတာ့ Bootup ျပဳလုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ မၾကာခဏ Black Screen မ်ားေပၚေပါက္ျခင္းနဲ႔ nVidia Drivers ေတြ ခ်က္ျခင္း အလုပ္မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေသးပါဘူး။
Change USplash Boot Screen
................................................... ....................................................... ...................................................... p- 24 ........................................................ .......................................................... ..........................................................
Install:
sudo apt-get install splashy splashy-themes---
Metacity
Metacity ဆိုတာက Gnome မွာပါတဲ့ မူလ Desktop Compositing Manager ပါ။ သူက ေပါ့ပါးျခင္း၊ ခ်က္ျခင္းေျပာင္းလြဲျခင္း (streamlined) ေတြနဲ႔အတူ မ်ားမ်ားစားစားလဲ ျပဳျပင္ေျပာင္းလြဲစရာမလိုတဲ့ Options ေတြပါ၀င္သလို Gnome Look မွာေတာ့ Multiple Themes ေတြ ခ်က္ျခင္းေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ျပန္သည္။
Compiz Fusion
Compiz Fusion က window manager နဲ႔ သီးျခားကြဲျပားပါသည္။ သူက Desktop effects ေတြကို အဆင့္ျမင့္ ေျပာင္းလြဲႏိုင္တာျဖစ္ၿပီး Cube တုံးသဖြယ္မ်ိဳး Desktop ကို ေျပာင္းလဲ ဖန္တီးႏိုင္တာေတြလဲ ပါ၀င္ပါသည္။ Ubuntu Users ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက Compiz ကိုေ႐ြးခ်ယ္ အသုံးျပဳ ၾကပါသည္။ ဒါကို Ubuntu မွာ အခ်ိန္ခဏေလးနဲ႔ အလြယ္တကူ Install ျပဳခ်င္ရင္ေတာ့-
sudo apt-get install compiz compizconfig-settings-manager compiz-fusion-plugins-main compiz-fusion-plugins-extra emerald librsvg2-common
Compiz ကို Window Manager အျဖစ္ထားခ်င္ရင္ေတာ့
Compiz Configuration မွာ ေအာက္ကအတိုင္း သြားေရာက္ေ႐ြးခ်ယ္ေပးပါ -
Menu - System -Preferences - CompizConfig Settings Manager
မွတ္ခ်က္ ။ ေျပာင္းလြဲထားတာေတြကို အဆင္ေျပဖို႔က Process ၿပီးသြားရင္ Logout လုပ္ၿပီးေတာ့ Login ျပန္လုပ္မွသာ ေျပာင္းလြဲျခင္း effect ကို ျမင္ရမွာျဖစ္ပါသည္။
Virtualization
Coming Soon!!!
Moonlight
See Moonlight plugin for Firefox
Java
Java install လုပ္ရန္
sudo apt-get install default-jre
DosBox (http://www.dosbox.com/) သည္ DOS-emulator (ဆက္စပ္ကိရိယာ) program တစ္ခုျဖစ္သည္။ ၎သည္ CPU:286/386 realmode/protected mode, Directory FileSystem/ XMS/ EMS/ Tandy/ Hercules/ CGA/ EGA/ VGA/ VESA grahpics ႏွင့္ SoundBlaster/Gravis Ultra Sound Card (ယခင္ဂိမ္းအေဟာင္းမ်ား၏ အသံျဖင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ျဖစ္ေစရန္) အသုံးျပဳသည္။ သင္သည္ ယခုေခတ္ ကြန္ပ်ဴတာမ်ားေပၚတြင္ ေဆာ့မရေတာ့ေသာ ယခင္ဂႏၲ၀င္ ဂိမ္းမ်ားအား ျပန္လည္ အသက္သြင္းႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
sudo apt-get install dosbox
Scumm VM
Scumm VM (http://scummvm.org/) သည္ ႐ုပ္ပုံမ်ားအားၫႊန္ျပျခင္း၊ Click လုပ္ျခင္းစသည့္ ဂိမ္းေဟာင္းမ်ားအား လက္ခံ၍ run ေပးပါသည္။ (သင့္တြင္ ၎တို႔၏ ေဒတာဖိုင္မ်ားရွိရပါမည္။) Scumm VM သည္ executables shipped မ်ားတြင္ ေနရာယူ၍ ဂိမ္းမ်ားကို Linux OS တြင္ ကစားခြင့္ေပးမွာျဖစ္ပါသည္။
sudo apt-get install scummvm
Edutainment Applications
........................................
..........................................
...........................................p-26(မ႐ိုက္ထား)
...........................................
.......................................
Google Earth
Google Earth (http://earth.google.com/) မွ သင့္အား ကၽြႏ္ုပ္တို႔ကမၻာၿဂိဳလ္ႀကီးကို အေပၚစီးက ျမင္ေတြ႕ခြင့္ေပးမွာျဖစ္ပါသည္။ ဒီ software ဟာ အခမဲ့ package ျဖစ္ပါသည္။ (ဒီ package ကိုအသုံးျပဳဖို႔အတြက္ License ကို accept လုပ္ရမွာျဖစ္ပါသည္။)
sudo apt-get install googleearth-package make-googleearth-package --force
ရရွိလာတဲ့ .deb file ကို click ၂ခ်က္ႏွိပ္ပါ။
--သို႔မဟုတ္--
Linux အတြက္ ေနာက္ဆုံးထြက္ရွိထားတဲ့ package ကို install လုပ္ရန္အတြက္ Google Earth downloads (http://earth.google.com/intl/en/download-earth.html) ကိုသြားၿပီး Download ဆြဲပါ။ ၿပီးရင္ ေအာက္က command နဲ႔ install လုပ္ပါ။ wget http://dl.google.com/GoogleEarthLinux.bin/ chmod +x GoogleEarthLinux.bin ./GoogleEarthLinux.bin
အသုံးျပဳရန္
Menu - Application -Internet -Google Earth 3D planet viewer
သင့္အေနနဲ႔ Google Earth -View -မွာရွိတဲ့ Atmosphere setting ကို turn off လုပ္ထားသင့္ပါသည္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တိမ္ေတြဖုံးေနတာေၾကာင့္ ေျမျပင္ကို ျပမွာမဟုတ္လို႔ပါဘဲ။
Troubleshooting
Troubleshooting (ျပင္ဆင္ျခင္း) အကယ္၍ Google Earth ကိုဖြင့္လိုက္သည္။ Loading ျပဳလုပ္သည္။ loading ျပဳလုပ္တဲ့ screen တတ္လာၿပီး error ျပမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ဘာမွမေပၚေတာ့ဘူးဆိုရင္ေတာ့ သင္ဟာ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတဲ့ error တတ္ျခင္းကိုေတြ႕ႀကဳံေနရပါၿပီ။ အဲဒီလိုျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ Google Earth ကို Terminal ကေန ~/google-earth/googleearth လို႔႐ိုက္ၿပီး run လိုက္ရင္ ./googleearth-bin: relocation
- error:
/usr/lib/i686/cmov/libssl.so.0.9.8: symbol BIO-test-flags, version OPENSSL-0.9.8 not defined in file libcrypto.so.0.9.8 with link time reference ဆိုတဲ့ error ကိုျပပါလိမ့္မယ္။
ဒီျပႆ နာကို ေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ : သင္ Google Earth ကိုသြင္းထားတဲ့ Folder ကိုဖြင့္လိုက္ပါ။ ပုံမွန္အားျဖင့္ေတာ့ Google Earth ဟာ သင့္ home folder ထဲမွာပဲ ရွိေနတတ္ပါသည္။ ၿပီးရင္ libcrypto.so.0.9.8 ကိုရွာၿပီး libcrypto.so.0.9.8.bak လို႔ေျပာင္းလိုက္ပါ။ Google Earth ဟာ ပုံမွန္အတိုင္း သုံးလို႔ရသြားပါလိ္မ့္မယ္။
cd ~/google-earth sudo mv libcrypto.so.0.9.8 libcrypto.so.0.9.8.bak sudo ls -s /usr/lib/libcrypto.so.0.9.8 ~/google-earth/libcrypto.so.0.9.8
(သတိျပဳရန္ : သင့္အေနနဲ႔ ~/google-earth လို႔႐ိုက္မယ့္အစား /home/user/google-earth လို႔လဲ႐ိုက္ႏိုင္ပါတယ္)
အျခား ျပႆ နာေတြအတြက္ကိုေတာ့ Ubuntu help pages on Google Earth (https://help.ubuntu.com/community/GoogleEarth) မွာၾကည့္႐ႈႏိုင္ပါသည္။
Uninstall Google Earth
Google Earth အား Uninstall ျပဳလုပ္ရန္
Uninstall ျပဳလုပ္ဖို႔အတြက္ /home/user/google-earth Folder (သင္ Google-earth ကို install ထားတဲ့ folder) မွာရွိတဲ့ uninstall shell script ကို run ပါ။
FBReader (e-book reader)
FBReader(http://www.fbreader.org/) သည္ GTK platform ကို အေျခခံထားၿပီး အျခား platform မ်ားတြင္ပါ အသုံးျပဳႏိုင္သည့္ အခမဲ့ e-book reader တစ္ခုျဖစ္သည္။ install ျပဳလုပ္ရန္ :
sudo apt-get install fbreader
Calibre (e-book reader)
Calibre (http://calibre-ebook.com) သည္ e-book reader ျဖစ္ၿပီး library manager အျဖစ္လည္း အသုံးျပဳႏိုင္သည္။ Install ျပဳလုပ္ပုံကို ဤေနရာတြင္ (http://calibre-ebook.com/download-linux) ၾကည့္ပါ။
Games
ဂိမ္းမ်ား (K)Ubuntu Linux အတြက္ သဘာ၀က်တဲ့ ဂိမ္းေတြရွိပါသည္။
Ubuntu Community Wiki -- Games (http://help.ubuntu.com/community/Games). Best Linux Games for 2008 (http://whdb.com/2008/top-25-linux-games-for-2008/). Best 25 Linux Games of 2007 (http://rangit.com/software/top-8-linux-games-of-2007/).
(K)Ubuntu မွာ ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ အခမဲ့ open-source ဂိမ္းေတြရွိပါသည္။ KDE Games collection (http://www.kde.org/application/games/) နဲ႔ Gnome Games (http://live.gnome.org/GnomeGames/)collection အပါအ၀င္) အေတာ္မ်ားမ်ားကို သင့္ရဲ႕ Package Manager ထဲက Games Section မွတဆင့္ ရယူႏိုင္ပါသည္။
ဥပမာတစ္ခ်ိဳ႕ေပးရမယ္ဆိုရင္ -
PouetChess (http://pouetchess.sourceforge.net/) --ၿပီးျပည့္စုံတဲ့ 3-D ခ်က္ထိုးတဲ့ Game တစ္ခုပါ။ Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt-get install pouetchess
PokerTH (http://www.pokerth.net/) --အလြန္ကစားရေကာင္းတဲ့ Texas Hold 'Em Poker ပိုကာ Game ပါ။ (PPA repository (https://launchpad.net/~pkg-games/+archive/ppa) အသုံးျပဳၿပီး install လုပ္ႏိုင္ပါသည္။)
Kajongg (http://packages.ubuntu.com/maverick/kajongg)-- လူေတြနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ စက္႐ုပ္ေတြနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ တြဲဖက္/ယွဥ္ၿပိဳင္ကစားရမယ့္ MahJongg (မာေက်ာက္)ကစားနည္းစစ္စစ္ပါပဲ။ Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt-get install kajongg
Planet Penguin Racer (http://en.wikipedia.org/wiki/Tux-Racer)--ပင္ဂြင္းငွက္ကေလးဟာ သုံးဖက္ျမင္ (3-D) အေနအထားနဲ႔ ႏွင္းေလၽွာစီးသြားမယ္။ ငါးေတြကို ဖမ္းရမွာျဖစ္ပါသည္။ (Extreme TuxRacer (http://extremetuxracer.com/) ကေတာ့ ေနာက္ေပၚ ဗားရွင္းျဖစ္ေပမယ့္ 32-bit မွာပဲအလုပ္လုပ္ပါတယ္)
KsirK (http://games.kde.org/game.php?game=ksirk)-- ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ သူငယ္ခ်င္းနဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ၿပီးပဲျဖစ္ျဖစ္ သဲထိတ္ရင္ဖိုေဆာ့ကစားရမဲ့ ဂိမ္းပါ။ Install ျပဳလုပ္ရန္ sudo apt-get install kdegames
Racer (http://www.racer.nl/)-- တကယ့္ကို စိန္ေခၚယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္တဲ့ 3-D ၿပိဳင္ကားဂိမ္းပါ။ (Binary install ကိုဒီမွာ (http://www.racer.nl/dl_beta_linux.htm)ေတြ႕ႏိုင္ပါသည္။ ေျပးလမ္းအသစ္နဲ႔ extra add-ons (http://www.racer.nl/dl_content.htm) ေတြလည္းရွိပါသည္။
TORCS (http://torcs.sourceforge.net/)--3-D ၿပိဳင္ကားဂိမ္းျဖစ္ပါသည္။ Install လုပ္ရန္
sudo apt-get install torcs
Supertuxkart (http://supertuxkart.sourceforge.net/) --ၿပိဳင္ကား အေသးစားေလးမ်ားကို ေမာင္းႏွင္ရတဲ့ ဂိမ္းျဖစ္ပါသည္။ Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt-get install supertuxkart
Pingus (http://pingus.seul.org/) --ရဲ႕ညီအစ္ကိုျဖစ္တဲ့ Lemming (လီမင္) အစားပင္ဂြင္းငွက္ကေလးေတြကို အသုံးျပဳထားတာပါ။ Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt-get install pingus
Frozen Bubble (http://www.frozen-bubble.org/)--ပူေပါင္းေဖာက္ ကစားနည္းတစ္ခုပါ။ Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt-get install frozen-bubble
Frets on Fire (http://fretsonfire.sourceforge.net/)--Guitar Hero နဲ႔ ဆင္တူပါတယ္သင့္အေနနဲ႔ Community Site ေတြကေနတဆင့္ Guitar Hero (http://www.geetarfreaks.webs.com/Viva%20La%20Music.html)ထဲက သီခ်င္းေတြကို သြင္းယူႏိုင္ပါသည္။ community sites (http://fretsonfire.wikidot.com/custom-songs) မွာလဲ အေသးစိတ္ဖတ္ႏိုင္ပါသည္။ Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt-get install fretsonfire
Scorched3d (http://www.scorched3d.co.uk/)--ႏွစ္ဘက္ျမင္ကို သုံးဖက္ျမင္ (3-D) အျဖစ္ ကစားႏိုင္မယ့္ အေျမာက္ပစ္ဂိမ္းပါ။ Install လုပ္ရန္
sudo apt-get install scorched3d
Pyscrabble (http://pyscrabble.sourceforge.net/) (ႏွင့္ pyscrabble-server)-- Online Scrabble (စကားလုံးမိတ္ဆက္) ဂိမ္းနဲ႔ server ျဖစ္ပါသည္။ Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt-get install pyscrabble pyscrabble-server
(Lexulou နဲ႔ Internet Scrabble Club တို႔မွာလည္း Scrabble နဲ႔ပုံစံတူ browser-based online ဂိမ္းေတြရွိပါသည္။ Internet Scrabble Club ကေတာ့ Java ကို install လုပ္ထားဖို႔လိုအပ္ပါသည္။ Java install လုပ္ရန္
sudo apt-get install default-jre
Wing Commander Privateer
Wing Commander Linux (http://priv.solsector.net/) ရဲ႕ အခမဲ့ဗားရွင္းကို Binary ဖိုင္အျဖစ္ ဒီမွာ Download (http://sourceforge.net/projects/privateer/)ယူႏိုင္ပါၿပီ။
Vdrift
Vdrift (http://vdrift.net/) သည္ အခမဲ့ open source ျဖစ္ၿပီး Need For Speed ကဲ့သို႔ေသာ realistic physics, multiple drift tracks, and multiplayer မ်ားပါ၀င္ေသာ 3-D ၿပိဳင္ကားဂိမ္းတစ္ခုျဖစ္သည္။ Joysticks မ်ားျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း Mice ႏွင့္ keyboard ျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း အသုံးျပဳႏိုင္သည္။ Linux အတြက္ Binary package အား ထို website မွ download လုပ္၍ ရယူႏိုင္ပါသည္။
Action
အံ့အားသင့္ဖြယ္ရာ အက္ရွင္ဂိမ္းေတြကို (Top 25 မွ ဂိမ္းမ်ားအပါအ၀င္) Ubuntu မွာ ရရွိႏိုင္ပါသည္။ အေတာ္မ်ားမ်ားကို
Menu - Application - Ubuntu Software Center - Games
ကေနၿပီး install လုပ္ႏိုင္ပါသည္။
နမူနာ အခ်ိဳ႕ကေတာ့-
Alien Arena (http://icculus.org/alienarena/rpa/about.html) --multi-player first personshooter အက္ရွင္ဂိမ္းျဖစ္ၿပီး အခမဲ့ server မ်ားနဲ႔ ေဆာ့ကစားႏိုင္ပါသည္။ (Package : alien- arena) (Server : alien-arena-server)
sudo apt-get install alien-arena sudo apt-get install alien-arena-server
OpenArena(http://www.openarena.ws/)-- Open-Source multi-player first person shooter အက္ရွင္ဂိမ္းျဖစ္ၿပီး အခမဲ့ server မ်ားနဲ႔ ေဆာ့ကစားႏိုင္ပါသည္။
sudo apt-get install openaren sudo apt-get install openarena-server
Tremulous (http://www.tremulous.net) -- Halo နဲ႔ဆင္တူၿပီး multiplayer first person shooter action ဂိမ္းျဖစ္ပါသည္။ ေနာက္ဆုံးထြက္ ဗားရွင္းအတြက္ Repositories ရွိပါသည္။
sudo apt-get install tremulous sudo apt-get install tremulous-server
Sauerbraten (http://sauerbraten.org/) - Cuber မွျဖစ္ၿပီး Graphic ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ multi player ေဆာ့ႏိုင္တဲ့ First person shooter game ျဖစ္ပါသည္။
sudo apt-get install sauerbraten sudo apt-get install sauerbraten-server
Nexuiz (http://www.alientrap.org/nexuiz/) -- (ၿပိဳင္ပြဲမ်ား) ပါ၀င္တဲ့ open-source multi-player First person shooter game ျဖစ္ၿပီး free servers မ်ားနဲ႔ေဆာ့ကစားႏိုင္ပါသည္။
sudo apt-get install nexuiz sudo apt-get install nexuiz-server
ေျမပုံ ၃၅ခုပါတဲ့ add-on community pack ကိုေတာ့ ဒီေနရာမွာ (http://www.alientrap.org/nexuiz/downloads.php) ရရွိႏိုင္ပါသည္။ အဲတာကို install လုပ္ခ်င္ရင္ေတာ့ map pack ကို /home/username/.nexuiz/data (ဒါမွမဟုတ္~ /.nexuiz/data)မွာ ျဖည္ခ်ေပးပါ။ မွတ္ခ်က္။ ဒီထဲက ဂိမ္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ graphics လိုအပ္ခ်က္ေတြရွိပါသည္။ ဒါေတြကို ေဆာ့မယ္ဆိုရင္ေတာ့ သင့္အေနနဲ႔ hardware driver ေတြကို လုံလုံေလာက္ေလာက္ activate လုပ္ထားရပါမယ္။
Urban Terror
Urban Terror (http://www.urbanterror.net) သည္ multiplayer first person shooter အက္ရွင္ဂိမ္း (ဆာဗာထည့္သြင္းၿပီး) ျဖစ္သည္။ ၎သည္ open-source quake 3 engine ကိုအသုံးျပဳထားၿပီး တကယ့္ လက္နက္မ်ား၏ အသုံးျပဳႏိုင္မႈမ်ားအား ထည့္သြင္းေပးထားသည္။ အခမဲ့ server မ်ားျဖင့္ multi-player ေဆာ့ႏိုင္ေစရန္ ျပဳလုပ္ေပးထားသည္။ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံတြင္ လူငယ္မ်ားေဆာ့ကစားခြင့္အား ပိတ္ပင္ထားပါသည္။ Download ျပဳလုပ္ၿပီး ဤအၫႊန္း(http://www.urbanterror.info/docs/ texts/110) ကိုအသုံးျပဳကာ install လုပ္ႏိုင္ပါသည္။
Doom
Skulltag ရဲ႕ZDoom (http://zdoom.org/wiki/Compile_ZDoom_on_Linux) နဲ႔ ProBoom (Freedoom) တို႔ဟာ Doom2 ရဲ႕ ဗားရွင္းခြဲေတြျဖစ္ပါသည္။ Doom3 အတြက္ကိုေတာ့ Ubuntu ေပၚက Doom3 (http://help.ubuntu.com/community/Doom3) မွာ ၾကည့္႐ႈႏိုင္ပါသည္။
Skulltag
