Ubuntu Wiki

GRUB, het eerste wat je ziet!

De menulijst van Grub is het eerste wat je ziet, als je Linux hebt geïnstalleerd en je start je computer opnieuw op. Maar hoe zit Grub eigenlijk in elkaar, en hoe kun je hem nog meer naar je hand zetten? Een paar van de belangrijkste vragen behandel ik hier.

Grub is een afkorting van Grand Unified Bootloader, oftewel Grootse Verenigde Opstarter. Een toepasselijke naam, want het ding start werkelijk alles op. Je kunt het zo gek niet bedenken, of Grub start het probleemloos: alle soorten Linux, alle soorten Windows, DOS, Solaris, BSD, en ga zo maar door. Er zijn ook andere opstarters, zoals LILO, maar Grub is de meest populaire. En niet voor niets!

De kracht van Grub zit mede in zijn eenvoud. Dat zie je bijvoorbeeld al aan de prehistorische naam van de menulijst: menu.lst ; drie letters als extensie, terwijl vier letters (list) natuurlijk veel logischer is. Lang, lang geleden konden computers alleen omgaan met bestandsextensies van maximaal drie tekens.....

Twee delen Grub bestaat uit twee delen. Het eerste deel is het eigenlijke programma, dat zit in de eerste sector van de harde schijf: de MBR oftewel de Master Boot Record. Het tweede deel is de menulijst met daarin de verschillende opstart-opties: die staat op de Linuxpartitie.

Als je meerdere Linuxsoorten op je harde schijf hebt staan, heb je dus ook meerdere menulijsten. Grub moet natuurlijk wel weten welke lijst hij moet gebruiken. En als je al je Linuxpartities hebt gewist, heeft hij überhaupt geen lijst meer, en geeft hij dus een foutmelding.

Grub herstellen Als je Windows hebt geïnstalleerd nadat je Linux hebt geïnstalleerd, dan is het eerste deel van Grub, het eigenlijke programma in de MBR, overschreven door de opstarter van Windows. Je ziet Linux dan ineens niet meer. Lastig. Maar zo herstel je Grub weer:

* Start de computer vanaf de Ubuntu LiveCD. * Open een terminalschermpje. * Typ "sudo grub" (zonder aanhalingstekens uiteraard....) en druk op Enter. Dit

• start Grub zelf op.

* Typ "root (hd0,1)" en druk op Enter (als je Linux rootpartitie op sda2 staat.

• Staat die bijvoorbeeld op sda6, dan is de terminaltoverspreuk "root (hd0,5)". Hiermee vertel je Grub waar de actieve Linuxpartitie zit. Grub telt vanaf 0, vandaar.

* Typ "setup (hd0)" en druk op Enter. Hiermee installeer je Grub (opnieuw) in de

• MBR.

* Verlaat Grub door "quit" in te tikken en op Enter te drukken. * Herstart de computer.

Let op: hoewel Ubuntu de partities op een SATA-schijf "sda" noemt, gebruikt Grub gewoon de aanduiding "hd0". Net zoals bij een oudere IDE-schijf. Grub is de eenvoud zelve....

Je kunt bovenstaande instructie ook gebruiken wanneer je meerdere Linuxsoorten op je schijf hebt staan, en je wil niet dat Grub de nieuwste menulijst gebruikt.

Windows bovenaan Wat veel mensen in het begin van hun Linuxavontuur willen, is Windows bovenaan in de menulijst van Grub. Zodat die automatisch wordt gestart, wanneer je geen keuze maakt. Daarvoor hoef je alleen maar de menulijst te bewerken.

Voordat je dat doet, maak eerst even een kopietje van de menulijst. Ga daarvoor even met je bestandsbeheerder naar /boot/grub/menu.lst, dubbelklik erop, kies Weergeven, en daarna Opslaan als. Noem de kopie bijvoorbeeld menu.lstbkp en sla hem op in je gebruikersmap.

Bewerken van de menulijst gaat als volgt, met behulp van het kladblokje Gedit: In de terminal: sudo gedit /boot/grub/menu.lst (Bij Kubuntu is het tekstverwerkertje niet gedit, maar kate. En bij Xubuntu is het mousepad).

Let op: het Automagic deel van de menulijst wordt automatisch volledig herschreven bij een kernel update van Linux. Dus je Windowsregels moeten niet daarin terecht komen.

De Windowsregels moeten dus of onder het Automagic deel van de menulijst staan (wordt dan laatste menu-optie), of erboven (wordt dan eerste menu-optie).

Voor XP zijn de regels gewoonlijk als volgt:

title Microsoft Windows XP Professional root (hd0,0) savedefault makeactive chainloader +1

Het Automagic deel begint hier:

# Put static boot stanzas before and/or after AUTOMAGIC KERNEL LIST

Zoals je ziet, staat de waarschuwing er al in: statische opstartregels (die dus niet moeten meeveranderen met kernel updates), moeten voor of na het Automagic deel....

Terug naar alleen Windows Af en toe wil iemand helemaal van Linux af, en weer alleen Windows op z'n schijf. Meestal maar tijdelijk, want Linux is verslavend..... Hoe krijg je Grub weer weg? Heel makkelijk: * start de computer op met een willekeurige Windows XP installatie-CD * kies herstelconsole (recovery) * tik in: "fixmbr" (zonder de aanhalingstekens) * herstelconsole afsluiten en computer opnieuw opstarten Windows XP start nu weer als vanouds op met zijn eigen ntldr; Grub is verdwenen.

In de menulijst staan nog veel meer opties. Experimenteer er maar eens mee!

Bijvoorbeeld: een regel in de menulijst wordt actief respectievelijk zichtbaar in het menu, wanneer je het hekje ervoor weghaalt (#). Het kan handig zijn om oude Linuxkernels onzichtbaar te maken in de menulijst, want met elke kernel update komen er weer een paar regels bij.....

Uitcommentariëren met een # is beter dan wissen, want je weet maar nooit..... Je computer is niet altijd even blij met de nieuwste kernel, en wil misschien alleen maar opstarten met de oude. Dan is het wel handig als je de bijbehorende opstartregels nog in je menulijst hebt staan.

Voor de veiligheid kun je daarom het beste de nieuwste en de op één na nieuwste kernel zichtbaar laten in de menulijst. De oudere kun je onzichtbaar maken. Of zelfs helemaal van je schijf verwijderen, maar dat valt buiten de strekking van dit artikel.

...