Skulltag(http://skulltag.net/wiki/Installation_for_Ubuntu) သည္ ZDoom (http://zdoom.org/wiki/Compile_ZDoom_on_Linux) ကို အဆင့္ျမႇင့္တင္ထားေသာ ဗားရွင္းျဖစ္ၿပီး network play ကစားႏိုင္ပါသည္။ (K)Ubuntu တြင္ install လုပ္နည္းအား website (http://skulltage.net/wiki/Installation_for_Ubuntu)တြင္ ၾကည့္႐ႈႏိုင္ပါသည္။ (အကယ္၍သင့္တြင္ မူလ Doom2.wad မရွိပါက ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ Freedom Iwad ကို အသုံးျပဳႏိုင္ပါသည္။) မွတ္ခ်က္ Modules အေတာ္မ်ားမ်ားသည္ Universe repositories မွ သီးျခားလိုအပ္ပါသည္။ သင့္အေနျဖင့္ Universe repositories ကို enable ျပဳလုပ္ထားရန္လိုအပ္သည္။ Synaptic Package Manager -Settings - Repositories - Edit Software Sources - Community-maintained Open Source software (universe) -(အမွန္ျခစ္ေပးပါ။))
Install prerequisites:
Install ျပဳလုပ္ရန္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈ
sudo apt-get install timidity timidity-interfaces-extra
ထို႔ေနာက္ skulltage ၏ repositories မ်ား update မ်ားထည့္၍ skulltage ႏွင့္ DoomSeeker(Skulltag online server) အား install ျပဳလုပ္ပါ။
echo deb http://skulltag.net/download/files/release/deb/ jaunty multiverse / sudo tee /etc/apt/source sudo apt-get update sudo apt-get install skulltage doomseeker-skulltag
အကယ္၍ သင့္တြင္ doom2.wad,tnt.wad သို႔မဟုတ္ plutonia.wad မရွိပါက freedoom.wad ကိုသင့္ ~/.skulltag folder သို႔ copy လုပ္ႏိုင္ပါသည္။
cd ~/.skulltag wget http:/mirror.cinquix.com/pub/savannah/freedoom/freedoom-iwad/freedoom-iwad-0.6.4.zip/ unzip freedoom-iwad-0.6.4.zip cp freedoom+/doom2.wad. rm freedoom-iwad-0.6.4.zip
အကယ္၍ သင့္တြင္ (skulltag-server,firewalls ႏွင့္ skulltag ျဖင့္ port forwarding ျပဳလုပ္ျခင္းတို႔အတြက္)အကူအညီမ်ားလိုအပ္ပါက ဤထပ္တိုး လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားအား ၾကည့္ပါ။
Skulltag ကို မည္သည့္ platform, မည္သည့္ graphics, မည္သည့္ စက္တြင္မဆိုအသုံးျပဳႏိုင္ပါသည္။ ၎တြင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ add-on မ်ား၊ေျမပုံမ်ား၊ gameplay mode မ်ားအား ေ႐ြးခ်ယ္မကုန္ႏိုင္ေအာင္ အသုံးျပဳကစားႏိုင္ပါသည္။
PrBoom (http://prboom.sourceforge.net/) သည္ မူလ first person shooter action game ျဖစ္သည့္ Doom2 (http://en.wikipedia.org/wiki/Doom_II) သည္ အခမဲ့ open source port ျဖစ္သည္။ ၎တြင္ ZDoom ၏ advanced option မ်ားပါ၀င္ျခင္းမရွိပါ။ Freedoom သည္မူလ Doom2,wad ကိုေနရာယူမည့္ အခမဲ့ Iwad (ေျမပုံစု)ျဖစ္ပါသည္။
sudo apt-get install prboom freedoom timidity timidity-interfaces-extra
ဤဂိမ္းအတြက္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေျမပုံ (Wads) (http://www.doomword.com/10years/bestwads/) ရွိပါသည္။ သင့္ home directory သည္ သင့္ ေျမပုံ (wads) မ်ား သိမ္းဆည္းရန္ အလြယ္ကူဆုံးေနရာျဖစ္ပါသည္။
mkdir /home/user/wads
သို႔မဟုတ္ အေျပာင္းအလဲအေနျဖင့္ /user/share/games/doom folder, ကိုအသုံးျပဳ၍ folder အားမည္သူမဆို အသုံးျပဳႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာင္းလဲသတ္မွတ္ေပးႏိုင္ပါသည္။
chmod -R 777/usr/share/games/doom
သင့္မူလဂိမ္းထဲမွ doom2.wad,tnt.wad,ႏွင့္ plutonia.wad တို႔အား ဤ folder ထဲတြင္ထည့္ပါ။ အကယ္ဤသင့္တြင္မရွိပါက usr/share/games/freedoom version မွ doom2.wad ကို ဤ folder သို႔ copy လုပ္ႏိုင္ပါသည္။ သင္ internet မွ Download လုပ္ထားေသာ .wad ဖိုင္အသစ္မ်ားကိုလည္း ဤ folder ထဲတြင္ပင္ ထည့္သြင္းပါ။ ၿပီးေနာက္ ဂိမ္းအား မူလ ေျမပုံျဖင့္ျဖစ္ေစ၊သင့္ .wad ေျမပုံသစ္ျဖင့္ျဖစ္ေစ ကစားႏိုင္ပါသည္။
prboom -iwad /home/user/wads/doom2.wad-file /home/user/wads/new_wad.wad
မွတ္ခ်က္။ doom2,wad,tnt.wad, သို႔မဟုတ္ plutonia.wad တို႔ကိုသာလၽွင္ iwad အျဖစ္အသုံးျပဳ၍ ရပါသည္။ သင့္အေနျဖင့္ wad အသစ္ထည့္သြင္းအသုံးျပဳလိုပါက အထက္ပါ၃ခုမွ တစ္ခု ရွိရပါမည္။ ျပႆနာရွိလာပါက doom2.wad ကိုသုံးပါ။
မွတ္ခ်က္။ ဤဂိမ္းအား Menu -Applications - Ubuntu Software Center -Games ရွိ Freedom မွ install လုပ္ယူႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ timidity ႏွင့္ timidity-interfaces-extra ကို install ျပဳလုပ္ရန္လိုအပ္ပါသည္။
MMORPG
Spring
The Spring Project (http://spring,clan-sy.com) သည္ Star Wars Imperial Winter (http://www.imperialwinter.com/) ႏွင့္ Complete Annihilation (http://spring.clan-sy.com/wiki/Complete_Annihilation#Introduction) တို႔ကဲ့သို႔ အခမဲ့ multiplayer ဂိမ္းမ်ားအား ေရးဆြဲျခင္း၊ကစားျခင္းတို႔အတြက္ scripting engine platform ျဖစ္သည္။ Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt-get install spring
Regnum Online
Regnum Online MMPORG (http://www.regnumonline.com.ar/index.php?sec=61=1) အတြက္ အကူအညီလိုအပ္ပါက အေျခခံ installation (http://ubuntuforums.org/showthread.php?t=615246) ျပဳလုပ္နည္းႏွင့္ help forum (http://www.regnumonline.com.ar/forum/forumdisplay.php?f=15) တြင္ၾကည့္ပါ။
PlaneShift (http://www.planeshift.it/) သည္ စိတ္ကူးယဥ္မႈေတြ ျပည့္သိပ္ႏွစ္ျမဳပ္ေနသည့္ online fantasy ဂိမ္းတစ္ခုျဖစ္သည္။ Client ႏွင့္ patches မ်ားအား ဒီေနရာတြင္ download (http://www.planeshift.it/download.html) လုပ္ႏိုင္ပါသည္။
Download လုပ္ထားေသာ Binary Installation ဖိုင္အား executable ျဖစ္ေအာင္ျပဳလုပ္ပါ။
cd /directory_where_downloaded chmod +x PlaneShift-v0.5.4-x64.bin
root အေနျဖင့္ executable လုပ္ထားေသာဖိုင္အား run ပါ။
sudo ./PlaneShift-v0.5.4-x64.bin
Install လုပ္ရမည့္လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားအား လိုက္နာပါ။ Whether to manually set permissions ဟုေမးလာပါက no ဟုေျဖေပးပါ။ Install ျပဳလုပ္ေနစဥ္တြင္ အသုံးျပဳသူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ဂိမ္းအား User အားလုံးအသုံးျပဳႏိုင္ရန္ /opt တြင္ install လုပ္ျခင္းထက္ user တစ္ဦးတည္း အသုံးျပဳႏိုင္မည့္ /home directory တြင္ install ျပဳလုပ္ျခင္းကို ပိုအေလးေပးၾကသည္။ /opt တြင္install လုပ္ျခင္းသည္ အလုပ္ပိုျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သင့္ user account အား Games Group တြင္ထည့္သြင္းပါ။
Menu - System - Administration - Users and Groups - user- Manager Groups -games- Properties - Group Members -user (အမွန္ျခစ္ပါ)-OK
Download the updater patch psupdaterlinux64.zip and unzip it to your download directory. Run the updater as root:
chmod +x psupdater chmod +x psupdater.bin sudo ./psupdater---
PlaneShift Registration (http://www.planeshift.it/register.html)တြင္ စာရင္းသြင္း၍ အခမဲ့ အေကာင့္တစ္ခုလုပ္ပါ။ အကယ္၍ သင္သည္ game ကို menu တြင္ထည့္သြင္းထားပါက
Menu - Applications - Lost Found - Client and Setup တြင္ရွိပါလိမ့္မည္။
Menu မွ run ခ်င္ပါက Run in terminal ကို အမွန္ျခစ္လုပ္ေပးရပါမည္။ Command-line Terminal မွ run ခ်င္ပါက
sudo /opt/PlaneShift/pssetup sudo /opt/PlaneShift/psclient
မွတ္ခ်က္။ DSL connection ျဖင့္ 32-bit ဗားရွင္း အသုံးျပဳပါက ေလးပါသည္။
Internet Applications
သင့္ရဲ႕ Internet connection အား Internet applications မ်ားျဖင့္ အျပည့္အ၀အသုံးျပဳႏိုင္သည္။ Web browsers,Email clients, Instant Messengers, ႏွင့္ အမ်ိဳးအစားအမ်ားပါ၀င္သည္။
Web Browsers
Mozilla Firefox
Mozilla Firefox (http://www.mozilla.com/en-US/) သည္ေနရာအမ်ားတြင္ ေတြ႕ရသည့္ web browser ျဖစ္သည္။ open source components တြင္ အေျခခံထားေသာ္လည္း သင္၏ အမည္ သို႔မဟုတ္ ကုန္အမွတ္တံဆိပ္ ပါ၀င္ထားၿပီး တခုခုေျပာင္းလဲထားျခင္းျဖင့္ ထပ္မံ ျဖန္႔ျဖဴးႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ လက္ရွိသုံးေနေသာ version အားတင္ရန္ :
sudo apt-get install firefox
Firefox Plug-ins
Adblock Plus plug-in (block ads in a web page)
Adblock Plus (http://adblockplus.org/en/)ျဖင့္ web pages မ်ားတြင္ Blocks ads လုပ္ႏိုင္သည္။ သင့္အေနနဲ႔ subscribe လုပ္ျခင္းျဖင့္ အခမဲ့ Filter Service ႏွင့္ ေၾကာ္ျငာမ်ားကို တစ္ခ်က္တည္းႏွင့္ပိတ္ရန္ အတြက္ထပ္ေပါင္းႏိုင္ပါသည္။
sudo apt-get install xul-ext-adblock-plus
သင့္အေနနဲ႔ ၎ extension အား add ရန္ Firefox Tools - Add -on -Get Add -ons -Search All Add-ons-AdBlock Plus. (ထိုကဲ့သို႔ လုပ္ေဆာင္လၽွင္ firefox အေနျဖင့္ automatic updates လုပ္ေဆာင္ေပးလိမ့္မည္။)
Noscript (http://noscript.net/) သည္ Internet ေပၚတြင္ browsing လုပ္ရာတြင္ Sercuriy တိုင္းတာခ်က္အရ အေရးႀကီးပါ၀င္မႈ တစ္ခုျဖစ္သည္။ Scripts မ်ားျဖင့္ Internet မွတဆင့္ Viruses မ်ားႏွင့္ Trojans တို႔သည္ computers သို႔ေရာက္ရွိသည္။ ၎ plugin ျဖင့္ မည္သည့္ scripts အား Allow ႏွင့္ blocks the rest လုပ္မည္ကို ေ႐ြးခ်ယ္ႏိုင္သည္။
၎ extension အား add ရန္ Firefox - Tools - Add -ons -Get Add-ons -Search All Add -ons-Noscript. (ထိုကဲ့သို႔လုပ္ေဆာင္လ်င္ firefox အေနျဖင့္ automatic updates လုပ္ေဆာင္ေပးလိမ့္မည္။)
RefreshBlocker plug-in (prevents redirects)
RefreshBlocker (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/refreshblocker/) သည္ မည္သည့္ website(and pages)အား redirect(based on META tags within the webpage)ျပဳလုပ္ရန္အတြက္ user မ်ားအား ဆုံးျဖတ္ေပးသည္။ သို႔ေပေသာ္လည္း Firefox (as of version 3.5) တြင္ အားလုံး directs လုပ္ျခင္းကို blocks လုပ္သည္မွာ default ျဖစ္သည္။ စိတ္ႀကိဳက္မဟုတ္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ firefox redirect control အား turnoff လုပ္ၿပီး ၎အစား RefreshBlocker သုံးသည္။
သင့္အေနနဲ႔ ၎ extension အား add ရန္ Firefox -Tool -Add-ons-Get Add-ons -Search All Add-ons-RefreshBlocker. (ထိုကဲ့သို႔လုပ္ေဆာင္လ်င္ firefox အေနျဖင့္ automatic updates လုပ္ေဆာင္ေပးလိမ့္မည္။)
Turn off the Firefox automatic redirect blocker
Firefox - Enter about : config in the browser location bar-right-click on accessibility:blockautorefresh - Toggle to change the value from true to false
User Agent Switcher plug-in for Firefox
User Agent Switcher (http://chrispederick.com/work/user-agent-switcher/) သည္ အျခားေသာ browser ကဲ့သို႔ အေယာင္ေဆာင္ျခင္းကို ျပဳလုပ္သည္ခြင့္ျပဳျခင္း (အခ်ိန္လြန္) broser-specific ပါရွိေသာအေၾကာင္းအရာမ်ားကို displayed ျပဳလုပ္ရန္။
သင့္အေနနဲက ၎ extension အား add ရန္ Firefox -Tool -Add-ons-GetAdd-ons- Search All Auto-ons-User Agent Switcher. (ထိုကဲ့သို႔လုပ္ေဆာင္လ်င္ firefox အေနျဖင့္ automatic updates လုပ္ေဆာင္ေပးလိမ့္မည္။
Video DownloadHelper plug-in for Firefox
Video DownloadHelper (http://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon3006) သည္ youtube ကဲ့သို႔ေသာ site မ်ားမွ videos (Flash Videos အပါအ၀င္) ကို download ရယူရန္ျဖစ္သည္။
သင့္အေနနဲ႔ ၎extension အား add ရန္ Fierfox -Tools -Add -ons- Get Add -ons-Search All Add-ons-Video DownloadHelper. (ထိုကဲ့သို႔ လုပ္ေဆာင္လ်င္ firefox အေနျဖင့္ automatic updates လုပ္ေဆာင္ေပးလိမ့္မည္။)
Unplug Download Management
UnPlug (https://addons.mozilla.org/en.US/firefox/addon/2254)add-on သည္ webpag ေပၚတြင္ embedded လုပ္ထားေသာ video ႏွင့္ Audio မ်ားကို Save လုပ္ယူႏိုင္သည္။
သင့္အေနျဖင့္ ၎ extension အား add ရန္ Firefox -Tool- Add-ons-Get Add-ons-Browse All Add-ons. (ထိုကဲ့သို႔လုပ္ေဆာင္လ်င္ firefox အေနျဖင့္ automatic updates လုပ္ေဆာင္ေပးလိမ့္မည္။)
Lucifox (eBook reader extension)
Lucifox (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/lucifox/) (Lucidor for Firefox) သည္ e-book မ်ားကို ဖတ္ရန္ႏွင့္ Firefox window မွေန catalogs မ်ားကို browsed လုပ္ေပးႏိုင္ရန္ျဖစ္သည္။
Install ျပဳလုပ္ရန္ယ website သို႔သြားၿပီး ေနာက္ Dwownload Now ေနရာတြင္ရယူႏိုင္သည္။
Java Runtime Environment (JRE) for Firefox plug-in
ယခု package သည္ Java Runtime Enviroment install ႏွင့္တူညီသည္။ (OpenOffice Installed ေသာအခါ or ubuntu-restricted -extras installed ေသာအခါ JRE ပါ၀င္သည္။)
sudo apt-get install sun-java6-jre sun-java6-plugin
မွတ္ခ်က္ : သင့္အေနျဖင့္ product ကိုအသုံးျပဳရန္ product license အား မလြဲမေသြ လက္ခံရမည္။
Adobe Acrobat Reader for Firefox Plug-in
၎ pluginသည္ Adobe Acrobat(pdf) files မ်ားကို firefox browser တြင္ ၾကည့္ရန္ျဖစ္သည္။
Read Add Extra Kubuntu Repositories and enable the Natty partner repository :
deb http://archive.canonical.com/ubuntu natty partner/
ၿပီးပါက Adobe Reader ထည့္သြင္းရန္ :
sudo apt-get install acroread
သို႔မဟုတ္ပါက ၎ plugin အား the Medibuntu repository list တြင္လည္း ရရွိႏိုင္သည္။ Medibuntu repository အား သင့္ရဲ႕ repository list တြင္ထည့္ရန္ :
deb http://packages.medibuntu.org// natty free non-free
ၿပီးပါက Adober Reader ထည့္သြင္းရန္ :
sudo apt-get install acroread mozilla-acroread acroread-plugins acroread-fonts
Adobe Flash Player for Firefox Plug-in
Firefox အတြက္ offical Adobe Flash Plugin 10 အား တင္ရန္ :
sudo apt-get install adobe-flashplugin
Gnash Plug-in (Open source Flash Player replacement)
Gnash(http://www.gnashdev.org/) သည္ 32-bit version ကဲ့သို႔ 64-version အတြက္လည္း ရယူႏိုင္သည္။ ၎သည္ Adobe Flashplayer အတြက္ source အား ေျပာင္းလဲႏိုင္သည္။
sudo apt-get install gnash
installing ၿပီးေနာက္, သင့္ web browser ရဲ႕ Preference - Application ထဲရွိ SWF and SPL files မ်ားကို Gnash ျဖင့္သုံးမည္ဟု ေၾကျငာရမည္။
VLC plug-in for Firefox
၎ package သည္ ယခုလက္ရွိ အသုံးမ်ားေသာ VIC player အား Firefox browser ရွိ play media တြင္ အသုံးျပဳသည္။
sudo apt-get install mozilla-plugin-vlc
Gecko MediaPlayer Plug-in for Firefox
Gecko MediaPlayer (http://kdekorte.googlepages.com/gecko-mediaplayer) သည္ Gecko-based broswers (Firefox,SeaMonkey,IceApe,Opera) မ်ားတြင္ Mplayer မွ multimedia သို႔ သုံးျပဳသည္။
sudo apt-get install gecko-mediaplayer
ေနာက္တစ္ခုအေနျဖင့္ Firefox အတြက္ mplayer အားသုံးျပဳႏိုင္သည္။
sudo apt-get install mozilla-mplayer
Kaffeine Plug-in for Firefox
၎ package ျဖစ္သည့္ the Kaffeine media player (often used in KDE-based desktops) သည္ Firefox browser တြင္ multimedia အျဖစ္လုပ္ေဆာင္သည ္။
sudo apt-get install kaffeine-mozilla
Helix player plug-in for Firefox
၎ package ျဖစ္သည့္ Helix player (https://helixcommunity.org/) (the open source player that plays Real Player content in Linux) သည္ Firefox browser တြင္ RealMedia အျဖစ္လုပ္ေဆာင္သည္။
sudo apt-get install mozilla-helix-player
Moonlight plugin for Firefox
Moonlight (http://www.go-mono.com/moonlight) သည္ Silverlight (the Microsoft multimedia presentation platform) အား open source အျဖစ္လုပ္ေဆာင္ရန္ ႀကိဳးစားေနေသာ the Novell Mono ၏ project ျဖစ္သည္။ ၎သည္ ffmpeg အမ်ိဳးအစားျဖစ္သည္။ Firefox 3 web browser တြင္ ေကာင္းေကာင္းသုံးႏိုင္ရန္ျပဳလုပ္ထားၿပီး, plugin ကဲ့သို႔(အျခားေသာ mozilla browsers ေကာင္းေကာင္းသုံးႏိုင္ ရန္ျပဳလုပ္ထားၿပီး plugin ကဲ့သို႔(အျခားေသာ mozilla browsers မ်ားတြင္လည္းလုပ္ႏိုင္သည္။) mozilla-based browsers ျဖစ္ေသာ Version 2.3 တြင္လည္း plugin အျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည္။
sudo apt-get install moonlight-plugin-mozilla
stable version 2.4 အား ဒီေနရာတြင္ (http://www.go=mono.com/moonlight/stable.aspx) ရႏိုင္သည္။ The Moonlight 3.99 plugin (compatible with most Silverlight 3/4 content) အား ဒီေနရာတြင္ (http://www.go--mono.com/moonlight/prerelease.aspx) ရႏိုင္သည္။
Netflix under Moonlight
Netflix streaming အတြက္လိုအပ္ခ်က္ႏွစ္ခုမွာ the capabilities of Silverlight 2.0 ႏွင့္ Digital Rights Management modules ျဖစ္သည္။ သို႔ေပေသာ္လည္း လက္ရွိအမ်ိဳးအစားျဖစ္ေသာ Moonlight 2.0 တြင္လည္း Silverlight content (including Netflix content) သုံးႏိုင္သည္ ,linux အတြက္ Digital Rights Management modules အား Netfilix မွ အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသး ပါ။ ေက်းဇူးျပဳၿပီး Netflix (http://www.netflix.com/ContactUs) သို႔တိုက္႐ိုက္ဆက္သြယ္ၿပီး သတင္းရယူႏိုင္ပါသည္ သို႔မဟုတ္ ဤေနရာတြင္ မွတ္ပုံတင္ၿပီး (http://www.petitiononline.com/Linflix) ေတာင္းဆိုႏိုင္ပါသည္။
(Chrome browser အတြက္Google မွျပဳလုပ္ေနေသာ)An HTML5 Netflix plugin မၾကာမီ သုံးစြဲႏိုင္ေတာ့မည္။ အျခားေသာ နည္းလမ္းတစ္ခုအေနနဲ႔ Netflix Android app အား virtual Android environment တြင္လည္း သုံးစြဲႏိုင္ေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
FireFTP for Firefox
FireFTP (http://fireftp.mozdev.org/) သည္ Firefox extension တြင္ FTP transfers အတြက္ျဖစ္သည္။
Firefox Widgets
Turn off browser bar drop-down list in Firefox
Firefox တြင္ drop-down list ရွိ browser bar အားပိတ္ထားရန္။
၎သည္ Firefox တြင္ တစ္ခါတစ္ရံမွသာ ျဖစ္ေပၚတတ္ေသာ ျပႆနာ ျဖစ္သည္။ drop-down list ရွိ location browser bar အား ပိတ္ထားရန္ (http://kb.mozillazine.org/Browser.urlbar.maxRichResults) (ထိုသို႔ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ သင့္ browsing history အားျပသေတာ့မည္မဟုတ္ပါ။)
Firefox - about:config (in the location browser bar) - browser.urlbar.maxRichResults- right-click-Modify-set value to 0
IceCat (http://en.wikipedia.org/wiki/GNU_IceCat) သည္ Mozilla ၏ ကုန္အမွတ္တံဆိပ္ မူပိုင္ခြင့္၊ တားျမစ္ခ်က္မ်ားမရွိေသာ Firefox အေျချပဳ Browser တစ္ခုျဖစ္သည္။ Debian project မွေထာက္ပံ့ေပးသည္။ ယခင္က IceWeasel နာမည္ႏွင့္ျဖစ္ၿပီး၊ယခု IceApe Browser နာမည္သို႔ ေျပာင္းလိုက္သည္။ ေနာက္ဆုံး version ကို Install လုပ္ေဆာင္ရန္ Terminal တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း႐ိုက္ထည့္ပါ။
sudo apt-get install iceape-browser
SeaMonkey (http://www.seamonkey-project.org/) သည္ web browser, IM (IRC) client, Email client,RSS/News reader ႏွင့္ အျခား web development tools မ်ားပါ၀င္ေသာ အင္တာနက္ application တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ Mozilla ၏ ထုတ္ကုန္မ်ားကို အေျခခံထားၿပီး၊ Mozilla ၏ မူပိုင္ခြင့္၊ ျဖန္႔ေဝသုံးစြဲခြင့္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည္။ Thunderbird ႏွင့္ Firefox ကဲ့သို႔ Seamonkey အတြက္ Plugins အေျမာက္အမ်ားရွိသည္။ Seamonkey ကို Install လုပ္ေဆာင္ရန္ Terminal တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း႐ိုက္ထည့္ပါ။
sudo apt-get install seamonkey
IceApe (http://en.wikipedia.org/wiki/Naming_conflict_between_Debian_and_Mozilla) သည္ web browser, IM (IRC) client, Email client, RSS/News reader ႏွင့္ web development tools မ်ားပါ၀င္ေသာ open-source အင္တာနက္ application တစ္ခုျဖစ္သည္။ Seamonkey ကို အေျခခံထားၿပီး၊ မူပိုင္ခြင့္ ကန္႔သတ္ထားျခင္းမ်ားမရွိေပ။ Debian project မွေထာက္ပံ့ေပးထားေသာ application ျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆုံး version ကို Install လုပ္ေဆာင္ရန္ Terminal တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း႐ိုက္ထည့္ပါ။
sudo apt-get install iceape
Opera
Opera (http://www.opera.com/) သည္ မူပိုင္ခြင့္ကန္႔သတ္ခ်က္ရွိေသာ proprietary browser, internet suite တစ္ခုျဖစ္သည္။ Mobile devices အခ်ိဳ႕ႏွင့္ game consoles မ်ားတြင္လဲ အသုံးျပဳႏိုင္သည္။ Email, address book, IRC chat, integrated BitTorrent ႏွင့္ webfeeds မ်ားပါ၀င္သည္။ Plugins အနည္းငယ္လဲရွိသည္။ Install လုပ္ေဆာင္ရန္ Opera ၏ website မွ Download (http://www.opera.com/browser/download/) လုပ္ၿပီး၊ လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ား ဆက္လုပ္ပါ။ သို႔မဟုတ္ ေအာက္ပါ command မ်ားကို အသုံးျပဳၿပီး Opera repository မွတဆင့္ Install လုပ္ႏိုင္သည္။
echo deb http://deb.opera.com/opera// stable non-free | sudo tee /etc/apt/sources.list wget -o -http://deb.opera.com/archive.key/ I sudo apt-key add - sudo apt-get install opera
Chromium
Chromium (http://dev.chromium.org/) သည္ Google Chrome browser ကို အေျခခံထားေသာ open-source browser တစ္ခုျဖစ္သည္။ Chromium ကို Install လုပ္ရန္ Terminal တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ႐ိုက္ထည့္ပါ။
sudo apt-get install chromium-browser
Chromium ကို အသုံးျပဳရန္ ေအာက္ပါအတိုင္းသြားပါ။
Menu - Applications - Internet - Chromium Web Browser
Google Chrome
Google Chrome (http://www.google.com/chrome) သည္ Google မွထုတ္ေသာ browser တစ္ခုျဖစ္သည္။ Chromium browser ကိုအေျခခံထားၿပီး၊ Google ၏ နာမည္၊ လိုဂိုအမွတ္တံဆိပ္၊ GoogleUpdate ဟုေခၚသည့္ အလိုအေလ်ာက္ Update စနစ္၊RZL ႏွင့္ အျခား Google add-ons မ်ားပါ၀င္သည္။ Google Chrome ကို ဤေနရာမွ (http://www.google.com/chrome/eula.html) ေဒါင္းလုတ္လုပ္ၿပီး၊ install လုပ္ပါ။
Download Managers
Browsers မ်ားထက္ ေဒါင္းလုတ္လုပ္ငန္းစဥ္ လြယ္ကူၿပီး၊ပိုမိုျမန္ဆန္ေစရန္၊ အမွားနည္းေစရန္ ျပဳလုပ္ထားေသာ ေဆာ့လ္ဝဲမ်ားျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕ Download Managers မ်ားတြင္ အင္တာနက္ ကြန္နက္ရွင္မေကာင္းပါက ခဏရပ္တန္႔ထားၿပီး၊ ေနာင္ ကြန္နက္ရွင္ျပန္ေကာင္းမွ ဆက္လက္ေဒါင္းလုတ္ႏိုင္ေသာ Resuming Downloads Option လဲပါ၀င္သည္။
MultiGet (http://multiget.sourceforge.net/) သည္ ေဒါင္းလုတ္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား လြယ္ကူေစရန္ အသုံးျပဳႏိုင္သည့္ Download Manager တစ္ခုျဖစ္သည္။ GTK ကို အေျခခံထားၿပီး GUI (Graphical User Interface) ႏွင့္ျဖစ္သည္။ HTTP/FTP စနစ္တို႔ကို ေထာက္ပံ့ၿပီး၊ Resuming Downloads ကိုလဲ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည္။ SOCKS 4,4a,5 proxy, ftp proxy, http proxy တို႔ႏွင့္လဲ အသုံးျပဳႏိုင္သည္။ MultiGet ကို Install လုပ္ေဆာင္ရန္ Terminal တြင္ ေအာက္ပါ command ကို႐ိုက္ထည့္ပါ။
sudo apt-get install multiget
Usenet Clients
Usenet Clients ဆိုသည္မွာ ယခင္တုန္းက အသုံးျပဳၾကေသာ အင္တာနက္ေပၚရွိ Discussions Group တစ္ခုျဖစ္သည္။ ယခုေခတ္ အသုံးမ်ားၾကေသာ ဖိုရမ္မ်ား၏ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပတစ္ခုျဖစ္သည္။ ဖိုရမ္မ်ားကဲ့သို႔ပင္ ပို႔စ္မ်ားတင္ျခင္း၊ အျခားသူမ်ားတင္ထားေသာ ပို႔စ္မ်ားကို ဖတ္႐ႈျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္။ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ား၊ ပို႔စ္မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ က႑အသီးသီးအလိုက္ စုစည္းထားၿပီး newsgroup ဟုေခၚသည္။ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကိုလည္း Threads မ်ားခြဲထားသည္။ Usenet Discussion Group မွ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကို ဖတ္႐ႈရန္ Usenet Clients ဟုေခၚေသာ ေဆာ့လ္ဝဲမ်ားသုံးရန္ လိုအပ္သည္။
Pan
Pan (http://pan.rebelbase.com/) Pan သည္ Usenet မွ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကို ဖတ္႐ႈရန္ အသုံးျပဳႏိုင္သည့္ Gnome-based ေဆာ့လ္ဝဲလ္တစ္ခုျဖစ္သည္။ nzb (http://en.wikipedia.org/wiki/Nzb) binary downloader တစ္ခုလဲ ျဖစ္သည္။ Pan ကို Install လုပ္ရန္ Terminal တြင္ ေအာက္ပါ Command ကို႐ိုက္ထည့္ပါ။
sudo apt-get install pan
Kwooty
Kwooty (http://kwooty.sourceforge.net/) သည္ Usenet မွ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ား ဖတ္႐ႈရန္အတြက္ KDE4 တြင္အသုံးျပဳႏိုင္သည့္ ေဆာ့လ္ဝဲတစ္ခုျဖစ္သည္။ nzb (http://en.wikipedia.org/wiki/Nzb) binary downloader တစ္ခုလဲျဖစ္သည္။ Kwooty ကို Install လုပ္ေဆာင္ရန္အတြက္ လိုအပ္ေသာ Files မ်ား၊ PPA repositories မ်ား၊လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားကို Kwooty website တြင္ ၾကည့္႐ႈႏိုင္ပါသည္။
Instant Messengers
mIRC, Gtalk ကဲ့သို႔ ခ်က္တင္လုပ္ျခင္း၊ စကားေျပာျခင္း၊video calling မ်ားလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေသာ ေဆာ့လ္ဝဲတစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။
Empathy
Empathy (http://live.gnome.org/Empathy) ဆိုသည္မွာ Open Source IM ေဆာ့လ္ဝဲလ္တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ဤေဆာ့လ္ဝဲသည္ Ubuntu (Gnome) အသုံးျပဳေသာ desktop မ်ားတြင္ ပုံမွန္ပါ၀င္ေသာ ေဆာ့လ္ဝဲတစ္ခုလည္းျဖစ္သည္။
sudo apt-get install empathy
Pidgin
Pidgin (http://www.pidgin.im/) ေဆာ့လ္ဝဲလ္သည္ Open Source IM ေဆာ့လ္ဝဲလ္တစ္ခုျဖစ္သည္။ ဤေဆာ့လ္ဝဲလ္သည္ Ubuntu (Gnome) အသုံးျပဳေသာ desktop မ်ားတြင္ ပုံမွန္ပါ၀င္ေသာ ေဆာ့လ္ဝဲလ္တစ္ခုလည္းျဖစ္သည္။ ယခုလက္ရွိ Empathy ကိုသာ ပုံမွန္ အစားထိုးသုံးလ်က္ရွိေသာ္လည္း ျမန္မာျပည္၏ MPT လိုင္းႏွင့္ အျခားေသာ Proxy ထည့္သြင္းရေသာ လိုင္းမ်ားအတြက္ သင့္ေတာ္သည္။
sudo apt-get install pidgin
အသုံးျပဳပုံ
Accounts=Add : protocol XMPP username gmailaccount (@gmail ျဖည့္ရန္မလိုပါ) Domain gmail.com
Advanced Force old (port 5222) SSL ကိုအမွန္ျခစ္ေပးပါ။ connect port တြင္ 443 ျဖည့္ပါ။ connect server တြင္ talk.google.com ျဖည့္ပါ။ အားလုံးၿပီးလၽွင္ Add ကိုႏွိပ္ပါ။ ၿပီးလၽွင္ ခ်ိတ္ဆက္ အသုံးျပဳႏိုင္ပါသည္။
Kopete
Kopete (http://kopete.kde.org/) ဆိုသည္မွာ Kubuntu Os (KDE) အတြက္ default ပါ၀င္ေသာ ခ်က္တင္ ေဆာ့လ္ဝဲျဖစ္သည္။
sudo apt-get install kopete
Kopete Styles
Kopete အတြက္ ပုံစံ (http://www.kde-look.org/index.php?xcontentmode=24x26) ကို ထည့္သြင္းၿပီး Kopete တြင္ မိမိႏွစ္သက္ရာ ပုံစံမ်ားကို ေအာက္ေဖာ္ျပပါေနရာတြင္ ေျပာင္းလဲႏိုင္ပါသည္။
Kopete - Settings - Configure - Chat Windows -Style -Get New...
GoogleTalk on Kopete
Kopete ကိုအသုံးျပဳၿပီး GoogleTalk (http://www.google.com/talk/about.html) Instant Messaging အသုံးျပဳႏိုင္ေသာ္လည္း VOIP ကို အသုံးမျပဳႏိုင္သျဖင့္ အသံဆက္သြယ္ျခင္းရမည္မဟုတ္ပါ။ Jabber Protocol ကိုသုံးထားသည္။ ဤေနရာတြင္ေလ့လာပါ။ GoogleTalk instructions (http://www.google.com/support/talk/bin/answer.py?answer=57557).
Konversation (IRC client)
Konversation (http://konversation.kde.org/) သည္ kubuntu တြင္ default ပါ၀င္ေသာ IRC ခ်က္ ေဆာ့လ္ဝဲလ္ျဖစ္သည္။ mIRC အလားတူေဆာ့လ္ဝဲလ္ တစ္ခုျဖစ္သည္။
sudo apt-get install konversation
aMSN
aMSN သည္ MSN ရဲ႕ client ေဆာ့ဝဲကဲ့သို႔ အသုံးျပဳႏိုင္ေသာ ေဆာ့ဝဲတစ္ခုျဖစ္သည္။ Pidgin တြင္လည္း အလားတူသုံးႏိုင္သည္။
sudo apt-get install amsn
သင့္အင္တာနက္လိုင္းအေနျဖင့္ အဆင္ေျပႏိုင္မေျပႏိုင္ မသိေသာ္လည္း ဖိုင္မ်ား လြယ္ကူစြာ ဆြဲယူကူးေျပာင္းႏိုင္မႈကို Ubuntu Geek (http://www.ubuntugeek.com/how-to-enable-drag-and-drop-capabilities-to-amsn.html) တြင္ ဖတ္႐ႈႏႈိင္သည္။
Emesence
Emesence (http://www.emesene.org/) သည္ ႐ိုးရွင္းေသာပုံစံျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ MSN messager တစ္ခုျဖစ္သည္။ အလားတူပင္ [#Pidgin l Pidgin] တြင္လည္း အသုံးျပဳႏိုင္ပါသည္။
sudo apt-get install emesene
Videoconferencing and VOIP
Videoconferencing and voice over Internet (VOIP) applications are merging into integrated applications.Most of these applications now allow placing calls to non-Internet based telephones for a small fee.
Ekiga
ယခင္ Gnomemeeting ဟုသိခဲ့ၾကသည့္ Ekiga(http://www.gnomemeeting.org/) သည္ SIP အား အျပည့္အ၀လိုက္နာသည့္ function အျပည့္အစုံပါ VOIP ႏွင့္ Video စနစ္ပါ အသုံးျပဳႏိုင္ေသာ ပ႐ိုဂရမ္ျဖစ္သည္။
sudo apt-get install ekiga
Skype
Skype (http://www.skype.com/) သည္ Ekiga ကဲ့သို႔ VOIP ႏွင့္ Video စနစ္သုံး ဆက္သြယ္ေရး ပ႐ိုဂရမ္ျဖစ္ေသာ္လည္း Open-Source မဟုတ္ပါ။ Skype ဆက္သြယ္မႈမ်ားအား အသံသြင္းယူျခင္း
Install ျပဳလုပ္ရန္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ပါ
sudo apt-get install libqt4-dbus libqt4-network libqt4-xml
ေနာက္ဆုံးထြက္ ဗားရွင္းအား ရယူရန္ႏွင့္ 32 -bit ဗားရွင္းအား download ႏွင့္ install ျပဳလုပ္ရန္
wget -O skype-ubuntu-current_i386.deb http://www.skype.com/go/getskype-linux-beta-ubuntu-32/n sudo dpkg - i skype-ubuntu-current_i386.deb sudo rm skype-ubuntu-current_i386.deb
- -ယခင္က အခ်ိဳ႕ သုံးစြဲသူမ်ားသည္ ၎တို႔၏ မိုက္ခ႐ိုဖုန္းမ်ားအား 2.1.0.47 ေနာက္ပိုင္း ဗားရွင္းမ်ားတြင္ သုံးစြဲ၍ မရေသာေၾကာင့္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ command မ်ား သုံးခဲ့ၾကသည္။
wget -O skype-ubuntu-current_i386.deb http://download.skype.com/linux/skype-debian_2,1.0.47-1 sudo dpkg - i skype-ubuntu-current_i386.deb sudo rm skype-ubuntu-current_i386.deb
ေနာက္တစ္နည္း wget -O skype-ubuntu-current_ amd64.deb http://download.skype.com/linux/skype-ubuntu-intrepid sudo dpkg - i skype-ubuntu-current_amd64.deb sudo rm skype-ubuntu-current_amd64.deb
How to install Skype on a 64-bit system
Skype အား 64-bit system မ်ားတြင္ install ျပဳလုပ္နည္း 64-bit system အတြက္ Skype ၏ လက္ရွိ version သည္ 32 bit module အား 64 အတြက္ အသုံးျပဳထားျခင္းျဖစ္သည္။ 64 bit system တြင္ install ျပဳလုပ္ရန္အတြက္ အျခား package မ်ားအား ဦးစြာ install ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္သည္။
sudo apt-get install ia32 - libs lib32asound2 libqt4 - core libqt4 - gui
- ၿပီးေနာက္ လက္ရွိ Skype version ၏ .deb package အား Skype website မွ download ျပဳလုပ္၍ install ျပဳလုပ္ပါ။
wget - O skype _ ubuntu - current _ amd64 . deb http://www.skype.com/go/getskype - linux - beta - ubuntu - 64/ sudo dpkg - i skype - ubuntu - current _ amd64.deb sudo rm skype - ubuntu - current _ amd64.deb
အကယ္၍ 64-bit version သည္ သင့္အတြက္ အလုပ္မလုပ္ပါက 32-bit version အား အသုံးျပဳႏိုင္သည္။
wget - O skype - ubuntu - current _i386.deb http://www.skype.com/go/getskype - beta - ubuntu - 32/n sudo dpkg - i -- force - architecture skype - ubuntu - current _ i386.deb sudo rm skype - ubuntu - current_i386.deb
Installing Skype respository
Skype ၏ respository ထည့္သြင္းျခင္းအားျဖင့္လည္း Skype အား install လုပ္ႏိုင္ပါသည္။ ဤသို႔ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ auto update ျပဳလုပ္ေပးသည့္ အက်ိဳးေက်းဇူးရွိပါသည္။
- -Resopsitory security key အား install လုပ္ရန္ (key server အတြက္ သင့္ firewall ၏ port 11371 အား ဖြင့္ထားရန္လိုအပ္သည္။
sudo apt - key adv -- keyserver pgp.mit.edu --recv -keys 0xd66b746e
- -Skype repository,update ထည့္ျခင္းႏွင့္ Skype အား install ျပဳလုပ္ျခင္း။
echo deb http://download.skype.com/linux/repos,debian// stable non - free l sudo tee - a sudo apt -get update sudo apt -get install skype
Proprietary Extras
မူပိုင္ခြင့္အရ မွတ္ပုံတင္ထားေသာ ထပ္ေဆာင္း package မ်ား
ူမူပိုင္ခြင့္အရ မွတ္ပုံတင္ထားသည့္ software မ်ားသည္ အင္တာနက္ အသုံးျပဳရာတြင္ မ်ားစြာအေထာက္အကူျပဳပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ လြတ္လပ္စြာ ရယူသုံးစြဲခြင့္မရွိပါ ။ Multimedia Codecs မ်ား၊ Java Runtime Environment ႏွင့္ Firefox အတြက္ plug-in မ်ားသည္ ထိုကဲ့သို႔ေသာ software မ်ားျဖစ္သည္။
Restricted Extras
ကန္႔သတ္ထားေသာ ထပ္ေဆာင္း package မ်ား
Ubuntu တြင္ ကန္႔သတ္ထားေသာ ထပ္ေဆာင္း package မ်ားကို ထည့္သြင္းလိုလၽွင္ command-line Terminal တြင္ command တစ္ခုတည္း ႐ိုက္ထည့္႐ုံျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ႏ္ိုင္ပါသည္။ ထို package မ်ားတြင္ Adobe Flash Player, Jave Runtime Environment (JRE) (sun-java-jre) ႏွင့္ Firefox plug-in (icedtea) မ်ား Microsoft မွ ထုတ္ေ၀ေသာ Font တခ်ိဳ႕ (msttcorefonts) ,multimedia codecs (w32codecs or w64codecs), mp3 compatible encoding (lame), FFMpeg, extra Gstreamer codecs, DVD decoding အတြက္ package မ်ား (libdvdread4,သို႔ေသာ္ အျခား decoder ျဖစ္သည့္ libdvdcss2 ကို ရယူလိုပါက ဤေနရာတြင္ၾကည့္ပါ။) ,unrar archiver,odbc ႏွင့္ cabextract ပါ၀င္သည္။ ထို႔အျပင္ အျခားေသာ အက်ိဳးအျမတ္ရယူသည့္ codecs မ်ားႏွင့္ avutils (libavcodec-unstripped-52 ႏွင့္ libavutil-unstripped-49) မ်ားကိုလည္း ထည့္သြင္း ေပးမည္ျဖစ္သည္။
sudo apt -get install ubuntu - restricted - extras
မွတ္ခ်က္ : ထည့္သြင္းျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ command-line Terminal တြင္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား ၿပီးဆုံးမွသာ ျပည့္စုံ၍ အလုပ္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ယခုေဖာ္ျပထားေသာ package အားလုံးကို Package Manager အသုံးျပဳ၍ ထည့္သြင္းပါက ျပည့္စုံမည္မဟုတ္ပါ။
Photos and Graphics
သင္၏ဓာတ္ပုံမ်ားကို ျပင္ဆင္ထိန္းသိမ္းျခင္း၊ ရင္သပ္႐ႈေမာဖြယ္ 3D ပုံမ်ားႏွင့္ ဂရပ္ဖစ္မ်ားကို ဖန္တီးျခင္း သို႔မဟုတ္ Format ဖိုင္အမ်ိဳးအစား ေျပာင္းလဲျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ရန္။
GIMP (Image Manipulator)
Gimp (http://www.gimp.org/) သည္ အစြမ္းထက္ေသာ စြမ္းရည္ျပည့္၀သည့္ free open-source ျဖစ္ပါသည္။ ဂရစ္ဖစ္မ်ားႏွင့္ ဓာတ္ပုံမ်ားျပင္ဆင္သည့္ Adobe Photoshop ႏွင့္ ဆင္တူေသာ ေဆာ့ဖ္ဝဲျဖစ္ပါသည္။
sudo apt-get install gimp
GIMP အတြက္ သီးသန္႔ brushe မ်ား palette မ်ားႏွင့္ gradiend မ်ားရွိပါသည္။
sudo apt-get install gimp - data - extras
Dia (Diagram editor)
Dia (http://live.gnome.org/Dia) သည္ Gnome အတြက္ ျပဳလုပ္ထားသည့္ GTK အေျခခံ diagram ဖန္တီးသည့္ open source ပ႐ိုဂရမ္ျဖစ္ပါသည္။ Visio ႏွင့္ ဆင္တူပါသည္။
sudo apt-get install dia
Kivio (Diagram editor)
Kivio (http://www.koffice.org/kivio/) သည္ flow-chat မ်ားႏွင့္ diagram မ်ားကို ဖန္တီးသည့္ open source ပ႐ိုဂရမ္ျဖစ္ၿပီး KDE အတြက္ ျပဳလုပ္ထားသည့္ KOffice Suite တြင္ ပါ၀င္ပါသည္။ Dia ဖေယာင္းမိတၱဴမ်ား ျပဳလုပ္၍ ရပါသည္။
sudo apt-get install kivio
Inkscape Vector Illustrator
Inkscape Vector Illustrator (http://www.inkscape.org/) သည္ Illustrator / CorelDraw စသည္တို႔ႏွင့္ တူညီသည့္ open source ပုံဆြဲပ႐ိုဂရမ္ျဖစ္ပါသည္။
sudo apt-get install inkscape
Digikam (Photo Organiser)
Digikam (http://www.digikam.org) သည္ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ ဓာတ္ပုံမ်ားကို ျပင္ဆင္ စုစည္းသိမ္းဆည္းဖို႔ အလြန္အဆင္ေျပေသာ open source ျဖစ္ပါသည္။ install လုပ္လိုလၽွင္
sudo apt-get install digikam kipi-plugins digikam-doc
F-spot (Photo Organiser)
F-spot (http://f-spot.org/) သည္ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ဓာတ္ပုံမ်ားကို ျပင္ဆင္စုစည္းသိမ္းဆည္းဖို႔ အလြန္အဆင္ေျပေသာ Gnome Desktop အတြက္ ျပဳလုပ္ထားသည့္ open source ျဖစ္သည္။
install ျပဳလုပ္ရန္:
sudo apt -get install f-spot
Google Picasa (Photo Organiser)
Google Picasa (http://picasa.google.com.mm/linux/) သည္ Digikam ကဲ့သို႔ပင္ ဓာတ္ပုံျပင္ဆင္သိမ္းဆည္းရန္ျဖစ္ပါသည္။ အြန္လိုင္းအသုံးျပဳထားပါက Google web server သို႔ တိုက္႐ိုက္ပုံမ်ားကို upload လုပ္ႏိုင္ပါသည္။ အေသးစိ္တ္သိလိုပါက Picasa for Linux FAQ (http://picasa.google.com/linux/faq.html) တြင္ ၾကည့္ပါ ။ Picasa 2.7 Download (http://picasa.google.com/linux/download.html#picasa27) ေနရာတြင္ ကိုယ္တိုင္ install လုပ္ႏိုင္သည့္ .deb ဖိုင္ရရွိႏိုင္ပါသည္။
Shotwell (Photo Organiser)
Shotwell (http://www.yorba.org/shotwell/) အလြယ္တကူ ၾကည့္႐ႈ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မည့္ ေဆာ့ဝဲတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ဤေနရာ (http://www.youba.org/shotwell/install/) တြင္ အေသးစိတ္ ၾကည့္႐ႈႏိုင္ပါသည္။
Terminal မွ သြင္းရန္
sudo add-apt-repository ppa:yorba/ppa sudo apt-get update sudo apt-get install shotwell
Tesseract (Optical Character Reader)
Tesseract (http://code.google.com/p/tesseract-ocr/) သည္ command-line ျဖင့္ အသုံးျပဳႏိုင္သည့္ optical character reader တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။
Install ျပဳလုပ္ရန္:
sudo apt-get install tesseract -ocr
Ocropus (http://code.google.com/p/ocropus/) သည္ Tesseract ကို အသုံးျပဳထားသည့္ document - analysis engine တစ္ခုျဖစ္သည္။ Install ျပဳလုပ္ရန္:
sudo apt -get install ocropus
Xsane (Scanning utility)
Xsane (http://www.xsane.org/) သည္ Scan ဖတ္ရန္ အသုံးျပဳႏိုင္သည့္ ေဆာ့ဝဲလ္တစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါသည္။ Xsane ကို Install လုပ္ရန္ Terminal တြင္ ေအာက္ပါ Command ကို ႐ိုက္ထည့္ေပးပါ။
sudo apt-get install xsane
Gnome - Scan (Scanning Utility)
Gnome - Scan (http://projects.gnome.org/gnome-scan/) သည္ Scan ဖတ္ရန္ အသုံးျပဳႏိုင္သည့္ ေဆာ့ဝဲလ္တစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါသည္။ Gnome - Scan ကို Install လုပ္ရန္ Terminal တြင္ ေအာက္ပါ Command ကို ႐ိုက္ထည့္ပါ။
sudo apt-get install gnomescan
Gwenview (Image Manipulator)
Gwenview (http://gwenview.sourceforget.net/) သည္ KDE တြင္ ဓာတ္ပုံမ်ားၾကည့္ရန္ အသုံးျပဳႏိုင္ေသာ ေဆာ့လ္ဝဲ တစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ ပုံမ်ားကို rotate လုပ္ျခင္း၊ crop လုပ္ျခင္း၊ resize လုပ္ျခင္း စသည့္ အေျခခံတည္းျဖတ္မႈမ်ားလည္း ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္။ Gwenview ကို Kubuntu တြင္ default အေနႏွင့္ ထည့္သြင္းထားသည္။ (K menu - Graphics - Gwenview Image Viewer) Gwenview ကို Install လုပ္လိုပါက Terminal တြင္ ေအာက္ပါ Command ကို ႐ိုက္ထည့္ပါ။
sudo apt-get install openclipart
Screencasts and Desktop Recording
.................................... ................................... ................................. Pg 50 အထိ
........................................................Pg 51 မွ 97 အထိ
Video Applications
- Ubuntu ကို စတင္အသုံးျပဳသူမ်ားအေနျဖင့္ mp3,mp4 ဖိုင္မ်ားသည္ OS တြင္ default ပါလာသည့္ Totem Movie Player သို့ Rhythmbox Music player တို့ ျဖင့္ ဖြင့္၍ မရႏိုင္ပါ ။ Ubuntu OS တြင္ Default ပါ၀င္ေသာ software မ်ားအားလုံးတို့သည္ GNU GENERAL PUBLIC LICENSE ျဖင့္ အခမဲ့ရရွိႏိုင္ေသာ open source software မ်ား သာပါ၀င္ပါသည္ ။
Ubuntu Software Center > Ubuntu restricted extras ဟု ရွာေဖြထည့္သြင္းေပးရပါမည္ ။ အေသးစိတ္သိရွိလိုပါက (http://help.ubuntu.com/community/RestrictedFormats/PlayingDVDs ) တြင္ဆက္လက္ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။
VLC media player VLC media player (http://www.videolan.org/vlc/)သည္ GNU GENERAL PUBLIC LICENSE ျဖင့္ အခမဲ့ရရွိႏိုင္ေသာ videoLAN project's media player ျဖစ္ပါသည္ ။ ယင္း media player ျဖင့္ ဖြင့္ႏိုင္ေသာ file format မ်ားမွာ MPEG, MPEG-2,MPEG-4, DivX, MOV,WMV,QuickTime,WebM,FLAC,MP3,Ogg/Vorbis files, DVDs,VCDs,podcasts မ်ားတို့ႏွင့္ multimedia steams အေနျဖင့္လည္း network မွ တဆင့္ streaming server အျဖစ္လည္း လႊင့္ႏိုင္ပါသည္ ။အေသးစိတ္သိရွိလိုပါက-http://wiki.videolan.org/Documentation:Play_HowTo ႏွင့္ http://wiki.videolan.org/Documentation:Streaming_HowTo တို့တြင္ ေလ့လာႏိုင္ပါသည္ ။
Terminal မွသြင္းရန္
- sudo apt-get install vlc
႔Ubuntu Software Center မွသြင္းရန္
Ubuntu Software Center > vlc media player
Webcam Applications ထည့္သြင္းျခင္း
ဤေဆာ့၀ဲမ်ားသည္ Webcam အသံုးျပဳေသာေဆာ့၀ဲမ်ားျဖစ္ပါသည္။မိမိတို႔ပံုမ်ားကို Effect မ်ား ထည့္သံုး၍ အလြယ္တကူအသံုးျပဳႏုိင္ေသာ ေဆာ့၀ဲမ်ားျဖစ္သည္။
Cheese Webcam Booth Cheese (http://projects.gnome.org/cheese/)သည္ Gnome-based webcam ေဆာ့၀ဲတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ဓါတ္ပုံမ်ား ၊ ဗြီဒီယို မ်ားကို သင္စိတ္ၾကိဳက္ window size အရြယ္အစားျဖင့္ fancy visual effect မ်ားျဖင့္ လိုအပ္သလိုအသံုးျပဳႏုိင္ပါသည္။
Terminal မွ သြင္းရန္
sudo apt-get install cheese
Kamoso
-Kamoso (https://kde-apps.org/content/show.php/Kamoso?content=111750)သည္ KDE-base webcam ေဆာ့၀ဲတစ္ခုျဖစ္သည္။
sudo apt-get install kamoso
Camorama -Camorama(http://camorama.fixedgear.org/index.php)သည္ Cheese ကဲ့သို႔ေသာ webcam ေဆာ့၀ဲတစ္ခုျဖစ္ၿပီး Gtk based ေဆာ့၀ဲတစ္ခုျဖစ္သည္။
sudo apt-get install camorama
Xawtv
-Xawtv(http://git.linuxtv.org/xawtv4.git) သည္ Cheese ကဲ့သို႔ေသာ webcam ေဆာ့၀ဲတစ္ခုျဖစ္ၿပီး Gtk based ေဆာ့၀ဲတစ္ခုျဖစ္သည္။ ScreenCasts ျပဳလုပ္ရန္ အသံုးတည့္ေသာ အမ်ဳိးအစားျဖစ္သည္။
Click on X in the window bar-Advanced -No Border(ticked)
sudo apt-get-install xawtv
ဤေဆာ့၀ဲမ်ားကို Gnome/KDE Ubuntu ႏွင့္ Kubuntu မ်ားတြင္ အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။
Office Suites
Open Office
Open Office(http://www.openoffice.org) ကို Ubuntu တြင္ ပံုမွန္အေနျဖင့္ ထည့္သြင္းၿပီးျဖစ္သည္။ ပါ၀င္ေသာ ေဆာ့၀ဲမ်ားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ျပရလွ်င္ --Writer (Word ကဲ့သို႔ သံုးႏိုင္သည္),Presentation (PowerPoint ကဲ့သို႔ သံုးႏိုင္သည္),Calc spreadsheet (Excel ကဲ့သို႔ သံုးႏုိင္သည္) , ႏွင့္ Base relational database (Access ကဲ့သို႔ သံုးႏိုင္သည္)
Open Word 2007 Documents in Open Office
Word 2007 အား Open Office တြင္ အသံုးျပဳျခင္း
ေနာက္ဆံုးထြက္ Open Office သည္ .docx ဖိုင္ (Word 2007) ဖိုင္မ်ားအား ပံုမွန္အတိုင္း အသံုးျပဳႏုိင္ၿပီ ျဖစ္သည္။
Libre Office
Libre Office (https://www.libreoffice.org/)သည္ free and open source (GPL-licensed)office suite တစ္ခုျဖစ္ၿပီး ယခင္က OpenOffice ႏွင့္ အတူတူ ပင္ျဖစ္သည္။ Install ျပဳလုပ္ရန္:
sudo add-apt-repository ppa:libreoffice/ppa sudo apt-get update sudo apt-get install libreoffice libreoffice-gnoma
KOffice
KOffice(http://www.koffice.org/) သည္ KDE project ၏ တစိတ္တေဒသျဖစ္ၿပီး OpenOffice suite ၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအား OpenOffice လိုင္စင္ေအာက္မွ မဟုတ္ဘဲ အသံုးျပဳႏိုင္ရန္ျဖစ္သည္။ ဤ program အား မည္သည့္ ubuntu versionတြင္မဆို အသံုးျပဳႏုိင္သည္။
Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt-get install koffice
Abi Word
Abi Word (http://www.abisource.com/) သည္ လွ်င္ျမန္ၿပီး စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေသာ စာစီစာရိုက္စနစ္ျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆံုးထြက္ versionအား ၾကည့္ရန္ the Abi Word website (http://abisource.com/com/wiki/Install-on-Ubuntu) ကို သြားပါ။
Repositories မွ install လုပ္ရန္
sudo apt-get install abiword
Xournal
Xournal (http://xournal.sourceforge.net/) သည္ အခမဲ့ (GPL-licensed) ျဖစ္ၿပီး မွတ္စု ေရးသားျခင္း။ ပံုၾကမ္းဆြဲျခင္း (သို႔မဟုတ္) stylus အသံုးျပဳ၍ ဂ်ာနယ္ မ်ား သိမ္းဆည္းျခင္း မ်ားအတြက္ GTK/Gnome အား အေျခခံထားသည့္ အသံုးခ် software ျဖစ္သည္။ Install ျပဳလုပ္ရန္ universe repositories အား enableျပဳလုပ္ထားရမည္။
sudo apt-get install xournal
PDF Files
PDF (https://en.wikipedia.org/wiki/Portable-Document-Format) ဖိုင္သည္ Adobe Acrobat (အျခားe-book readers မ်ားတြင္ ဖတ္ရႈႏုိင္ေသာ) Format တစ္ခုျဖစ္သည္။ Ubuntu တြင္ PDF ကဲ့သို႔ ဖိုင္မ်ားအတြက္ အသံုး၀င္သည့္ program အမ်ားအျပားရွိပါသည္။ Synaptic Package Manager တြင္ pdf ကို ရိုက္၍ ရွာေဖြၾကည့္ပါ။
Print to a PDF File
(K) Ubuntu သည္ မည္သည့္ Document (စာရြက္စာတမ္း) ကိုမဆို PDF Format သို႔ အလိုအေလ်ာက္ ထုတ္ခြင့္ျပဳပါသည္။ မည္သည့္ application မွာမဆို
File- Print -Print to File - Output:PDF
View a PDF document
Evince (http://projects.gnome.org/evince/) သည္ PDF ဖိုင္မ်ား ၾကည့္ရႈရန္အတြက္အလိုအေလ်ာက္ ထည့္သြင္းၿပီးသားျဖစ္သည္။ PDF ဖိုင္မ်ားသည္ Evince ႏွင့္ အလိုအေလ်ာက္ ဖြင့္ႏုိင္သည္။ထို႔ေၾကာင့္ PDF ကို click လုပ္လိုက္ပါက (Nautilus ကဲ့သို႔ေသာ File manager မွ ဖြင့္ပါက) Evinceႏွင့္ အလိုအေလ်ာက္ပြင့္မည္ျဖစ္သည္။ Evince ကို ဤသို႔ လည္း စတင္အသံုးျပဳႏုိင္သည္။
Menu- Office - Evince
!---
Print PDF documents
CUPS Print manager has a plugin to seamlessly print PDF documents. Install:
sudo apt-get install cups-pdf
---
Scan to a PDF file
Gscan2pdf (http:// gscan2pdf.sourceforge.net/) သည္ PDF file အျဖစ္သို့ scan ဖတ္ႏိုင္ေသာ utility ျဖစ္ပါသည္ ။ မ်ားျပားေသာ ေရြးခ်ယ္စရာမ်ားျဖင့္ scan ဖတ္ႏိုင္ပါသည္ ။ Installျပဳလုပ္ရန္ -
sudo apt-get install gscan2pdf
PDF -Shuffler (PDF file management)
PDF - Shuffler (http://sourceforge.net/projects/pdfshuffler/files/)သည္ အခမဲ့ရ GTK-based utility ျဖစ္ျပီး PDF file မ်ား ၊ မ်ားျပားလွေသာ စာမ်က္ႏွာမ်ား သို့ PDF file တစ္ခုလုံးအာ း ျပန္လည္၍ အေသးစိတ္ ျပင္ဆင္ျခင္း ၊ စာမ်က္ႏွာ အားလွည့္ျခင္း ၊ ေပါင္းထည့္ျခင္း သို့ ဖ်က္ပစ္ျခင္း တို့ ကို သင္ စိတ္ၾကိဳက္ ျပဳင္ဆင္ႏိုင္ပါသည္ ။ PDF file မ်ားအားျပန္လည္တည္းျဖတ္ ႏိုင္ေသာ မရွိမျဖစ္ အသုံးတည့္ ေသာ tool ျဖစ္ပါသည္ ။ Install ျပဳလုပ္ရန္ -
sudo apt-get install pdf-shuffler
အသုံးျပဳရန္ -
Menu - Office - PDF - Shuffler
Max View (PDF File management)
Max View (http://sourceforge.net/projects/maxview/) is utility to capture , manipulate and rearrange,and print .pdf and .max files. Written in Qt, it is similar in some respects to Paperport.
-Download (http://sourceforge.net/projects/max view 0.7-2/) and install the .deb package (use i386 instead of amd64 if using a 32-bit OS):
wget - O maxview current.deb nowikihttp://sourceforge.net/projects/maxview/files/maxviewo.7-2/maxvie sudo dpkg- i maxview current .deb
Start Max View in a GUI by creating a menu item with the Command: maxview /home/user, where/ home/user is the directory in which you wish Max View to start.
PDF edit (PDF File editor)
PDF edit (http://pdfedit.petricek.net/en/index.html) is a free (GPL - licensed), Qt - based PDF file editing and manipulation program that uses a GUI for editing.Install:
sudo apt-get install pdf edit
Import PDF files into a word processor
Import PDF files into Open Office Writer
PDF files can be imported (htt://extensions.services.openoffice.org/project/pdfimport) into the OpenOffice Writer word processor as a hybrid document ( not a scanned character document ) by installing:
sudo apt-get install openoffice.org-pdf import
Import PDF files into K Word
Kword is the Word Processor package in K Office.It allows the importing of PDF files by default.
PDF- X Change (PDF file editor)
PDF-X Change (http://www.tracker-software.com/product/pdf-xchange-viewer) is a free Windows-based application to view,modify,or perform simple editing of PDF files.It works under Wine.
Personal Information Managers
Coming Soon !!!
you can contribute.
Groupware
Groupware တြင္ ေ၀မွ်သံုးေသာ ျပကၡဒိန္မ်ား၊ Email server စုစည္းထားမႈမ်ား၊ အစုအသင္းမ်ား၏ လိပ္စာ စာရင္းမ်ား၊ အသင္းအဖြဲ႔မ်ား၏ စီမံကိန္းမ်ား ႏွင့္ အသင္းအဖြဲ႔မ်ားအတြင္း message ပို႔ျခင္းမ်ား ပါ၀င္သည္။
- ၎တို႔သည္ LAMP (သို႔) အလားတူserverမ်ား တစ္ခု (သို႔) တစ္ခုထက္ပို၍ လိုအပ္သည္။
Groupware Servers
Groupware servers မ်ားမွာ Server platform ေပၚတြင္ အသံုးျပဳရန္ ရည္ရြယ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ သင့္အေနျဖင့္ သီးသန္႔ အုပ္စုဖြဲ႔ ေဆာ့၀ဲလ္versionတစ္ခုအတြက္ (အျမန္ႏႈန္းေကာင္းေစရန္အတြက္) Ubuntu server version အား တပ္ဆင္ထားသင့္သည္။
Kolab
Kolab (http://www.kolab.org/) သည္အျပည့္စံုဆံုးေသာ Open- source groupware ျဖစ္ၿပီး platform မ်ဳိးစံုအတြက္ ျဖန္႔ခ်ီထားသည္။ ၎တို႔သည္ Ubuntu (Evolution အပါအ၀င္) KDE/Kunbuntu (Kcontact အပါအ၀င္) တို႔ႏွင့္ ေကာင္းစြာ ေပါင္းစပ္အလုပ္လုပ္ႏုိင္သည္။ ၎သည္ အခမဲ့၊ GPL လိုင္စင္ျဖင့္ ပြင့္လင္းရင္းျမစ္ျဖစ္ေသာ္လည္း (အျခားအုပ္စုဖြဲ႔ ေဆာ့၀ဲမ်ားႏွင့္ မတူသည့္အခ်က္မွာ ) စီးပြားေရးလုပ္ငန္းသံုးအတြက္ အကူအညီရျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ၎သည္ ႀကီးမားေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအတြက္
- အသံုးျပဳႏိုင္သည့္အျပင္ Outlook (MS -Exchange) ႏွင့္ Mozilla တို႔ႏွင့္လည္း တြဲဖက္ႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္
ဂ်ာမန္ထုတ္ျဖစ္သည့္အတြက္ အဂၤလိပ္ဘာသျဖင့္ အသံုးျပဳနည္းတြင္ အကန္႔အသတ္မ်ား ရံဖန္ရံခါ ရွိတတ္သည္။ Kolab ၀က္ဘ္ဆိုက္တြင္ ရင္းျမစ္မွ တပ္ဆင္ပံု (ယခုလက္ရွိ ဗ.၂.၂) အတြက္ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား ေပးထားသည္။ ဗ ၂.၂ တြင္ Horde ၀က္ဘ္ပံုစံပါ၀င္သည္။ လက္ရွိ beta အဆင့္ Debian အတြက္ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားမွာ [ HERE -http://wiki.kolab.org/index.php/Debian - Administrators - Kolab-Installation] (သို႔) OpenPkg အတြက္ ညြန္ၾကားခ်က္မ်ားမွာ [ HERE - http:// files.kolab.org/server/release/kolab-server-2.2.4/ix 86 - debian 5.0/1st.README ] မွတ္ခ်က္ ။ Kolab သည္ ၎ကိုယ္ပိုင္serverအစိတ္အပိုင္းမ်ားကို အသံုးျပဳျခင္းျဖင့္ Kolab ကို သီးသန္႔ဆာဗာေပၚတြင္ အသံုးျပဳျခင္းသည္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း မတူညီေသာ port မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ေပးျခင္းျဖင့္ အျခားေသာserverမိုဂ်ဴးမ်ားျဖင့္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ျခင္းကို ေရွာင္လႊဲကာ စက္တစ္လံုးတည္းေပၚတြင္ အျခားေသာserverမ်ားကိုပါ တပ္ဆင္အသံုးျပဳႏုိင္သည္။ compiler ႏွင့္ အျခားေသာ လုိအပ္သည့္ အရာမ်ားကို တပ္ဆင္ရန္
sudo apt-get install build-essential
Kolab Ubuntu package
-အသံုးျပဳနည္း မပါ၀င္ေသးေသာ Kolab version အသစ္ (v.2.2) Ubuntu/ Kubuntu
- အတြက္လည္း ရွိပါသည္။ တပ္ဆင္ရန္မွာ
sudo apt-get install kolabd
Manual Kolab installation
-Kolab တပ္ဆင္ရန္အတြက္ folderတစ္ခုေဆာက္ပါ။ ၎ကို အားလံုး အသံုးျပဳခြင့္ေပးပါ။
sudo mkdir/ kolab sudo chmod 777 / kolab
-Optional: kolab ကို ၎ အတြက္ ကိုယ္ပိုင္ အပိုင္းတြင္ တပ္ဆင္လိုပါက ဦးစြာ အပိုင္းသစ္ အရင္ျပဳလုပ္ပါ။ (ဥပမာ - Gparted ကို သံုး ၍ ) ထို႔ေနာက္ ၎အပိုင္းအတြက္ နာမည္ေပးပါ။
sudo rdisk - 1
၎သည္ / dev / sda 3 ကဲ့သို႔ ျဖစ္ရမည္။ အဆိုပါ / deb /sda 3 (သင္ျပဳလုပ္ေသာအပိုင္း ) ကို /etc/ fstab ျပဳလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ /kolab အျဖစ္တင္ပါ။
sudo nano / etc /fstab
ထို႔ေနာက္ ေနာက္တစ္ေၾကာင္း ထပ္ေပါင္းပါ။
/dev /sda 3 /kolab ext 3 defaults , rw 0 0
ထို႔ေနာက္ restart ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ အမွား ကင္းျခင္း ရွိမရွိ စစ္ေဆးပါ။ kolab အား download ျပဳလုပ္ထားသည့္ ေနရာတြင္ folder တစ္ခုျပဳလုပ္ပါ။
-လက္ရွိ Kolab file မ်ားအား Download ျပဳလုပ္ရန္ Folder တစ္ခု တည္ေဆာက္ပါ။
cd / tmp mkdir / kolabtmp
-ေနာက္ဆံုးထြက္ရွိသည့္ Kolab file မ်ားအား Download ျပဳလုပ္ပါ။
cd / tmp /kolabtmp
! --- wget -r-11-nd--no-parent nowikihttp://files.kolab.org/server/release/kolab-server- 2.2.2 /ix 86 -debian 4.0 // nowiki ---
wget - r - 11 - nd -- no - parent nowikihttp:// files.kolab.org/server/release/kolab - server- 2.2.2 /sources /
Root အေနျဖင့္ sudo-s ကို အသံုးျပဳကာ Kolab အား install ျပဳလုပ္ပါ :
sudo-s sh install - kolab.sh 21 l tee kolab - install .log
သင့္ ကြန္ပ်ဴတာအား restart ျပဳလုပ္ပါ။ Kolab service မ်ားအား ရပ္ဆိုင္း၍ Configuration utility ကို ဖြင့္ပါ း
sudo / kolab /bin /openpky rc all stop sudo / kolob / sbin /kolab bootstrap -b
သင့္အေနျဖင့္ မိမိ၏ အခ်က္အလက္မ်ားျဖစ္သည့္ host ၏ အမည္ ၊ ( ၎ ကို hostname - f ျဖင့္ သိႏိုင္သည္ ) domain အေသးစိတ္အခ်က္အလက္ စသည္တို႔အား ဤအဆင့္ မျပဳလုပ္မီတြင္ သိရွိထားသင့္ပါသည္။ Kolab သည္ slabd open LDAP server တို႔ကို အသံုးျပဳမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ Open LDAP (http://www.openldap .org /) ႏွင့္ LDAP (http://en.wikipedia.org/ wiki /LDAP) ၏ အေျခခံအခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္မႈ မရွိေသးပါက သင့္အေနျဖင့္ ေလ့လာထားသင့္ပါသည္။]
-Kolab ၏ service မ်ားအားလံုးအား ျပန္လည္စတင္ပါ။
sudo / kolab /bin /openpkg rc all start
-Manager အား အသံုးျပဳ ၍ bootstrap configuration တြင္ ထည့္သြင္းထားသည့္ password ျဖင့္ web administrator interface သို႔ Login ျပဳလုပ္ပါ။
nowikihttp://yourhost.yourdomain.name/admin/nowiki
Citadel
Citadel (http://www.citadel.org/) သည္ အသင့္သံုး open source groupware ျဖစ္ၿပီး KDE ႏွင့္ Kolab- 1 ႏွစ္မ်ဳိးလံုးျဖင့္ တြဲဖက္အသံုးျပဳႏုိင္သည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ေက်ာ္မွ Bulletin - board ပံုစံ framework အား အသံုးျပဳထားေသာေၾကာင့္ ၎သည္ KDE , Gnome ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးျဖင့္ ရ Web အေျချပဳ ပံုစံလည္း သံုးစြဲႏို္င္သည္။ WebDAV ႏွင့္လည္း တြဲဖက္ႏို္င္ၿပီး Thunderbird ျဖင့္ လည္း အသံုးျပဳႏုိင္သည္။
-Install the Citadel server:
sudo apt - get install citadel - server
-Install the Citadel client:
sudo apt - get install citadel - client
-Install both:
sudo apt - get install citadel -suite
eGroupware
eGroupware (http://www.egroupware.org/) သည္ အေျခခံခိုင္မာ တည္ၿငိမ္ေသာ (GPL လိုင္စင္ျဖင့္) Open Source အုပ္စုဖြဲ႔ ေဆာ့၀ဲလ္ျဖစ္ၿပီး LAMP (Ubuntu server ျဖင့္ တပါတည္း ပါရွိေသာserver) ႏွင့္ Postfix mail (ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးကို ဦးတည္ထည့္သြင္းထားသင့္ပါသည္ )ေပၚတြင္ အေျခခံထားသည္။ versionအသစ္ကို မၾကာေသးမီကပင္ ရရွိႏုိင္ၿပီး ဂ်ာမနီမွ ေကာ္ပိုရိတ္စပြန္စာျဖင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းသံုး versionတို႔ပါ၀င္သည္။ Clients မ်ားျဖင့္ တြဲဖက္အသံုးျပဳႏိုင္မႈမွာ မ်ားစြာတိုးတက္လာပါသည္။ eGroupware သည္ အသင္းအဖဲြ ့လိုက္ ေဆာ့၀ဲလ္မ်ားအားလံုးတြင္ အလြယ္ကူဆံုးႏွင့္ အျမန္ဆံုးေသာ တပ္ဆင္ခ်ိန္ကို ေပးစြမ္းႏုိင္ပါသည္။ အားနည္းခ်က္မွာ လက္ရွိ versionအတြက္ အသံုးျပဳနည္းအမ်ားစုကို အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ မရရွိႏို္င္ေသးျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
Open - Xchange
Open - Xchange (http://www.open-xchange.com/wiki/index.php? title = Quick - install -guide -for-the-Server-Edition-Ubuntu 8.04) သည္ ပုဂၢလိကပိုင္ အသင္းအဖြဲ႔ ေဆာ့၀ဲလ္ (MS - Exchange ကို အစားထိုးရန္ ရည္ရြယ္သည္ )ျဖစ္ၿပီး ၎ကို အဖြဲ႔အစည္းပံုစံသစ္ျဖင့္ ထုတ္ေ၀ျခင္းကို စီးပြားျဖစ္ ဗားရွင္းေပၚတြင္ အေျခခံထားျခင္းျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆံုး .deb package သည္ Hardy Heron 8.04 အတြက္ ျဖစ္သည္။ ၎သည္ အျခားေသာ clients မ်ား ျဖစ္သည့္ Kontact,Outlook,Palm PDAs မ်ားျဖင့္လည္း တြဲဖက္အသံုးျပဳႏုိင္သည္။ ျပည့္စံုေသာ တပ္ဆင္ပံုညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို ၀က္ဘ္ဆိုဒ္တြင္ ေလ့လာႏုိင္သည္။
Open Guoupware
OpenGroupware (http://www.opengroupware.org/) သည္ postgre SQLdata baseစ္အေပၚတြင္ အေျချပဳထားေသာ အသင္းအဖဲြ ့လိုက္ ေဆာ့၀ဲလ္ ျဖစ္သည္။ ၎တြင္ စီးပြားျဖစ္ပံုစံႏွင့္ Open Sourceပံုစံ (၂၀၀၈ တြင္ တိုးတက္မႈ ရပ္ဆိုင္းသြားသည္ )ရွိသည္။ အသစ္မထြက္ေတာ့ေသာေၾကာင့္ တပ္ဆင္မႈကို Source မွ တိုက္ရိုက္ ထည့္သြင္းရမည္။ အေသးစိတ္ကို ၀က္ဘ္တြင္ၾကည့္ပါ။
Zarafa
Zarafa (http:// zarafa.com/?q=en/content/community -O) သည္ ဥေရာပ၏ ဦးေဆာင္ MS-Exchange
- အစားထိုး အုပ္စုဖြဲ႔ ေဆာ့၀ဲလ္ျဖစ္သည္။ ၎သည္ ယခင္က ပုဂၢလိကပိုင္ ၊ေနာက္ပိုင္း (မွတ္ပံုတင္အမွတ္မွလြဲ၍)
GPL လိုင္စင္ျဖင့္ Open Source အဖြဲ႔အစည္းပံုစံကို ၂၀၀၈တြင္ ထုတ္လုပ္ခဲ့သည္။ ေဒါင္းလုပ္ ရယူႏုိင္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို ၀က္ဘ္ဆိုက္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
Zimbra
Zimbra (http://www.zimbra.com/downloads/os-download.html) သည္ ပုဂၢလိကပိုင္ အုပ္စုဖြဲ႔ ေဆာ့၀ဲလ္ ျဖစ္ၿပီး (ယခု VMWare မွ ပိုင္ဆိုင္သည္ ) Open Source အဖြဲ႔အစည္းပံုစံကို ထုတ္ေပးထားသည္။ လက္ရွိတြင္ အခမဲ့ေပးေသာ္လည္း အဖြဲ႔အစည္းပံုစံတြင္ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားရွိၿပီး GPL လိုင္စင္မေပးေပ။ တင္သြင္းလိုက္ေသာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား၊ပါ၀င္ေရးသားမႈမ်ားသည္ VMWare ၏ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားျဖစ္သြားသည္။ Zimbra wiki (http://wiki.zimbra.com/wiki/Main-Page) ကိုၾကည့္ပါ။ Lucid Lynx 10.04 LTS အတြက္ Beta version ကို 64 bits အသံုးျပဳသူမ်ားအတြက္ ရရွိႏုိင္ၿပီး အေဟာင္း Hardy 8.04 ကိုလည္း အသံုးျပဳႏုိင္ပါသည္။
School Tool
School Tool (http://www.schooltool.org/) သည္ အေျခခံႏွင့္ အလယ္တန္းအဆင့္ ေက်ာင္းမ်ားအတြက္ ျပကၡဒိန္၊ ပညာရည္မွတ္တမ္း ၊ေက်ာင္းေခၚခ်ိန္ ၊ေက်ာင္းသား အခ်က္အလက္ သိမ္းဆည္းရာမ်ားအတြက္ Open Source အုပ္စုဖြဲ႔ေဆာ့၀ဲလ္ ျဖစ္သည္။ ၎ကို Ubuntu မွ စပြန္ဆာေပးထားေသာ Shuttleworth ေဖာင္ေဒးရွင္း၏ အကူအညီျဖင့္ ဖန္တီးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ တပ္ဆင္ရန္အတြက္ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို ၾကည့္ပါ။ installation instructions (http://book.schooltool.org/htmlhelp/install.html)
Sugar CRM Community Editon
Sugar CRM (http://www.sugarcrm.com/crm/download) သည္ ေဖာက္သည္ဆိုင္ရာ စီမံခန္႔ခြဲမႈစနစ္ျဖစ္ၿပီး အေရာင္းအင္အားစုမ်ား (အေရာင္း ၊ေစ်းကြက္ျမွင့္တင္ေရး၊ ေထာက္ပံ့ေရး၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ၊ အခ်ိန္ခြဲေ၀မႈမ်ား) အၾကားတြင္ ေပါင္းစပ္ညွိႏႈိင္းရာတြင္ သံုးေလ့ရွိသည္။ Sugar CRM အဖြဲ႔အစည္းပံုစံကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္သံုးစြဲၾကသည္။ LAMPserverကို ဦးစြာတပ္ဆင္သင့္သည္။ (sudo tasksel install lamp- server ) Sugar CRM ကို /var/www သို႔ ျဖည္ထုတ္ပါ။ ထို႔ေနာက္ nowikihttp:// localhost/SUGAR- FOLDER/nowiki သို႔ Logon ၀င္ပါ။ အျခားေရြးခ်ယ္စရာအျဖစ္ SugarCRMserverအသစ္ကို LAMP ႏွင့္ ွSugarCRM အဖြဲ႔အစည္းပံုစံ အသင့္ပါၿပီး တပ္ဆင္ရန္ (binary) instrallation (http://www.sugarcrm.com/crm/download #installers) ပံုစံျဖင့္လည္း ရႏိုင္ပါသည္။
Guoupware Clients
အုပ္စုဖြဲ႔ ေဆာ့၀ဲလ္မ်ားသည္ Kontact/KMail/,Mozilla Thunderbird (သို႔) SeaMonkey
- တို႔ျဖင့္ ဆက္သြယ္မႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ၾကသည္။
Evolution Exchange
Evolution Exchange သည္ MS Exchange 2000 2003 သို႔ (Outlook Web Access ) ကို အသံုးျပဳ၍ ဆက္သြယ္ႏုိင္သည္။ Install:
sudo apt - get install evolution - exchange
Kontact Personal Information Manager
Kontact Personal Information Manager တကုိယ္ရည္သံုး အခ်က္အလက္မန္ေနဂ်ာသည္ Ubuntuတြင္ တပါတည္းပါ၀င္ၿပီးျဖစ္ၿပီး အျခားေသာ အစုဖြဲ႔ ေဆာ့၀ဲလ္မ်ားျဖင့္ ေကာင္းစြာအလုပ္လုပ္ႏုိင္သည္။ interfaces with many groupware servers (http://kontact.kde.org/groupwareservers.php).
KDE Groupware Wizard
KDE အုပ္စုဖြဲ႔ေဆာ့၀ဲလ္ အလိုအေလ်ာက္ေဆာင္ရြက္မႈ Kubuntu သည္ အလိုအေလ်ာက္ေဆာင္ရြက္မႈ (Script) ျဖင့္ အုပ္စုဖြဲ႔ ေဆာ့၀ဲလ္ဆာဗာႏွင့္ clients (Kontact / Kmail စသည္မ်ား ) ကို ဆက္သြယ္ႏုိင္ေစရန္ ကူညီေပးသည္။ ယခုလက္ရွိ ေထာက္ပံ့ႏို္င္ေသာ အုပ္စုဖြဲ႔ ေဆာ့၀ဲလ္မ်ားမွာ Kolab, eGroupware, SUSE Linux Openexchange ႏွင့္ Novell Groupwise တို႔ျဖစ္ၾကသည္။
Zimbra Desktop
Zimbra Desktop (http://www.zimbra.com/products/desktop.html) သည္ Zimbraserverအတြက္ အသံုးျပဳႏိုင္သည္။ Zimbra Desktop FQA မ်ား ကို ၾကည့္ပါ။ ပိုမိုသိရွိလိုပါက Ubuntu Forums Zimbra Desktop Installation thread [1] (http://ubuntuforums.org/showthread.pmp?p=10634207)
Oracle Calendar Desktop Client
Oracle Calendar Desktop Client (http://www.oracle.com/ technology /products/ cs /user _ info / ocalendar /desktop _ index.html) သည္ oracle အုပ္စုဖြဲ႔ ေဆာ့၀ဲလ္ ႏွင့္data baseစ္ ႏွင့္ အသံုးျပဳရန္အတြက္ ပုဂၢလိကပိုင္ ျပကၡဒိန္ေဆာ့၀ဲလ္ ျဖစ္သည္ ။ Oracle Calendar Desktop Client ကို ေဒါင္းလုပ္ဆြဲရန္
wget nowikihttp: // ww.k_state.edu /infotech /calendar /oracle _10 _ clients / DesktopClients/ Linux /cal linu
ျဖည္ထုတ္ရန္
tar _ xvf cal _linux _1011.tar.gz
ျဖည္ထုတ္ၿပီးေသာ ဖိုင္မ်ားကို folder ထဲသို႔ ေနရာေျပာင္းပါ။
cd Cracle Calendar_ inst /
ဖိုင္မ်ားကို ျပင္ဆင္ပါ။
mv cal_ linux cal _ linux.bak; cat cal _ linux . bak l sed s/export LD _ ASSUME - KERNEL / # Xport LD _ASSUME _KERN
ခြင့္ျပဳမႈကို ျပင္ဆင္ပါ။
chmod + x gui _ install .sh cal _ linux
GUI ျဖင့္ ထည့္သြင္းမႈကို စတင္ပါ။
sudo sh gui _ install .sh
Group Calendars
အသင္းအဖဲြ ့လိုက္ ျပကၡဒိန္မ်ား
DA Vi Cal Calendar Server
DA Vi Cal (http://wiki. davical. org/ w/ Main_ Page) သည္ CalDAV (http://en.wikipedia.org/wiki/CalDAV) , postgre SQL, Apache php တို႔ကို အေျခခံထားၿပီး Mozilla Thunderbird/Lightning/Sunbird,Evolution ႏွင့္ အျခားေသာ ျပကၡဒိန္ client မ်ားျဖင့္ ေကာင္းစြာ အလုပ္လုပ္ႏိုင္သည္။ install:
sudo apt - get install davical
အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ား (http://wiki.davical.org/w/Ubunty_Maverick)
Darwin Calendar Server
Darwin Calendar Server (http://trac.calendarserver.org/) ျပကၡဒိန္serverသည္ Apple ၏ CalDAV (http://en.wikipedia.org / wiki /CalDAV ) Open Source port ကို အေျခခံထားေသာ ျပကၡဒိန္ server ျဖစ္ၿပီး
- Mozilla Thunderbird / Lightening/Sunbird,Evolution ႏွင့္ အျခားေသာ ျပကၡဒိန္ client မ်ားျဖင့္ ေကာင္းစြာ
အလုပ္လုပ္ႏုိင္သည္။ version ၁.၂ ကို သိမ္းဆည္းထားေသာ ေနရာမ်ားမွ တပ္ဆင္ရန္မွာ (အေသးစိ္တ္ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို ၀က္ဘ္ဆိုက္တြင္ ၾကည့္ရႈပါ။ )
sudo apt - get install calendarserver
WebCalaendar (http://www.k5n.us/webcalaendar.php?topic=About) သည္ ICS (http://en.wikipedia.org/wiki/I Calendar) ကို အေျခခံထားေသာ အုပ္စုဖြဲ႔ ျပကၡဒိန္မ်ားအတြက္ server ျဖစ္ၿပီး အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာdata base မ်ားျဖင့္ တြဲဖက္သုံးႏိုင္သည္။ PHP ျဖင့္ ေရးသားထားၿပီး Sunbird/Thunderbird (Lightning) , Apple iCal, and Evolution စသည့္ clients မ်ားျဖင့္ တြဲဖက္သံုးႏိုင္သည္။ ေနာက္ဆံုးversionကို RSS( http://en.wikipedia.org/wiki/RSS ) clients သံုးကာ ၾကည့္ရႈႏိုင္သည္။ ေနာက္ဆံုး version (၁.၂) ကို တပ္ဆင္ရန္ ၀က္ဘ္ဆိုဒ္ ႏွင့္ the wiki (http://www.k5n.us/wiki/index.pmp? title = Main _Page) ကို ၾကည့္ပါ။ versionအေဟာင္း (၁.၀၅) ထည့္သြင္းရန္
sudo apt - get install webcalendar
Mail Servers
Postfix / Dovecot (Mail Server)
Postfix (http://www.postfix.org/) သည္ Open Source mail server ျဖစ္သည္။ ၎သည္ Dovecot (http://www.dovecot.org/) , Open Source IMAP (http://en.wikipedia.org/wiki/Internet_Message_Access_Protocol) POP3(http://en.wikipedia.org/wiki/Post_Office_Protocol)serverမ်ားျဖင့္ တိုက္ရိုက္ခ်ိတ္ဆက္သည္။ ထပ္မံသိရွိလိုပါက official Ubuntu documentation(http://help.ubuntu.com/11.04/serverguide/C/email_services.html) တြင္ ၾကည့္ပါ။ dovecot - postfix metapackage သည္ အစိတ္အပိုင္းမ်ား တပ္ဆင္ၿပီး Maildir (mail spooling) folderစနစ္ကို အသံုးျပဳႏိုင္ရန္အတြက္ ခ်ိန္ညွိမႈဆိုင္ရာ ဖိုင္မ်ားကို ျပဳျပင္သည္။ Imap and Pop3 မိုဂ်ဴး၊ SMTP ႏွင့္ SASL/TLS (သက္ေသခံလက္မွတ္ပါေသာ) မ်ားကို အလိုအေလ်ာက္တပ္ဆင္သည္။
sudo apt - get install dovecot - postfix
iRed Mail
iRed Mail (http://code.google.com/p/iredmail/wiki/installation_on_Ubuntu) သည္ Dovecot, Postfix, a choice of Open LDAP (with phpLDAPAdmin) or MySQLdata baseစ္၊ ၀က္ဘ္အေျချပဳ ေမးလ္အတြက္ Roundcubemail or Squirrelmail ၊ phpAdmin, Postfix Admin, and A Wstats တို႔ကို ပါ၀င္ေသာ package ျဖစ္သည္။ ၎သည္ Lucid 10.04 LTS တြင္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေစရန္ စီမံထားၿပီးserverအသစ္ေပၚတြင္ တပ္ဆင္ရန္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္။ (၎သည္ အီးေမးလ္ ဆိုင္ရာ ခ်ိန္ညွိမႈဖိုင္ မ်ားစြာကို မူလအေနအထားျဖစ္ေစရန္ ျပဳျပင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္ ) ၎၏ အဖြဲ႔အစည္းပံုစံတြင္ စီးပြားျဖစ္ထုတ္လုပ္ေသာ ပံုစံ၏ အရည္အေသြးမ်ားစြာပါ၀င္သည္။
Financial Software
For a brief introduction, see this list of 10 Linux financial tools http://ubuntudoctor.com/content/news/10-linux-financial-tools).
KMyMoney (Personal Fiance Management)
KMyMoney (http://kmymoney2.sourceforge.net/index-home.html) ကို ကၽြမ္းက်င္အေကာင့္ (Accountants) သမားေတြ အသံုးျပဳသလို အသံုးျပဳႏုိင္ပါသည္။ KMyMoney မွာလည္းပဲ MyMoney ႏွင့္ Intuit Quicken ကဲ့သို႔ ေငြစာရင္းေတြကို double - accounting နဲ႔ အသံုးျပဳႏိုင္သလို ၊ လုပ္ငန္းအတြက္လဲ သက္ဆိုင္ရာ အမ်ဳိးအစားအလိုက္ စီမံႏိုင္တဲ့ ေဆာ့၀ဲလ္ျဖစ္ပါသည္။ ကို KDE/Kubuntu အတြက္ ျပဳလုပ္ထားတာျဖစ္ၿပီး Gnome/Ubuntu တို႕မွာလဲ သြင္းယူအသံုးျပဳႏို္င္ပါသည္။
Install:
sudo apt - get install kmymoney2
Gnu Cash (Personal Finance Management)
GnuCash (http://www.gnucash.org/) ဟာ အခမဲ့ေပးထားတဲ့ ပရိုဂရမ္တစ္ခုျဖစ္ၿပီး GPL လိုင္စင္နဲ႔ အသံုးျပဳႏိုင္တဲ့ ပြင့္လင္းရင္းျမစ္ေဆာ့ဖ္၀ဲ ျဖစ္ပါသည္။GnuCash မွာ ေငြစာရင္းေတြကို double- accounting နဲ႔ အသံုးျပဳႏုိင္သလို ကၽြမ္းက်င္အေကာင့္ (Accountants) သမားေတြကဲ့သို႔ အသံုးျပဳႏုိင္ပါသည္။ ကို GTK - based (Gnome 2) ကို အေျခခံၿပီး ျပဳလုပ္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အခု ေနာက္ဆံုးversionကို source files ကေန သြင္းယူလို႔ရေနပါၿပီ။ Gnu Cash (http://www.gnucash.org/) မွာ ထည့္သြင္းမႈပံုစံေတြနဲ႔ ရႏုိင္တဲ့ ဗားရွင္းေတြကို ေတြ႔ရမွာျဖစ္ပါသည္။
Install:
sudo apt - get install gnucash
Skrooge (Personal Finance Management)
Skrooge (http://skrooge.org/) ဟာ အခမဲ့ေပးထားတဲ့ ပရိုဂရမ္တစ္ခုျဖစ္ၿပီး GPL လို္င္စင္နဲ႔ အသံုးျပဳႏိုင္တဲ့ ပြင့္လင္းရင္းျမစ္ေဆာ့ဖ္၀ဲျဖစ္ပါသည္။ Skrooge ကို KDE ေတြမွာ အသံုးျပဳႏိုင္ေအာင္ ျပဳလုပ္ထားတာျဖစ္ၿပီး တျခား ေငြေၾကးစီမံခန္႔ခြဲမႈပရိုဂရမ္ေတြနဲ႔ တြဲၿပီး အသံုးျပဳႏုိင္ရန္အတြက္ ေဒတာေတြကို import/export လုပ္ႏုိင္တဲ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္ထည့္သြင္းေပးထားပါသည္။
Install
sudo apt - get install skrooge
Moneydance (Personal Finance Management)
Moneydance (http://moneydance.com/) ဟာ ကဲ့သို႔ စီးပြားျဖစ္ေရာင္းခ်တဲ့ ပရိုဂရမ္တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ Java အား အေျချပဳ ဖန္တီးထားတာျဖစ္ၿပီး Operation System အမ်ဳိးမ်ဳိးအတြက္ အသံုးျပဳႏုိင္ေအာင္ ဖန္တီးထားတာျဖစ္ပါသည္။ အသံုးခ်ခြင့္လိုင္စင္အတြက္ တစ္ခုခ်င္းကို ေဒၚလာ ၅၀ ကုန္က်မွာျဖစ္ပါသည္။
ွSQL - Ledger (Enterprise Fianance Management)
SQL - Ledger ERP (http://www.sql-ledger.org/) က double-accounting စနစ္နဲ႔ အသံုးျပဳႏိုင္ၿပီး Operation System မေရြးတဲ့ ၊ အခမဲ့ရရွိႏုိင္တဲ့ ပြင့္လင္းရင္းျမစ္ေဆာ့ဖ္၀ဲျဖစ္ပါသည္။ ေနာက္ၿပီး SQL database server (PostgreSQL/Oracle/Mysql databases) ေတြကို အသံုးျပဳကာ inventory ,work and purchase orders,taxes ကဲ့သို႔ေသာ လုပ္ငန္းအခ်က္အလက္ေတြကို ခန္႔ခြဲႏိုင္တဲ့ ပရိုဂရမ္တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ကိုအသံုးျပဳမယ္ဆိုရင္ ၀ဘ္ဘေရာက္ဇာ (Internet exploer ,Mozilla Fox ) ကေနတစ္ဆင့္ အသံုးျပဳရမွာျဖစ္ပါသည္။ ကို က်ယ္ျပန္႔စြာ အသံုးျပဳႏုိင္ၿပီး ဘာသာစကားအမ်ားစုကိုလဲ အေထာက္အပံ့ေပးထားပါသည္။
Install:
sudo apt - get install sql-ledger
Wiki software
မျပင္ဆင္ရေသးပါ။ မၾကာမွီ ျပင္ဆင္မည္။
you can contribute
Wiki
software allows an organization to have a manual that can be edited by a number of collaborators.Wikipedia is the best known example.
Media Wiki
Media Wiki (http://www.mediawiki.org) is the free. မၾကာမီျပင္ဆင္ျဖည့္စြတ္မည္။
Twiki
Twiki (http://twiki.org)is an open source wiki engin used by many small to medium size companies internally. မၾကာမွီျပင္ဆင္ျဖည့္စြတ္မည္။
sudo apt- get install twiki
Moin Moin
Moin Moin (http:moin moin.in)is free ,open source (GPL-Licensed) wiki မၾကမွီျပင္ဆင္ ျဖည့္စြတ္မည္။
sudo apt-get install python-moinmoin
Tiddly Wiki
Tiddly Wiki (http://www.tiddlywiki.com/)is an open source personal wiki. မၾကာမွီျပင္ဆင္ ျဖည့္စြတ္မည္။
Wed Publishing
Drupal (Web content publishing)
Drupal (http://drupal.org/)သည္ website မ်ားဖန္တီးျခင္းႏွင့္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းတို႕တြင္္ အသံုးျပဳေနၾကသည္႕tool မ်ားထဲတြင္ ထိပ္ဆံုးမွရပ္တည္ေနသည္႕ open-source တစ္ခုျဖစ္သည္။ရုိးရွင္းေသာ
- website မ်ားမွသည္အလြန္ရႈပ္ေထြးေသာ website မ်ားအထိ အခ်ိန္အနည္းငယ္ေပးေလ့လာရံုျဖင့္
ဖန္တီးေရးဆြဲႏို္င္သည့္ module အေျချပဳ wetside ဖန္တီးသည့္ toolျဖစ္သည္။ စတင္သံုးစြဲနည္းတြင္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား စံုစံုလင္လင္ ရာယူႏို္င္ပါသည္။ Drupal အသံုးျပဳရန္အတြက္ LAMP server အား (Install မလုပ္ရေသးပါက Install ျပဳလုပ္ရန္လိုအပ္ၿပီး Drupal ႏွင့္ တပါတည္း Install ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါသည္။ Drupal ကို MySQL database (LAMP ရွိ M) ႏွင့္အလြယ္တကူ အသံုးျပဳႏုိ္င္ၿပီး PostgreSQL( Install ျပဳလုပ္ထားပါက ) ႏွင့္လည္း အသံုးျပဳႏုိင္ပါသည္။
Drupal 17
Drupal 17 ၏ Debian package အား [2] (https://packages.debian.org/sid/all/drupal7/ ဤေနရာတြင္) ရရွိႏုိင္ပါသည္။ သင့္ system (32 bit သို႔မဟုတ္ 64 bit) အတြက္ package အား download ျပဳလုပ္ကာ package အား Synaptic သုိ႔မဟုတ္ Kpackage Kit စသည့္ package manager မ်ား အသံုးျပဳၿပီး Install ျပဳလုပ္ႏုိ္င္သည္။ (K) Ubuntu OS အသစ္တြင္ တိုက္ရိုက္ Install ျပဳလုပ္ႏုိင္ရံုသာမက Debian respository ကိုပါ (Download page တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ လမ္းညႊန္ခ်က္အတိုင္း ) ထည့္သြင္းႏိုင္ၿပီး Install ျပဳလုပ္ႏို္င္သည္။
-Drupal6 မွ Drupal7 သို႔ေျပာင္းလဲရန္အတြက္ ဤလမ္းညႊန္ခ်က္ (http://drupal.org/node/570162) မ်ားအတိုင္း ျပဳလုပ္ႏို္င္ပါသည္။
Drupal6 (Web content publishing)
Drupal6 အား package အျဖစ္ရယူႏိုင္ၿပီး command - line terminal မွ လည္းရရွိႏိုင္သည္။၏
sudo apt - get install drupal6
install ျပဳလုပ္ၿပီးပါက (ျဖစ္လာႏုိင္သည့္ ျပသနာအနည္းငယ္အား ေအာက္တြင္ေဖာ္ျပထားသည္ ) apache2 server အား restart ျပဳလုပ္ပါ။
sudo/etc/init.d/apache2 restart
သင့္ browser မွတစ္ဆင့္ installation အား အၿပီးသတ္ေပးပါ။
http://localhost/drupal6/install.php
Install ျပဳလုပ္ျခင္းအတြက္ သင့္ browser မွ တစ္ဆင့္ ဤ installation tips မ်ားအားဖတ္ရႈပါ။ ၿပီးေနာက္ Durpal site building tip မ်ားအား ၾကည့္ရႈပါ။ Drupal /Ubuntu အသံုးျပဳသည့္ Group အား Drubuntu တြင္ ေတြ႔ရွိႏုိင္ပါသည္။
Installation quirks
libgd 2- xpm
When I installed my Ubuntu server, it installed libgd 2-noxpm (http://package.ubuntu.com/jaunty/libgd2-noxpm). This is a graphics library (without X pixmap (XPM) (http://en.wikipedia.org/wiki/X_PixMap) or font configuration (fontconfig) support). However, Drupal requires libgd2-xpm.(http://packages.ubuntu.com/jaunty/libgd2- xpm),which is used instead of libgd2-Xpm.Removing libgd 2-xpm doesn't appear to be trivial, however.I could not remove it using apt,Adept,or KPackageKit.
However, Synaptic Package Manager does appear to remove libgd2-noxpm successfully,and then libgd2-xpm can be installed.---
Exim vs. Postfix
Exim(http://www.exim.org/) ႏွင့္ Postfix (http://www.postfix.org/) တို႔သည္ mail ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ software မ်ားျဖစ္ပါသည္။ Drupal6 သည္ Exim ကို အသံုးျပဳထားသည့္အတြက္ Postifix အား install ျပဳလုပ္ထားပါက ျဖဳတ္ပစ္ၿပီး Exim ကို အသံုးျပဳထားသည့္အတြက္ Postfix ကို အသံုးျပဳထားေသာ mail server တြင္ Drupal6 အား အသံုးမျပဳပါက ပိုေကာင္းပါသည္။
WordPress (http://wordpress.org/) သည္ အစပိုင္းတြင္ Blog ေရးရာတြင္ အသံုးျပဳသည့္ tool အျဖစ္မွ ေနာက္ပိုင္းတြင္ online စာေပေရးသားထုတ္ျပန္ရာတြင္ လိုအပ္သည့္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကိုပါ ေပါင္းစပ္ေပးထားေသာ လူၾကိဳက္မ်ားသည့္ open source web content manager တစ္ခုျဖစ္သည္။ Blogger မ်ားႏွင့္ website အေသးစားမွ အလယ္အလတ္ အရြယ္အစားမ်ားအတြက္ Wordpress မွ ျမန္ႏႈန္းျမင့္ install ျပဳလုပ္ျခင္းႏွင့္ module မ်ားျဖင့္ တန္ဆာဆင္ျခင္းမ်ားအား ေထာက္ပံ့ေပးထားပါသည္။ Wordpress အတြက္ LAMP server အား ဦးစြာ install ျပဳလုပ္ထားရန္လိုအပ္ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ install လုပ္ရန္
sudo apt - get install wordpress
-Wordpress ႏွင့္ တြဲဖက္အသံုးျပဳရန္အတြက္ သင့္ Apache2 ၏ www folder မွ install ျပဳလုပ္မည့္ folder သို႔ သေကၤတ link ျပဳလုပ္ရမည္ျဖစ္ၿပီး Localhost အမည္ျဖင့္ MySQL database အသစ္ေဆာက္ရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္ပါသည္။
sudo in -s /usr/share/wordpress/var/www/wordpress sudo bash/usr/share/doc/wordpress/examples/set up-mysql -n wordpress local host
-မွတ္ခ်က္။ အကယ္၍ Wordpress အတြက္ သင့္ (virtual )host URL အမည္ကို သိၿပီးသားဆိုပါက localhost အစား သင့္ (virtual)host URL အမည္ကို ထည့္သြင္းပါ။
ဥပမာ သင့္ URL သည္ mysite_x.homeserve.org ျဖစ္သည္ဆိုပါစုိ႔ ။သင္ေရးရမည့္ command သည္ sudo bash/usr/share/doc/wordpress/examples/setup-mysql-n wordpress mysite_x.homeserve.org
-အကယ္၍ virtual host တစ္ခုမွ သင့္ Wordpress server အားခ်ိတ္ဆက္လိုပါက /etc/apache 2/site- available folder တြင္ သင့္ virtual host အတြက္ configuration ဖိုင္တစ္ခု ဖန္တီးပါ။ ဖိုင္အား ဖန္တီးတည္းျဖတ္ၿပီးပါက ထိုဖိုင္မွ /etc/apache 2/sites-enabled folder သို႔ သေကၤတ link ျပဳလုပ္ေပးပါ။ Apache 2 အား restart ျပဳလုပ္ပါ။
sudo/etc/init.d/apache 2 restart
Browser မွ တဆင့္ Wordpress အား Install ျပဳလုပ္ပါ။
သို႔မဟုတ္ သင့္ virtual host မွ တဆင့္ install ျပဳလုပ္ပါ။
http://mysite_x.homeserve.org/wordpress
-မွတ္ခ်က္။ Jaunty expositories တြင္ version 2.7.1 ပါရွိၿပီး Security Worm အျဖစ္သတ္မွတ္ ခံထားရပါမည္။ အကယ္၍ ထို version အား install ျပဳလုပ္ထားပါက Tools - Upgrade menu မွ လက္ရွိ version သို႔ ခ်က္ခ်င္း Update ျပဳလုပ္ေပးပါ။ (သို႔မဟုတ္ website မွတဆင့္ လက္ရွိ version အား install ျပဳလုပ္ပါ)
အလိုအေလ်ာက္ update ျပဳလုပ္လိုပါက Wordpress ၏ files မ်ားႏွင့္ Subfolder မ်ားကို www- data(apache 2 လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအား ပိုင္ဆိုင္သည္) မွ update ျပဳလုပ္ရန္ ပိုင္ဆိုင္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။
sudo chown-R www-data/usr/share/wordpress
Joomla (Web content publishing)
Joomla (http://www.joomla.org/) သည္ website မ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္ ရိုးရွင္းသည့္ ပံုစံမ်ားမွ ရႈပ္ေထြးေသာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မ်ားအထိ အသံုးျပဳႏိုင္ေသာ စြမ္းအားျမင့္ open source tool ျဖစ္သည္။ စတင္အသံုးျပဳရန္ info for beginners (http://docs.joomla.org/Beginners) ကို ၾကည့္ရႈသင့္သည္။
Scribus (Desktop publishing)
Scribus(http://www.scribus.net/) သည္ desktop publishing အတြက္ professional တစ္ခုအျဖစ္ အသံုးျပဳႏိုင္ေသာ open-source package တစ္ခုျဖစ္သည္။ Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt - get install scribus
Plone (Content Management System)
Plone (https://plone.org/) သည္ ကမ ၻာအႏွံ႔ရွိ လုပ္ငန္းႀကီးမ်ားတြင္ အသံုးျပဳေနသည့္ content management system ျဖစ္ၿပီး platform မ်ဳိးစံုတြင္ အခမဲ့ အသံုးျပဳႏို္င္ေသာ open source (GPL - licensed ) system ျဖစ္သည္။ Installer ကို ဒီေနရာ (http://plone.org/products/plone) တြင္ ရယူႏိုင္သည္။ Python ကို ေျပာင္းလဲထားေသာေၾကာင့္ အခ်ဳိ႕အသံုးျပဳသူမ်ားအေနျဖင့္ Jaunty တြင္ အခက္အခဲေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။
Gallery (Photo album website)
Gallery (http://gallery.menalto.com/) သည္ PHP ကို အေျချပဳထားၿပီး ဓာတ္ပံု အယ္လ္ဘမ္မ်ားအား website တြင္ ျပသႏိုင္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးသည့္ tool တစ္ခုျဖစ္သည္။ Drupal အတြက္ Gallery 2 Drupal interface အား ရရွိႏိုင္ပါသည္။ Install ျပဳလုပ္ရန္
php BB (Forums) php BB (http://www.php BB.com/) သည္ Forum မ်ားတည္ေဆာက္ရန္ အသံုးျပဳသည့္ အခမဲ့ open source platform တစ္ခုျဖစ္သည္။ LAMP server (သို႔မဟုတ္) PostgreSQL database အား install ျပဳလုပ္ထားရန္ လိုအပ္သည္။ Install ျပဳလုပ္ရန္အတြက္ universe repositories အား enable ျပဳလုပ္ထားရန္ အထူးလိုအပ္သည္။ Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt - get install phpbb3
Distance teaching
Moodle
Moodle သည္ အြန္လိုင္း သင္ၾကားေရး cource မ်ား hosting ျပဳလုပ္ႏုိင္ရန္အတြက္ အခမဲ့ open source platform တစ္ခုျဖစ္သည္။ Webinar software ျဖင့္လည္း တြဲဖက္အသံုးျပဳႏိုင္သည္။ LAMP server အား Install ျပဳလုပ္ထားရန္ (sudo tasksel install lamp-server) လိုအပ္သည္။ Moodle ၏ အခမဲ့ theme မ်ားအား ဤေနရာတြင္ ရယူႏုိင္သည္။ Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt - get moode
Moodle အတြက္ Database server software (mysql-server-) ထည့္သြင္းလိုပါက ေဖာ္ျပပါ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားအား လုပ္ေဆာင္ပါ။ Moodle အား ထည့္သြင္းထားသည့္ computer ေပၚတြင္ database အား တည္ေဆာက္၍ localhost option အား acept လုပ္ပါ။ လိုအပ္ပါက Moodle configuration အား တည္းျဖတ္ပါ။
sudo gedit/etc/moodle/config.php
လုိအပ္ပါက Moodle apache 2 configuration file အား တည္းျဖတ္ပါ။
sudo gedit/etc/moodle/apache.conf
Browser မွတဆင့္ install ျပဳလုပ္ျခင္းအား အဆံုးသတ္ပါ။ (unattended install ျပဳလုပ္ျခင္းမွာ ပိုသင့္ေတာ္ပါသည္။)
စံုလင္စြာေလ့လာရန္အတြက္ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ားတြင္ ၾကည့္ရႈပါ။
Claroline
Claroline (http://www.claroline.net/) သည္ e-learning course မ်ား hosting ျပဳလုပ္ရန္ႏွင့္ ေက်ာင္းသား/ေက်ာင္းသူမ်ား အြန္လိုင္းတြင္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ရန္အတြက္ ျပဳလုပ္ထားသည့္ အခမဲ့ open-source platform တစ္ခုျဖစ္သည္။ Install ျပဳလုပ္ရန္အတြက္ LAMP server အား install ျပဳလုပ္ထားရန္လိုအပ္သည္။ installation အတြက္ source file အား ၎ website တြင္ရယူႏိုင္ၿပီး လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားအား ဤေနရာတြင္ (http://www.claroline.net/documentation/tutorials.html) ေတြ႔ႏုိင္သည္။
Dokeos
Dokeos (http://www.dokeos.com/) သည္ အခမဲ့ သင္ၾကားေရး platform တစ္ခုျဖစ္ၿပီး ေဆးပညာဆိုင္ရာ ပံုမ်ား၊ case presentation မ်ားပါ ပါ၀င္သည္။ ဥေရာပတြင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ အသံုးျပဳေနၾကပါသည္။
Software Development
ျပဳျပင္ရန္ လိုအပ္ေနေသးသည္။ you can contribute.
Kompozer Web Development Editor
Kompozer (http://kompozer.net/) is a Gecko (http://en.wikipedia.org/wiki/Gecko_(Layout_engine))
sudo apt - get install kompozer
Quanta Plus (Web IDE )
Quanta Plus (http://quanta.kdewebdev.org/)
sudo apt - get install quanta kompare kxsldbg cervisia
Netbeans IDE
Netbeans (http://www.netbeans.org/features/) is a free open-source
sudo apt-get install netbeans
BlueFish Web Development Editor
BludFish (http://bluefish.openoffice.nl/) is a GTK-based (Gnome - oriented) editor to write websites,scripts and programming code. It supports perl, Python, pHp, CSS, XML , Java, Javascript, C, SQL , and other formats.
sudo apt - get install bluefish
Gobby ( Multi - user development)
Gobby ( http://gobby.0x539.de/trac/) is a free, multi - platform open source collaborative editor supporting multiple documents in one session and a multi - user chat. Install:
sudo apt - get install gobby
Eclipse IDE
Eclipse (http://www.eclipse.org/home/newcomers.php) is a free open - source cross - platform integrated development environment with plug in support for a large set of programming languages, e.g. Java,C/C++,Python ,PHP.
sudo apt - get install eclipse
Science, Technology ,and Engineering Applications
What ..you thought Ubuntu was just for pay? Also see Ubuntu Science (http://help.ubuntu.com/community/OtherSoftware) . မၾကာမီ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္မည္။
Amateur Electronics
Arduino
Arduino (http://www.arduino.cc/) is an open - source electronics prototyping platform based on flexible, easy - to -use hardware and software. It's intended for artists, designer ,and bobbyists interested in creating interactive objects or environments.See this tutotial (http://www.codetorment.com/2009/11/02/tutorial - getting - started -with -arduino -ide -on- linux- ubuntu - 9- 10/)
La TeX
La TeX (http://www.latex.project.org/) is a LaTeX is a free high- quality typesetting sytstem for the production of technical and scientific documention.
LyX
LyX (http://www.lyx.org/) is a WYSIWYG frontend and GUI interface useful in creating documents formatted for La TeX. Install:
sudo apt - get install Lyx
La TeX Reference Managers
-The standard La TeX bibliography (Bib TeX) tool can be manipulated with one of several tools:
-nbibtex. Install:
- sudo apt - get install nbibtex
-jabref. Install:
- sudo apt - get install jabref
-biblatex. Install:
- sudo apt - get install biblatex
-kbibtex (for KDE) .Install:
- sudo apt - get install kbibtex
-Zotero (http://www.zotero.org) is a Firefox plugin that allows culling references (and reference content ) from online references.
Utilities
Utilities facilitate everyday tasks, such as keeping the clock up to date, archiving utilities , and more.
Archiving Utilities
ZIP
The command - line terminal utility ZIP (http://linux.die.net/man/1/zip) creates files that are compatible with the time - honored PKZIP and WinZip. It is included in (K) Ubuntu by default. Extracting zip files can be done with unzip utility.using the -P option allows using a password for the files.
zip - r - p mypassword desination.zip
Notes: The -r option indicates to include all subdirectories recursively.
FileRoller (Archiving GUI)
FileRoller (http://fileroller.sourceforge.net/features.html) is a GUI for many types of archival utilities.
X-archiver (Archiving GUI)
Xarchiver (http://xarchiver.sourceforge.net/) is a GTK - based GUI front -end for many archiving utilities. Install:
sudo apt - get install xarchiver
Rar
Rar archives files into the proprietary .rar format.
sudo apt - get install rar
This application is a 40-day trial.
Unrar
Unrar extracts files archived with the proprietary .rar format. A free version can be installed:
sudo apt - get install unrar-free
or the proprietary version (also free for noncommercial use) can be installed with the ubuntu- restricted-extras package or with:
sudo apt - get install unrar
7-Zip
The open - source 7-Zip archive format was originally designed for Windows (and DOS) but is also available for Ubuntu. The GNU/Linux version of 7-Zip does not come with a GUI, but Ark can hook into 7-Zip to handle 7z archives.Install:
sudo apt - get install p7zip - full
To allow the 7-Zip extension for Ark to extract .rar files ,also install:
sudo apt - get install p7zip-rar
Hard Drive Utilities
K Disk Free (Hard drive properties monitor)
K Disk Free (http://docs.kde.org/stable/en/kdeutils/kdf/using-kdf.html) is a KDE utility for monitoring free disk space,etc.
sudo apt - get install kdf
Clock Utilties
Screensavers
A screensaver is useful as a security precaution as well as a power and screen element saver. Using even a simple Blank Screen screensaver with a password can slow a potentially malicious passerby from gaining access to your keyboard and computer while you are away from your desk.
- Menu - System - Preferences - Screen Saver
-Set a security password:
- Screen Saver - Lock screen when screensaver is active (ticked)
Partition Managers
Also see these tips for partitioning scheme suggetions, other partitioning tools and methods, and usage of multiple partitions for multiple OSs.
G Parted Partition Manager
Gparted (http://gparted.sourceforge.net/) သည္ Hard Drive Partitions ခြဲရာတြင္ အသံုးျပဳႏိုင္ေသာ GTK
(Gnome) အေျချပဳ ေဆာ့လ္၀ဲ တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ KDE တြင္လည္း အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။
-ဤေဆာ့လ္၀ဲကို LiveCD ေပၚမွ အသံုးျပဳပါက အေကာင္းဆံုးျဖစ္ပါသည္။ ေနာက္ပိုင္းထြက္ရွိေသာ Ubuntu LiveCD မ်ားတြင္ GParted ေဆာ့လ္၀ဲကို ထည့္သြင္းထားၿပီးျဖစ္သည္။ Ubuntu ကို စက္ထဲတြင္ Install မလုပ္ဘဲ၊ CD မွ တိုက္ရိုက္ အသံုးျပဳၿပီး GParted ကို စတင္ႏုိင္ပါသည္။]
- Menu-System-Administration -GParted
-အျခားနည္းလမ္းတစ္ခုကား GParted .iso ဖိုင္ကို ဤေနရာမွ (http://sourceforge.net/project/showfiles.php?group _id=115843 package_id=271779) ရယူႏုိင္ပါသည္။ ထို .iso ဖိုင္ကို GPartet LiveCD ျပဳလုပ္ရန္ ဤ CD Burning Guide (http://help.ubuntu.com/community/BurningIsoHowto) ကို ဖတ္ပါ။ G Parted LiveCD ကို အသံုးျပဳၿပီး partitions ခြဲႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
-Ubuntu ကို Hard Drive အတြင္း Install လုပ္ထားပါက Terminal တြင္ ေအာက္ပါ Command ကို ရိုက္ထည့္ၿပီး GParted ကုိ Install လုပ္ႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။
sudo apt-get install gparted
System Backup and Recovery
Comming Soon!!!
- you can contribute
System Rescue and Cloning Utilities
System Rescue CD
SystemRescueCD (http://www.sysresccd.org/Main_Page) is a LiveCD that includes important utilities such as GParted,Partimage,ddrescue, Rsync , and FSArchiver. Several of these utilities cannot be used from within a running partition, so using them from a LiveCD is often necessary. Download (http://www.sysresccd.org/Download) and burn (http://help.ubuntu.com/community/BurningIsoHowto) the LiveCD from the website.
Clonezilla
Clonezilla (http://clonezilla.org/)allows the backup or duplication of a partition for a single machine or for multiple machines over a network. (It is similar to North Ghost.)It includes Partimage, partclone (http://sourceforge.net/projects/partclone/),and other utilities.It is available (http://sourceforget.net/projects/clonezilla/files) as a LiveCD which can then be burned (https://help.ubuntu.com/community/BurningIsoHowto).(A serious limitation of Clonezilla is its inability to backup/restore split image files to/from multiple media (e.g.spanned DVDs/CDs), limiting its usefulness as an inexpensive cloning and distribution solution.Partition image backup/restoration must be to/from a single hard drive,large capacity USB stick,or networked storage space)
Disk Imaging software G4U (http://sourceforge.net/projects/g4u/)is a utility to image a disk bit by bit. G4L (http://sourceforge.net/projects/g4l/) is a utility to image a disk bit by bit.It inkcludes a GUI interface.
Ubuntu Customization Kit
Ubuntu Customization Kit (http://sourceforge.net/projects/uck)is a utility to customize a (K) Ubuntu LiveCD.Install: sudo apt-get install uck
Remastering software Debian and (K) Ubuntu Linux operating systems can be remastered and customized (using one of
- a number off utilities) for re-distribution.(See thisWikipedia list
(http://en.wikipedia.org/wiki/List-of-rematering for distribution among its members,while preserving the intrinsic architecture and function of (K)Ubuntu.The customized (K) Ubuntu OS can than be distributed on a CD or a USB flashdrive. Users are then free to futher customize the OS,or even to revent back to the original default(K) settings. Also see the Ubuntu wiki (http://help.ubuntu.com/community/Install CDCustomization).
oem-config-gtk
sudo apt-get install oem-comfig-gtk
!---[http://sourceforge.net/projects/remastersys/Remastersys for Ubuntu (http://www.geekconneection.org/remastersys/ubuntu.html---) .For tips, see this page. Reconstructor(https://www.reconstructor.org/projects/reconstuctor/wiki/UserGuide). The open source engine can be downloaded (https://www.reconstructor.org/projects/reconstutor/files)and installed a.deb package.
.For tips,see this page.
Run Ubuntu LiveCD from a USB pendrive
The Ubuntu LiveCD can be installed on and run from a USB pendrive. Settings ca be persistently saved (but the LiveCD kerned modules can not be upgraded). Programs can be installed and run,however ,and files saved to the USB drive. (The installed programs will remain installed). An Ubuntu Live CD is needed to do the installation. For additional info, see the Ubuntu Community documentation (http://help.ubuntu.com/community/Installation/FromUSB Stick) or the Pendrivelinux instructions (http://www.pendrivelinux.com/creating-an-ubuntu-live-usb-from-cd/).
The USB LiveCD can be used to install Ubuntu on computers (including netbooks) that do not have CD-ROM/DBD drives.
USB pendrives to be used to run Ubuntu should have a minimum of 2 Gb(preferably 4 Gb).If you wish to install a fast, fully functional Linux system on a pendrive that has less memory than that, use PuppyLinux (http://www.puppylinux.org/) or Lubuntu (https://wiki.ubuntu.com/Lubuntu).
USB Creator
You can make a LiveCD on a USB pendrive using USB Creator and either a LiveCD or an .iso version of the LiveCD stored on your hard drive. USB Creator is installed by default in Ubuntu. If not,install:
sudo apt - get install usb -creator-gtk
-Run:
- Menu - System - Startup Disk Creator
Create a boot CD to allow booting from the USB drive
Many computers do not allow booting from a USB drive (but they do allow booting from the CD-ROM). You can create a CD-ROM using these Pendrivelinux instrctions (http://www.pendrivelinux.com/make-a-usb-boot-cd-for-ubuntu-9-10/) and set your BIOS to boot from this CD-ROM. When you boot from this CD-ROOM, it will use the bootup files on the Ubuntu USB drive you previously created (in the step above).
System Administration
GRUB boot manager settings
Grub2
Ubuntu 11.04 (Natty) တြင္ boot manager အျဖစ္ (customize လုပ္ရန္ ရႈပ္ေထြးေသာ) Grub2 (http://www.gnu.org/software/grub/maunal/grub.html) ပါလာပါသည္။ (Grub2 ႏွင့္ grub-pc သည္ တစ္မ်ဳိးတည္းသာ ျဖစ္သည္။) Grub2 အတြက္ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို Ubuntu wiki (http://wiki.ubuntu.com/Grub2) သို႔မဟုတ္ Ubuntu forums (http://ubuntuforums.org/showthread.php?t=1195275) မ်ားတြင္ ၾကည့္ရႈႏုိင္သည္။ အၾကမ္းအားျဖင့္
sudo nano /etc /default /grub sudo grub-mkconfig--output=/boot/grub/grub.cfg
အျခားေသာနည္းလမ္းအေနျဖင့္ ေအာက္ပါ command ကို အသံုးျပဳႏိုင္သည္။
sudo update-grub
!---
Turn off ACPI through GRUB
The new Linux kernel , starting with Karmic ,will attempt to throttle the CPU every few seconds based on lm-sensors read of CPU temperature and fan speed. If your hardward is not supported by lm-sensors (like mine), this will cause your system to show down dramatically or even freeze. As always, this is an ACPI problems, so disabling it at boot often takes of the problem.Edit the GRUB configuration as above and add the line:
GRUB _ CMDLINE _ LINUX =acpi=off
Grub2 background image,colors,fonts
- -Grub2 အတြက္ ေနာက္ခံပုံရိပ္မ်ား၊ အေရာင္မ်ား ၊ Font ္မ်ား ဤေနရာတြင္
(့http://ubuntuforums.org/showthread.php?p=10720685#post 10720685) ၾကည့္ပါ။
- Grub2 ကို configure လုပ္ျခင္းျဖင့္ အသံုးျပဳႏုိင္သည္။
sudo update - grub
အသံုးျပဳမည့္ပံုသည္ /etc /default /grub တြင္ ရွိသည့္ Grub 2 စတင္လုပ္ေဆာင္ရန္ သတ္မွတ္ထားေသာ ပံုအရည္အေသြးႏွင့္ တူညီရမည္။ (ဥပမာ 1024 x 768)
-ေရြးခ်ယ္ထားေသာ splashimage မ်ားကို /usr/share/image/grub ဖိုင္တြဲတြင္ ထည့္သြင္း၍
- အသံုးျပဳႏိုင္သည္။
sudo apt - get install grub2-splashimages
- -အသံုးျပဳလိုေသာ ပံုရိပ္တစ္ခုကို /boot/grub ဖို္င္တြဲတြင္ ထည့္၍ splashimage အေနျဖင့္
- အသံုးျပဳႏိုင္သည္။ ဥပမာ
sudo in -s /usr /share /images /grub /Plasma-lamp.tga/boot/grub sudo update-grub
Protecting Grub2 from cracking
Grub 2 အား ခ်ဳိးေဖာက္၀င္ေရာက္ျခင္း မျပဳႏုိင္ရန္ ကာကြယ္ျခင္း
- -Grub2 ကို ကာကြယ္ရန္ အေရးႀကီးေသာ အခ်က္မ်ားကို Grub Manual
(http://www.gnu.org/software/grub/manual/grub.html#Security ) တြင္ ၾကည့္ပါ။
- command ကို ရိုက္ထည့္ပါ။
set superusers=user1 #password_pbkdf2 user1 grub.pbkdf2.sha512.10000.biglongstring password user1 insecurecleartextpassword
စကား၀ွက္ေနရာတြင္ insecurecleartextpassword အစား သင္၏ စကား၀ွက္ ထည့္သြင္းအသံုးျပဳရပါမည္။ သို႔မဟုတ္ ဤေနရာ (http://www.gnu.org/software/grub/manual/grub.html#Security) တြင္ ျပထားေသာ pbkdf2-encrypted နည္းလမ္းကို အသံုးျပဳ၍ ကာကြယ္ႏုိင္သည္။ သင္၏ Ubuntu OS Grub2 လံုျခံဳေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေသးစိတ္ကို ဤ Blog (http://www.panoet.com/set-grub-2-password- protection-149) တြင္ ဖတ္ရႈႏိုင္သည္။
GRUB Legacy
Boot partition တစ္ခုႏွင့္ အသံုးျပဳရန္ GRUB ၏ version အေဟာင္းျဖစ္သည့္ (Grub Legacy (http://www.gnu.org/software/grub/manual/legacy/grub.html) ကို ရယူႏုိင္သည္။ Grub Legacy ကို ထည့္သြင္းရန္အတြက္
sudo apt - get install grub
- -အကယ္၍ သင့္ကြန္ပ်ဴတာတြင္ operation system တစ္ခုထပ္ပိုရွိေနပါက multiple operation systems
- (OS) ျဖစ္ေနၿပီး သင္သည္ Grub Legacy boot manager ကို သံုးစြဲဖူးၿပီး ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္သည္။ Grub Legacy ၏ option မ်ားကို menu.1st configuration file တြင္ တည္းျဖတ္ျပင္ဆင္ႏုိင္သည္။ အေသးစိတ္ကို ၾကည့္ရႈႏိုင္သည္။
sudo nano /boot /grub /menu.1st
- (text editor အျဖစ္ nano အစား gedit ကို အသံုးျပဳႏိုင္သည္။)
Chainloading Grub2 from Grub Legacy
Grub Legacy မွ data မ်ား ရယူ၍ Grub2 တြင္ ျပန္လည္ အသံုးျပဳျခင္း
Grub Legacy မွ data မ်ားရယူ၍ Grub2 တြင္ အသံုးျပဳရန္အတြက္ Grub Legacy ၏ menu.1st configuration file တြင္ ဤပံုစံျဖင့္ မိမိ OS မ်ားကို ျဖည့္သြင္းပါ။ (menu.1st ဖိုင္ကို boot partition တြင္ သိမ္းဆည္းထားသည္။)
title Kubuntu Maverisk OS (chainloader) rootnoverity (hdo,6) kernel /boot /grub /core.img
!---
- သို႔မဟုတ္
title Kubuntu Maverick OS (chainloader) rootnoverify (hdo,6) configfile/boot/grub.cfg
--- t Protecting Grub Legacy From cracking
Grub Legacy ကိုခ်ိဳးေဖာက္၀င္ေရာက္ျခင္းမျပဳႏုိင္ရန္ ကာကြယ္ျခင္း
- -Grub Legacy ကိုကာကြယ္ရန္ အေရးၾကီးေသာအခ်က္မ်ားကို this section of the Grub Manual
(http://www.gnu.org/software/grub/manual/legacy/grub.htm#Security) တြင္ ၾကည့္ပါ။
- command line ကို uncomment လုပ္ပါ (hash သေကၤတကို ဖယ္ထုတ္ပါ။)
#password topsecret
ထို႔ေနာက္ စကား၀ွက္ထည့္သြင္း၍ သို႔မဟုတ္ ဤေနရာ (http://www.gnu.org/software/grub/manual/legacy/grub.html1#Security ) တြင္ ျပထားေသာ md5- encrypted နည္းလမ္းကို အသံုးျပဳ၍ ကာကြယ္ႏုိင္သည္။ menu item မ်ားကို စကား၀ွက္ျဖင့္ ကာကြယ္ရန္ မည္သည့္ item menu ၏ ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္မဆို ကာကြယ္ထားေၾကာင္း အမွတ္အသားျဖစ္သည့္ lock ကို ထည့္သြင္းျခင္းျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည္။
Default Applications
Ubuntu ၏ ယခင္ version မ်ားတြင္ သင္ သတ္မွတ္ထားေသာ လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ မည္သည့္ program အား ပံုေသအသံုးျပဳမည္ကို သင့္အေနျဖင့္ ဤေနရာမွ ေရြးခ်ယ္ႏို္င္သည္။
Menu - System - Administration - Default Applications
(သို႔မဟုတ္) ဖိုင္တစ္ခုအား right click ႏွိပ္၍ Open with Other Application .. ျဖင့္လည္း ေရြးခ်ယ္ႏုိင္သည္။
Default Application munu သည္ လက္ရွိ Ubuntu version တြင္ မပါရွိေတာ့ပါ။ သို႔ေသာ္ ဤ function အား ျပဳလုပ္ခြင့္ေပးေသာ GUI ႏွင့္ Ubuntu ႏွင့္ Multiple similar Ubuntu system twesk မ်ားအတြက္ Ubuntu Tweak (http://ubuntu-tweak.com/) ကို install ျပဳလုပ္၍ အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။
wget nowikihttp://launchpad.net/ubuntu-tweak/0.5.x/0.5.8/+ download/ubuntu-tweak_0.5.8-1all.deb sudo dpkg -i ubuntu- tweak _ 0.5.8-1_all.deb/nowiki Kill a process Sometimes a program (or process) just freezes. To kill (or end) the program/process:
- Menu- System- Administration- System Monitor- highlight the errant process- Kill
process From the command line: sudo killall process
- where process is the name of the frozen program,such as firebox.
တစ္ခါတစ္ရံမွာ Program တစ္ခု (သို႕မဟုတ္) process တစ္ခုဟာ အသံုးျပဳေနစဥ္မွာပဲ ရပ္တန္႔ (hang) သြားတတ္ပါတယ္။ထိုကဲ႔သို႔ေသာ program (သို႔မဟုတ္) process မ်ားအား kill (သို႕မဟုတ္) ပိတ္ပစ္ရန္အတြက္
- Menu- System- Administration- System Monitor- highlight the errant process -Kill
process
မွပိတ္ႏိုင္ပါတယ္။ command line မွလည္း sudo killall process ဟုရိုက္ကာ ပိတ္ႏိုင္ပါတယ္။ process ေနရာတြင္ ရပ္တန္႕ေနေသာ program ( firefox ဆိုပါက firefox) ဟုထည့္ေပးရပါမယ္။
Enabling NUM LOCK On Startup
- Menu - System -Administration -Keyboard Mouse - Keyboard - turn on Numlock on Startup
Working with Menus
Create an encrypted folder
သင့္အေနျဖင့္ encrypted ျပဳလုပ္ထားသည့္ အရာမ်ားပါ၀င္ေသာ folder တစ္ခု ဤလမ္းညႊန္ခ်က္မ်ား (http://help.ubuntu.com/community/EncryptedPrivatedDirectory) အား ၾကည့္ရႈ၍ ဖန္တီးႏိုင္ပါသည္။
Create a symlink from a file to another location
symbolic link (http://en.wikipedia.org/wiki/Symbolic_link) (သို႔) symlink ဟုလည္း သိၾကသည့္ သေကၤတလင့္သည္ Linux ၏ file သုိ႔မဟုတ္ directory တစ္ခုအား တစ္ေနရာမွ အျခားေနရာသို႔ ညႊန္ျပသည့္ နည္းလမ္းတစ္ခုျဖစ္သည္။ အသံုးျပဳပံု
Ln -s /path /to /source/path/to/destination
အကယ္၍ /path/to/destination မွ superuser ျဖစ္ရန္လိုအပ္ပါက ေအာက္ပါ command အား အသံုးျပဳပါ။
sudo Ln-s /path /to/source /path/to/destination
ဤနည္းသည္ ယခင္ window user မ်ား အကၽြမ္းတ၀င္ရွိၾကမည့္ Shoutcut မ်ားဖန္တီးသည့္ ပံုစံျဖင့္ ဆင္တူေသာ္လည္း ပို၍ အဆင့္ျမင့္ (စြမ္းအားျမင့္) ပါသည္။
Assign a root password
Root သုိ႔ တို္က္ရိုက္ log in ျပဳလုပ္ႏိုင္ရန္အတြက္ root password ထည့္သြင္းေပးရန္လိုအပ္ပါသည္။ password ထည့္သြင္းရန္အတြက္
sudo passwd rood
ထို႔ေနာက္ သင့္အေနျဖင့္
su
ကို အသံုးျပဳ၍ root သုိ႔သြားပါ။ ထုိ႔ေနာက္ root password အား ထည့္သြင္းေပးပါ။
Get a root prompt without using a root password
If you have not set a root password (or don't konw it), you can obtain root user privileges anyway. From the command -line Terminal:
- sudo - s
- or
- or
You will use your own user password instead of a root password. You could also get a prompt to become any other user on the computer by typing:
sudo su username
Use the File Managers as root
sudo nautilus
- or
gksudo nautilus
Maunally Mount and Unmount a device
To manually mount a device:
mount /dev/hda
replace /dev/hda/with the location of the device.
To manually unmount a device.
umount/dev/hda
replace/dev/hda with the location of the device.
Hardware
Coming Soon!!!
- you can contribute
Networking
တစ္ခုတည္းေသာ Network manager အား GUI interface ျဖင့္ စတင္လုပ္ေဆာင္ေစႏိုင္ပါသည္။ Network- Manager သည္ ပံုမွန္အေနျဖင့္ ပါ၀င္ၿပီးျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အသံုးျပဳသူမ်ားသည္ Wicd Network Manager (http://wicd.sourceforge.net/) ကို ပို၍ ႏွစ္သက္ၾကသည္။
Network Manager
Network Manager သည္ ubuntu တြင္ ပံုမွန္အေနျဖင့္ ထည့္သြင္းထားၿပီးျဖစ္သည္။ ၎သည္ Notification ေနရာတြင္ internet connections (wireless APs သို႔မဟုတ္ wired connection တို႔ကို )ခ်ိတ္ဆက္ရန္ သို႔မဟုတ္ အသံုးမျပဳရန္ ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ပါသည္။
Wicd Network Manager
Wicd Network Manager (http://wicd.sourceforget.net/) is a GTK -dependent networking manager written in Python that can be used in all variants of Ubuntu. Many users (including me) report it to be faster and more stable than Network Manager. To avoid networking conflicts, Wicd requires the removal of Network Manager prior to installation.
sudo apt - get remove network - manager sudo reboot sudo apt - get install wicd
Set a static IP address
I have never been able to ger Network Manager to accept my static IP address settings. If you only use only a wire interface, you do not neekd a network manager and it can be removed.
- -Remove Network Manager:
sudo apt - get remove network - manager sudo reboots
- -Edit the /etc /network/interfaces files:
GPPP
GPPP သည္ ယခင္ Ubuntu versions ေတြရဲ႕ default modem dailing application ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
- Menu - Applications - Internet - GPPP Internet Dail - up
Remote Access
Remote Access နည္းလမ္းမ်ဳိးစံုရွိပါသည္။ VNC Sharing ကို သံုးျခင္းျဖင့္ ရီမုတ္လုပ္ထားေသာ ကြန္ပ်ဴတာ၏ Desktop ကို ၾကည့္ႏိုင္၊ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ပါသည္။ (Windows သံုးသူမ်ားသည္ အလားတူ (remote desktop protocol,RDP ) ဟု ေခၚေသာ သီးျခားအဖြဲ႔အစည္း တစ္ခုပိုင္ ပရိုတိုေကာကို သံုးၾကသည္။) XDMCP (X Display Manager Control Protocol) ျဖင့္ လည္း X-windows ကို အေျခခံသည့္ ၿပီးျပည့္စံုေသာ Remote Login ကို ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါသည္။ ခြင့္မျပဳသင့္ေသာ ၀င္ေရာက္ျခင္းမ်ား ၊ေဒတာအခ်က္အလက္ ပို႔ေဆာင္ျခင္းမ်ားကို ကာကြယ္ေပးေသာ သင့္ေတာ္သည့္ ၾကိဳတင္ကာကြယ္မႈမ်ားမရွိလွ်င္ Remote Connection သည္ လံုျခံဳေရးအရ အႏ ၱရာယ္ရွိေပသည္။
ွSSH
Secure Shell သုိ႔မဟုတ္ SSH လို႔ေခၚေသာ network protocol တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ၎ Protocol သည္ ကြန္ပ်ဴတာ ႏွစ္ခုၾကားတြင္ Secure channel (သို႔မဟုတ္ tunnel ) မွ တဆင့္ အခ်က္အလက္ေတြကို ဖလွယ္ႏိုင္ရန္ အေထာက္အပံ့ေပးပါသည္။ Encryption လုပ္ျခင္းျဖင့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို တိက်လံုျခံဳမႈ ရွိေစပါတယ္။ OpenSSH client ကိုေတာ့ Ubuntu တြင္ default အေနနဲ႔ install လုပ္ထားၿပီး အျခား SSH server run ေနေသာ ကြန္ပ်ဴတာတစ္ခုႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ေပးႏုိင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
Tips Tricks
Run Command
Run Command အသံုးျပဳျခင္း သင့္ရဲ႕ စက္အတြင္းက Application မ်ားကို Run Command မွတဆင့္ အသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။ Alt + 2 ကိုသံုးပါ။
Turn off Hot Keys
Hot Keys မ်ားအား ပိတ္ျခင္း
ကၽြန္ေတာ့အျမင္မွာေတာ့ ဒါဟာ အလြန္အႏ ၱရာယ္ရွိတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။။ အစက္ေလးတစ္စက္ဟာ ထင္မွတ္မထားတဲ့ ဘယ္လို အျဖစ္အပ်က္မ်ဳိးကို မဆုိ ျဖစ္သြားေစႏိုင္ပါတယ္။ စိတ္မေကာင္းစရာအျဖစ္န႔ဲပဲ ဒါဟာ ျပသနာတစ္ခုအျဖစ္နဲ႔ Operation System ထဲမွာ ရွိေနၿပီး turn off လုပ္ဖုိ႔လည္း ခက္ခဲပါတယ္။
- Menu - System -Administration -Advanced - Input Actions -General Settings - check Disable KHotKeys daemon
- Menu- System -Administration -Advanced- Input Actions - Gestures Settings - check Disable mouse gestures globally
တကယ္လို႔သင္က Disable mouse gestures globally ကို ေရြးခ်ယ္ခ်င္ပါတယ္ဆိုရင္ေတာ့ (တခါတရံမွာ အလုပ္မလုပ္ပါ) Desktop ေပၚက မလိုအပ္တဲ့ Hotkey ေတြကို disable လုပ္ပါ။
- Menu - System - Administration -Advanced -Keyboard Mouse - Keyboard Shortcuts
ၿပီးေတာ့ သင္က linking gestures to sticky and slow keys ကို deactivate လုပ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့
- Menu - System -Administration -Accessibility -Activation Gestures -uncheck Use gestures for activating sticky keys and slow keys
မွတ္ခ်က္။ ။သင့္အေနနဲ႔ application အေတာ္မ်ားမ်ားကို အသံုးျပဳမယ္ဆိုရင္ hotkeys ေတြကို disable လုပ္ထားရပါမယ္။
- Synaptic Touchpad မွ hotkeys မ်ားကေတာ့ Ubuntu documentation
(https://help.ubuntu.com/community/Synaptics Touchpad#Ubuntu) ကို အသံုးျပဳၿပီး ေရြးခ်ယ္ turned off ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
Associate default applications
သက္ဆိုင္ရာ application မ်ားအား အလိုအေလ်ာက္ပြင့္ရန္
- -Dvd player အလိုအေလ်ာက္ပြင့္လာရန္အတြက္ DVD playback လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းကို ဖြင့္ထားရန္လိုအပ္ပါသည္။ ပထမဦးစြာ Menu - System - Administration - Advanced - File Associations - x - content - video - dvd - Applications Preferance order - Add... တြင္ မိမိႏွစ္သက္ရာ media player အား ေရြးခ်ယ္ပါ။ ၎တြင္ Blu - Ray ႏွင့္ HD DVD အတြက္ ဆင္တူေသာ ေရြးခ်ယ္မႈဇယားရွိပါသည္။ တစ္ခုခ်င္းစီအား ေရြးခ်ယ္သတ္မွတ္ေပးပါ။ -MPEG ႏွင့္ အျခား ရုပ္သံ Format မ်ားအတြက္ အလိုအေလ်ာက္ player မ်ားသတ္မွတ္ရန္
- Menu - System -Administration - Advanced - File Associations - video -mpeg -
Automatic user login
user စကား၀ွက္အသံုးျပဳရန္ မလိုပဲ ၀င္ေရာက္ေသာစနစ္
- -သြားေရာက္ျပင္ဆင္ရန္အတြက္ (မွတ္ခ်က္ ၊ User အတြက္ password လိုအပ္ေနဆဲျဖစ္ပါသည္။ ) Menu - System -System Settings -Login Manager -Convenience -Enable Auto -Login (အမွန္ခ်စ္) - Lock session (အမွန္ခ်စ္)
- -Pre - select user: Specified :Choose primary user
Autostart a program at bootup
Program မ်ားအား bootup လုပ္စဥ္ အလုိအေလ်ာက္စတင္ေစျခင္း
မည္သည့္ program မဆို ~/.config/autostart folder သုိ႔ program သေကၤတ လမ္းေၾကာင္း ဖန္တီးေပးျခင္းအားျဖင့္ bootup ၌ စတင္ေစလိုပါက သေကၤတလမ္းေၾကာင္း ဖန္တီးေပးရပါမည္။
sudo in -s /usr/bin/firefox ~/.config/autostart
Choose Bootup /Startup services
Bootup /Startup service မ်ားေရြးခ်ယ္ျခင္း
ွSystem ၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား တိုးတက္ေစရန္အတြက္ Startup ျပဳလုပ္စဥ္တြင္ မလုိအပ္ေသာ/ အသံုးမျပဳလိုေသာ service မ်ား စတင္ျခင္းမ်ား မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ရပါမည္။
- -GTK အား အေျချပဳထားေသာ Bootup - Manager အား Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt - get install bum
- -Bootup-Manager အား အသံုးျပဳရန္
- Menu - System - Bootup - Manager
Run a script from a menu item
Menu item မွ Script အား အသံုးျပဳျခင္း
(password စသည့္ )တံု႔ျပန္ေမးခြန္းမ်ား ေမးျမန္းျခင္းမ်ားအား ေျဖဆိုရန္ script တိုေလးမ်ားအား Menu item ထဲတြင္ ထည့္သြင္းႏိုင္ပါသည္။ ေအာက္တြင္ SSH Negotiation ျပဳလုပ္စဥ္ password ထည့္ေပးႏိုင္သည့္ ဥပမာအား ေဖာ္ျပေပးထားပါသည္။ ပထမဦးစြာ အသံုး၀င္ expect (http://linux.die.net/man/1/expect) program အား install ျပဳလုပ္ပါ။
sudo apt -get install expect
Menu item တြင္ shortcut (သို႔) command အသံုးျပဳျခင္း
expect apt -c 'spawn ssh -1 sshuser -L 5900:127.0.0.1:5900 remoteserver.remotedomain .org -p 22;expect ျဖစ္ပါသည္။
ဤ password ဥပမာသည္ ssh program မွ password လိုအပ္ေသာအခါ sshpassword ကို သြားေစပါသည္။ Expect သည္ command-line terminal မွ စာလံုးအခ်ဳိ႕ကိုေစာင့္ဆိုင္း ရယူၿပီး စာမ်ားျပန္ထုတ္ေပးသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ Menu Iten ကို terminal တြင္သာ run ေစရမည္ျဖစ္္္္္္သည္။
SHC (Encrypt scripts)
SHC (http://www.datsi.fi.upm.es/~frosal/) သည္ code ႏွင့္ password စသည္မ်ားကို မျမင္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးၿပီး ထို script မ်ားကို binary အျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲေပးသည့္ ရိုးရွင္းေသာ script compiler တစ္ခုျဖစ္သည္။ အသံုးျပဳပံုမ်ားအား ဤေနရာတြင္ (http://www.datsi.fi.upm.es/~frosal/sources/shc.html) ၾကည့္ရႈႏိုင္ပါသည္။ Debian Etch respository ကို ထည့္သြင္းျခင္းျဖင့္ install ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါသည္။
sudo add - apt - repository http://archive.debian.org/debian/etc main
ထို႔ေနာက္ shc package အား install ျပဳလုပ္ပါ။
sudo apt - get install shc
Capture a screenshot
Screenshot ျပဳလုပ္ျခင္း ဤ Tutorial (http://tips.webdesign 10.com/how-to-take-a-screenshot-on- ubuntu-linux) တြင္ ၾကည့္ပါ။
Customize desktop to look like KDE
Desktop အား KDE ကဲ့သို႔ ေျပာင္းလဲျခင္း
ေနာက္ဆံုးထြက္ Ubuntu versionတြင္ Gnome desktop အား ျပဳျပင္၍ cleaner KDE desktop အျဖစ္ ျပင္ဆင္ႏုိင္ပါသည္။ (ျပဳျပင္ျခင္းသည္ အလြန္ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာက်သျဖင့္ ဤအပိုင္းသည္ လမ္းညႊန္အျဖစ္သာ ေဖာ္ျပေပးထားသည္။ )
- -Desktop Customization ျပဳျပင္ျခင္းကို ၾကည့္ပါ။
Run a KDE 4 desktop from Ubuntu
Ubuntu တြင္ KDE 4 Desktop အသံုးျပဳျခင္း
Kubuntu တြင္ အလိုအေလ်ာက္ပါၿပီးျဖစ္ေသာ KDE4 အေျချပဳ Desktop အား Ubuntu တြင္ install လုပ္ႏုိင္ပါသည္။
apt - get install kubuntu - desktop
KDE4 အား install လုပ္ရာတြင္ အသံုးမလိုေသာ feature မ်ားျပားျခင္းႏွင့္ Module မ်ားအၾကား လိုက္ေလ်ာညီေထြမႈမရွိျခင္း ျပသနာမ်ားၾကံဳေတြ႔ရတတ္ပါသည္။ Login ျပဳလုပ္ရာ၌ KDE (Kubuntu) Desktop ျဖင့္ ျဖစ္ေစ၊ Gnome (Ubuntu) Desktop ျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာျဖင့္ ျပဳလုပ္ႏုိင္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း Desktop တစ္ခုခ်င္းစီမွ Modules ၂ခုသည္ function တစ္ခုအား လုပ္ေဆာင္မည္ဆိုပါက အခက္အခဲ(ကြဲလြဲျခင္း)မ်ား ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
Run a KDE 3 desktop from Ubuntu
KDE 3 Desktop အား Ubuntu တြင္ အသံုးျပဳျခင္း
သင့္အေနျဖင့္ ယခင္ Lucid (သို႔မဟုတ္) မည္သည့္ KDE 3 application မွ KDE 3 Desktop ကို Ubuntu တြင္ install လုပ္ႏုိင္ပါသည္။
- -ေဖာ္ျပပါ KDE 3 repositories အား ထည့္ပါ။
sudo add - apt - repository ppa:kde3 -maintainers
- -KDE 3.5 desktop အား install လုပ္ပါ။
sudo apt - get update sudo apt - get install kubuntu - desktop -kde 3
- -မည္သည့္ KDE 3 application ကိုမဆို install ျပဳလုပ္လိုပါက package အမည္တြင္ -kde 3 ဟူေသာ
- စာလံုးကို ထပ္ျဖည့္ေပးရပါမည္။ အခ်က္အလက္ အျပည့္အစံုအတြက္ Pearson Computing
(http://apt.pearsoncompution.net/) ကို ၾကည့္ပါ။
Kill (end) a process
Process (application) အား ပိတ္ျခင္း (သို႔မဟုတ္) အဆံုးသတ္ျခင္း
- -Frozen PC ကို ျပင္ဆင္ရန္ နည္းလမ္းအေတာ္မ်ားမ်ား ရွိပါသည္။ Alt + F2 ကို ႏွိပ္ပါ။ ထို႔ေနာက္ frozen Application ကို ပိတ္ရန္ Killall ကို အသံုးျပဳပါ။ ဥပမာ:
sudo killall amarok sudo killall firefox
- -ထစ္ေနေသာ Graphic ႏွင့္ ဆိုင္သည့္ application မ်ားကို ပိတ္ရန္အတြက္ xkill utility ကို သံုးပါ။ Alt+F2 ကို ႏွိပ္ပါ။ xkill ဟု ရိုက္ၿပီး run ကို ႏွိပ္ပါ။ သင္ပိတ္လိုေသာ application ေပၚတြင္ Mouse ၏ ၀ဲလက္ခလုတ္ကို ႏွိပ္ပါ။ ဤနည္းျဖင့္ သင္ပိတ္လိုသည့္ application မ်ားကို ပိတ္ႏိုင္ပါသည္။
skill
-အျခားနည္းအေနျဖင့္ AltGr+SysRq+K (Right Alt +Print Screen + K) ကို ႏွိပ္ပါ။ ဒီနည္းက သင့္ကို log out ျဖစ္ေစမွာျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ဒီနည္းက အလုပ္မျဖစ္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ Ctrl + Alt + F1 ကိုႏွိပ္ၿပီး login လုပ္ပါ။ ၿပီးေတာ့ သင့္ password ကို ႏွိပ္ၿပီး run ပါ။
sudo killall gdm sudo startx
Veew hidden files
Hidden File မ်ားအား ၾကည့္ရႈျခင္း Nautilus Manager မွာ ဒါေလးကို ႏွိပ္ပါ။
ctrl + H
Mute notifications (alerts)
Notification (အခ်က္ျပျခင္း ) ေတြကို အသံေဖ်ာက္ရန္
- -အခ်က္ေပးသံေတြကို disable ျပဳလုပ္ဖို႔အတြက္ Menu - System - Preferences - Sound -Sound Effects - Sound theme: -No sounds - Close -GNOME အခ်က္ေပးခ်က္ေတြဟာ အသံျဖင့္ အလိုအေလ်ာက္ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ ဒါကို သီးျခား disable ျပဳရပါမယ္။ Alt - F2 - gconf - editor -/apps/indicators - sound - volume _mute (အမွန္ျခစ္ေပးပါ။ ) -Login အခ်က္ေပး အသံကို ပိတ္ရန္အတြက္ Menu - System -Preferences - Startup Applications - Startup Programs - GNOME Login Sound (အမွန္ ျခစ္ျဖဳတ္ေပးပါ။ ) - Close -Menu - System - Administration - Login Screen - Unlock - Play login sound (အမွန္ျခစ္ျဖဳတ္ေပးပါ။) -Close
Random password generator
က်ပန္း password geneartor
- -Pwgen သည္ က်ပန္း password စာလံုးစုမ်ားထုတ္ေပးရန္အတြက္ အသံုး၀င္သည့္ command line တစ္ခုျဖစ္သည္။ Kubuntu တြင္ Konsole မွ တဆင့္ ၊Ubuntu တြင္ Terminal မွတဆင့္
အသံုးျပဳႏိုင္သည္။ Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt - get install pwgen
- -Pwgen အား အသံုးျပဳရန္
pwgen
- -UUIDgen သည္ က်ပန္း UUID မ်ားအား ထုတ္ေပးသည့္ အသံုး၀င္ေသာ အလိုအေလ်ာက္ ထည့္သြင္းေပးထားသည့္ program တစ္ခုျဖစ္သည္။ အသံုးျပဳရန္ း
uuidgen
ဆႏၵရွိပါက က်ပန္း UUID အား password အေနျဖင့္လည္း အသံုးျပဳနိုင္ပါသည္။
Password checker and enforcement
John the Ripper (http://www.openwall.com/john/) Password စစ္ေဆးမႈႏွင့္ အတည္ျပဳမႈ
John the Ripper သည္ Dictionary ၏ password မ်ားအား ဖ်က္ရန္အတြက္ အခမဲ့အသံုးျပဳႏိုင္ေသာ open source ျဖစ္ၿပီး ေယဘုယ်အားျဖင့္ ၄သန္းခန္႔ ဘာသာေပါင္းစံုျဖင့္ အသံုးျပဳေနၾကသည္။
- အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဤ program သည္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ႏွင့္ လြယ္လင့္တကူ ရႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီး မိမိ၏ ကြန္ျပဴတာ ႏွင့္ LAN ၏ password မ်ားအား စစ္ေဆးျခင္း၊ လံုျခံဳေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားအတြက္လည္း ၏ အသံုး၀င္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt - get install john
-Passwdqc (http://www.openwall.com/passwdqc/) သည္ password မ်ား၏ ၾကံ့ခိုင္မႈအား အတည္ျပဳေပးရန္အတြက္ သံုးေသာ module တစ္ခုျဖစ္သည္။ Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt - get install passwdqc
MD5Sum
File တစ္ခု၏ MD5 sum မ်ားအား စစ္ေဆးရန္အတြက္ သံုးေသာ command line တစ္ခုျဖစ္သည္။
md5sum filename
Filenames with spaces
Spaces ခံ၍ အမည္ေပးထားေသာ File မ်ား
- -Spaces ခံ၍ ရိုက္ႏွိပ္ထားေသာ File ႏွင့္ Folder အမည္မ်ားအား မ်က္ေတာင္ အဖြင့္ အပိတ္မ်ား ( )မ်ား ထည့္အသံုးျပဳသင့္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ This Dir အမည္ေပးထားေသာ directory တစ္ခု သို႔မဟုတ္ /home/This Dir အမည္ရွိ directory တစ္ခုအား ေျပာင္းလဲခ်င္ပါက ေအာက္ပါ command အား အသံုးျပဳရမည္။
cd This Dir
- သုိ႔မဟုတ္
cd/home/This Dir
- -တစ္နည္းအားျဖင့္ backslash (/) ကို space ေနရာမွာ အစားထုိးျခင္းျဖင့္လည္း အသံုးျပဳႏုိင္ပါသည္။ This Dir အမည္ေပးထားေသာ directory တစ္ခု သို႔မဟုတ္ /home/This Dir အမည္ရွိ directory တစ္ခုအား ေျပာင္းလဲခ်င္ပါက
cd This /Dir
- သို႔မဟုတ္
cd/home/This /Dir
Alien
Alien (http://kitenet.net/~joey/code/alien/) သည္ (Red Hat) .rpm packages မ်ားကို (Debian).deb packages မ်ားအျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲေပးေသာ ဖိုင္ေျပာင္းနည္းတစ္ခုျဖစ္သည္။ ဒီနည္းဟာ စိတ္ခ်ရတဲ့နည္းမဟုတ္သလို ေျပာင္းလိုက္တဲ့ package ေတြရဲ႕ function ေတြကို ေသခ်ာျပန္စစ္ေဆးေပးဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ စာေၾကာင္းေတြ ျပန္ေျပာင္းေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ Source ကေန (Debian).deb package ကို ေျပာင္းေပးျခင္းက ပိုၿပီးစိတ္ခ်ရပါတယ္။ Alien software ရဲ႕ maintainer ေတြ ကို္ယ္တိုင္ကိုက important package ေတြကို ဖိုင္ေျပာင္းတဲ့အခါ Alien ကို အသံုးမျပဳေစခ်င္ၾကပါဘူး။ Alien ကို version နံပါတ္ေတြ ေျပာင္းတာကေန ထိန္းထားခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေဖာ္ျပပါ command ကို ရိုက္ထည့္ေပးပါ။
alien - k rpm _file _name.rpm
- rpm ကို .deb အျဖစ္ေျပာင္းနည္း
alien - d package - name .rpm
- rpm ကို .deb အျဖစ္ေျပာင္းၿပီး ရလာတဲ့ file ကို တစ္ခါတည္း install လုပ္ရန္
alien - i package - name .rpm
- rpm ကို Debian အျဖစ္ေျပာင္းရန္
sudo alien - k .rpm
Softwar Troubleshooting
Permissions error on program startup
Program အစတြင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ Error တက္ျခင္း
အကယ္၍ သင့္တြင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ Error တစ္ခုတက္လာပါက ေဖာ္ျပပါအတိုင္း လုပ္ေဆာင္ပါ။
sudo chown - R user /home/user
- မွတ္ခ်က္ ။ user ဆိုေသာ ေနရာတြင္ သင့္ username အမွန္အား ထည့္ေပးပါ။ ဤ command သည္ folder ၏ ပိုင္ရွင္အား ေျပာင္းလဲေပးမည္ျဖစ္သည္။ -R အပါအ၀င္ (recursively ) ကိုဆိုလိုၿပီး folder အခြဲမ်ားပါ ပါ၀င္ပါသည္။
CD - ROM Troubleshooting
CD - ROM Error အားေျဖရွင္းျခင္း
အကယ္၍ သင္ CD burner အသံုးျပဳၿပီး burn ေန႔စဥ္အတြင္းမွာ cdrecord has no permission to open the device ဆိုတဲ႔ Error တက္လာပါက terminal ကို ဖြင့္ၿပီး
sudo chmod 777 /dev /scd0 လို႔ ရိုက္လိုက္ပါ။
- မွတ္ခ်က္။ /dev/scd0 ေနရာတြင္ သင့္ device အားထည့္ေပးပါ။ မွတ္ခ်က္။ chmod 777 သည္ folder အား လုပ္ပိုင္ခြင့္အျပည့္အစံုေပးလိုက္သည့္ universal option ျဖစ္သည္။ 777 ဆုိေသာ ဂဏန္းသည္ ေရးျခင္း၊ ဖတ္ျခင္း ၊လုပ္ေဆာင္ျခင္း စသည့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ တု႔ိကို အသံုးျပဳသူအား အျပည့္အ၀ ေပးလိုက္သည္ဟု အဓိပၸါယ္ ရသည္။
..........................................
............................................ .......................................
............................................Pg 95 to 96
........................................
................................
Requests
Place your requests here.
- -How can i contribute?
- Register and then add your suggestions directly to the wiki.
e Book version of this guide
-See the Books Category (http://www.kubuntuguide.info/index.php/Category:Books) for
- free Ubuntu EN PDF eBooks based on this help guide.
- အမွားအယြင္းရွိေနႏုိင္ၿပီး လိုအပ္ေနေသာ အပိုင္းမ်ားက်န္ေနေသးပါသည္။ အခ်က္အလက္မ်ားကို Local Server တြင္ ျပဳျပင္လ်က္ရွိပါသည္။ မၾကာမီ RC2 ထပ္မံ ထုတ္ေ၀မည္ျဖစ္ၿပီး အကုန္ျပဳျပင္ျပင္ဆင္ၿပီး အေကာင္းဆံုးအေျခအေနအထိ ႀကိဳးစားၿပီးပါက PDF/LocalWiki တို႔အျပင္ စာအုပ္အေနျဖင့္ပင္ ရရွိႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။
UbuntuGuideBurmese (last edited 2016-04-28 05:14:43 by localhost)